Çocuklarda okuma alışkanlığını nasıl oluşturabilirim?

Bizler kitap, gazete, dergi gibi kaynakların okunmasının gereğine inanan fakat okuma alışkanlığı da olmayan bir aileyiz. Bir gün bir aile seminerinde “çocuklarınızın yanında okuyun ve onlara model olun” ifadesini duyunca ertesi gün başladım, okumaya. Oğluma da söyledim ‘sen de oku bak ben okuyorum’ fakat nafile, gözü hep televizyonda ya da tablette. Çocuğumda okuma alışkanlığını tetikleyebilmek için neler tavsiye edersiniz?

Okumayı düşünenlerin herşeyden önce iyi bir “niçin”i olmaları gerekir. Okuyarak hayatında nelerin değişeceğini bilmeyenlerin okuma kültürünün gelişme imkanı zor görünüyor. Çocuklarda okuma alışkanlığı tetiklemek ailenin ancak küçük yaşlarda yapılacağı belli çalışmalarla gerçekleşebilir.

1- Hikaye ve masal kitaplarının yatmadan önce okunması:

Anne ya da babalar çocuğun konuşmaya başlamasıyla birlikte hergün aksatmadan okuyacakları masal ya da hikaye kahramanları çocukların hem hayal dünyalarını zenginleştirecek hem de okuma alışkanlığının ilk temelleri atılmış olacaktır.

2 – Aile okuma saati :

Çocuklar okul çağına geldiklerinde hikaye ve masal okumalar yerini anne, baba ve çocuğun birlikte katılımının olduğu en az yarın saat süren “Aile Okuma Saati” yapılmalı. Ailede her ferdin takip ettiği bir kitap olmalı, herkes kendi kitabını okumalı.Yaklaşık en fazla bir saat sürecek bu okuma zamanından sonra herkes kendi kitabından öğrendiklerini anlatarak bilgi alışverişi sağlanmalıdır.

3 – Rol-Model Ebeveyn:

Çocuklar okuldan eve geldiklerinde, televizyonun karşında büyük bir ciddiyetle her zaman ki dizisini izleyen bir anne ve dünyaya kapılarını kapatmış bilgisayarla meşgul bir baba fotoğrafını şuuraltına kaydetmemelidir. Elinde kalem okuduğu kitabın altını özenle çizip daha sonra not defterine büyük bir zevk duyarak kayıtlar yapan bir anne modeli ile gazetesinin sayfalarını çeviriken heyecanla köşe yazılarını takip eden bir baba zannediyorum çocuğuna “Oku“ demeden okuma alışkanlığını kazandıracaktır.

4 – Süreklilik:

Bazı ebeveynler göstermelik çocukların karşısında kitap, gazete okurlar. Kısmen yararlı da olabilir fakat çocuklar buradaki samimiyeti (ya da samimiyetsizliği) inanılmaz sezgileriyle anlarlar. Aileler bir kaç günlük değil sürekli okuyarak ancak model olabilirler.

5 – Kitap fuarlarına gitmeli: Çocuğumuzu yanımıza alıp erken yaşlardan itibaren bir bayram nesvesi içinde kitap fuarlarına gitmeli. Hediye kitap alınmalı,yazarlarla tanıştırılmalı ve sohbet imkanları oluşturulmalı.

6 – Kitap okumanın ehemmiyeti sürekli gündemde olmalı: Okuyan insanların faziletlerinden bahsedilmeli, kitap üzerine yapılan televizyon programları ya da Youtube videoları takip edilmelidir. Başarılı insanların hayat hikayelerinde okumanın nasıl etkili olduğu çocuğa gösterilmelidir.

7 – Kitapta seçicilik:

Eskilerin bir sözü var ” Ata et ite ot verilmez” Bunun anlamı şu; Çocuğumuza kitap alırken yaşına, cinsiyetine, ilgisine ve kavrayış özellikleri dikkate alınarak kitaplar alınmalı. Unutulmamalıdır ki okuma alışkanlığının gelişmesinde okunan metnin anlaşılır olması çok önemlidir. İnsan ancak anladığı şeyi sever.