Yaşlanma uzmanları, kalori kısıtlaması ve aralıklı oruç tutmanın her ikisinin de hayvanlarda uzun ömürlülüğü artırdığını söylüyor. Peki bu durum insanlar için de geçerli mi?
Yaşlanma uzmanları, kalori kısıtlaması ve aralıklı oruç tutmanın her ikisinin de hayvanlarda ömrü uzattığını öne sürüyor. Bir laboratuvar faresi diyete sokulup kalori alımı yüzde 30 ila 40 oranında azaltıldığında, ortalama olarak yaklaşık yüzde 30 daha uzun yaşadığı belirlendi.
Ancak müdahalenin teknik adı olan kalori kısıtlaması, hayvanın yetersiz beslenmesine neden olacak kadar aşırı olmamalı ve bazı önemli biyolojik değişiklikleri tetikleyecek kadar agresif olmalı.
New York Times’da yayınlanan bir habere göre; bilim insanları bu olguyu ilk olarak 1930’larda keşfetti ve son 90 yılda solucanlardan maymunlara kadar çeşitli türlerde tekrarlandı. Daha sonra yapılan çalışmalarda da kalori kısıtlaması yapılan hayvanların çoğunda kanser ve yaşlanmayla ilgili diğer kronik hastalıkların görülme olasılığının daha düşük olduğu tespit edildi.
Ancak hayvanlar üzerinde yapılan tüm araştırmalara rağmen, hala pek çok bilinmeyen var. Uzmanlar hala bunun nasıl işlediğini ve tüketilen kalori miktarının mı yoksa bu kalorilerin tüketildiği zaman aralığının mı (aralıklı oruç olarak da bilinir) daha önemli olduğunu tartışıyor.
Ve daha az yemenin insanların daha uzun yaşamasına yardımcı olup olmayacağı da hala net olarak ortaya konmuş bir gerçek değil. Yaşlanma uzmanları farklı diyet rejimlerini kendi üzerlerinde denemekle ünlüdür, ancak gerçek uzun ömür çalışmaları yetersizdir ve gerçekleştirilmesi zordur çünkü uzun zaman alırlar.
Bilim insanları neden daha az yemenin bir hayvanın ya da insanın daha uzun yaşamasına neden olduğunu tam olarak bilmiyor, ancak birçok hipotez evrimsel bir eğilime sahip. Vahşi doğada hayvanlar, tıpkı insan atalarımız gibi, bayram ve kıtlık dönemleri yaşarlar. Bu nedenle, onların (ve muhtemelen bizim) biyolojisi sadece bolluk dönemlerinde değil, yoksunluk dönemlerinde de hayatta kalmak ve gelişmek üzere evrimleşmiş.
Bir teoriye göre, hücresel düzeyde kalori kısıtlaması hayvanları fiziksel stres faktörlerine karşı daha dirençli hale getiriyor. San Antonio’daki Teksas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Merkezi’nde hücresel ve bütünleştirici fizyoloji profesörü olan James Nelson, örneğin kalori kısıtlaması olan farelerin toksinlere karşı daha dirençli olduğunu ve yaralanmalardan daha hızlı kurtulduğunu söyledi.
Bir başka açıklama da hem insanlarda hem de hayvanlarda daha az kalori tüketmenin metabolizmayı yavaşlattığı gerçeğini içeriyor. Duke Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde doçent olan ve insanlarda kalori kısıtlamasını inceleyen Dr. Kim Huffman, “Vücudunuzu ne kadar az metabolize etmek zorunda kalırsanız, o kadar uzun yaşayabilir” dedi: “Bilirsiniz, tekerlekleri yavaşlatın ve lastikler daha uzun süre dayanacaktır.”
