İffet

İffet, insani özellik. İnsan için olmazsa olmaz ayırt edici vasıf. İffetini kaybeden, insanlığını da kaybeder. Kişi, iffet gibi insanı insan yapan değerlerden uzaklaştığında, hayvanlardan da daha aşağı bir konuma düşer. Haramdan uzak durmak, helâl ve güzel olmayan söz ve davranışlardan sakınmak anlamına gelen iffet; güzel terbiye, iyi davranış, güzel ahlak, iyi huy, haya, nezaket ve

DEVİN YAZAR 01 Kasım 2017 DEVİN YAZAR

İffet, insani özellik. İnsan için olmazsa olmaz ayırt edici vasıf.

İffetini kaybeden, insanlığını da kaybeder.

Kişi, iffet gibi insanı insan yapan değerlerden uzaklaştığında, hayvanlardan da daha aşağı bir konuma düşer.

Haramdan uzak durmak, helâl ve güzel olmayan söz ve davranışlardan sakınmak anlamına gelen iffet; güzel terbiye, iyi davranış, güzel ahlak, iyi huy, haya, nezaket ve zerafet gibi güzellikleri çağrıştırır.

Eski düz yazı ve şiirlerde, onurlu ve şerefiyle yaşayan, çalıp çırpmayan, haramlardan sakınan ve namusunu koruma konusunda çok titiz davranan erkeklere “afîf” kadınlara da “afife„ tabiri kullanılmıştır.

Hakk ve halk katında saygın bir mü’min olmak için sadece îmân edip dinin bazı şeklî kurallarını yerine getirmek yeterli değildir. Olgun bir mümin olma ufkuna iki kanatla çıkılır:

Birincisi, hayâ, edep, iffet, sade yaşam ve kanaat gibi ahlâkî erdemlerle donanmak.

İkincisi de dinin yasakladığı, akl-ı selîmin de ayıp ve kötü kabul ettiği tutum ve davranışlardan uzak durmak.

Efendimiz (sav) “Başkalarının eşlerine iffetli olun ki sizin eşlerinize de iffetli davranılsın.” Hadis-i şerifiyle, iffetli yaşantının toplumda ahlâk ve karakter hâline gelmesinin zorunluluğunu anlatmaktadır.

İffet sadece cinsellikle ilgili değildir. Yeme, içme, uyuma, konuşma gibi yararımıza olan her şeyde ölçülü, dengeli olmamızı gerektirir.

Bize yol gösteren pırlanta tavsiyelere baktığımızda iffetli yaşantının koordinatları verilmiştir:

  • “İnsan, salih iki komşusundan utandığı gibi, gece gündüz kendisiyle beraber olan yanındaki  iki melekten de utanmalıdır!” (Beyhaki)
  • “Hayasızın dini olmaz ve hayasız kişi Cennete giremez.” (Deylemi)
  • “Haya, iffet, dile hakim olmak ve akıl imandandır. Cimrilik, fuhuş, çirkin sözlü olmak ise hayasızlıktan ve münafıklıktandır.” (Beyhaki)
  • “Kötülükten korunmak için, nikahlı yaşayın ve iffetli olun!” (İbni Asakir)
  • Sahabe, İffet Kahramanını anlatırken; “Resulullah (sav) çadırdaki bakire kızdan daha çok haya sahibi idi. Hoşlanmadığı bir şey görmüşse biz bunu yüzünden hemen anlardık.„ diyor. (Ebu Saidi’l-Hudri)

İffet yelpazesi geniştir. Pek çok çeşidi vardır. Bunlardan bir tanesi de söz iffetidir.

Öz iffetli olursa, söz de iffetli olur. Sözün iffeti, kalb istikametinden ileri gelir.
Alay etme, aşağılama, lakap takma, gıybet etme, iftira atma, sövme, kötülükleri yayma da sözün iffetsizliğidir.

Onun için Peygamberimiz (sav) iki çene arasına ve apış arasına sahip çıkıp, koruyan kişinin Cennete  gireceğine kefil olmuştur. “Kim bana, iki çene ve apış arası mevzuunda söz verir kefil olursa, ben de ona cennet için kefil olurum.”([Buhârî, Rikak 23)

İki bacak arasından maksat “namus”una yani iffetine, iki çene arasından maksat da “ağzına, diline” sahip çıkmak demektir. Bu da söz iffetidir.

İlmin izzeti iffetli olmayı gerektirir

İffet abidesi olan Bediüzzaman, Gençlik Rehberi adlı eserinde şu hatırasını anlatır:
“İlme çok saygısı olan Vali Ömer Paşa ismindeki bir zatın daveti üzerine iki yıl onun evinde kaldım. O’nun altı kızı vardı.

Üçü büyük, üçü küçüktü. İki sene aynı hanede kalmamıza rağmen ben o üç büyük kızı birbirinden ayırt edecek kadar tanımıyordum.

Yanıma gelen diğer alim arkadaşlarım kısa zamanda onları birbirinden ayırt edecek şekilde tanıdılar. Benim bu halimi ilginç bulup sordular:

“Niçin bunları birbirinden ayıracak kadar tanımıyorsun?” Ben de onlara:
“İlmin izzetini korumak, beni onlara baktırmıyor.”Dedim.

Güzel olmak ve güzel kalmak isteyenler için ölümsüz ölçü:
“Edebsizlik ve çirkin söz girdiği şeyi çirkinleştirir. Haya ise girdiği şeyi güzelleştirir.„ (Ravi, Enes)

İşimiz; içimizdeki edeb dışı, çirkin olan her şeyi çıkartıp, yerini edeple, iffetle doldurmak. İffetle yaşamak. Unutmayalım küpün içinde ne varsa, dışına onu sızdırır.

Ezberlenecek bir dua

İffetli yaşantıyı Cennete girebilmek için olmazsa olmazlar arasında sayan Peygamber Efendimiz sallallahü aleyhi vesellem şöyle buyuruyor:

“Allâhümme innî es’elüke’l-hüdâ ve’t-tükâ ve’l-afâfe ve’l-gınâ”

“Allahım! Senden hidâyet, takvâ, iffet ve gönül zenginliği isterim.” (Müslim, Zikir, 72)

Bu dua içerisinde dört önemli unsuru barındırmaktadır: Hidayet, takva, iffet ve maddi manevi zenginlik.

Kabul edileceğine inanarak gönülden dua edip, isteyelim.

ÖNE ÇIKANLAR