Metin & Kemal Kahraman, Alevi ve Dersim müziğini icra eden müzisyen kardeşler. Seslendirdikleri Zazaca, Türkçe ve Kurmancı türkülerde saz, cura ve gitar çalmaktadırlar. Dede Yaşar Demir’in açılışını yaptığı sunumun ilk konuşmasını Marxloh Alevi Bektaşı Kültür Derneği Başkanı Deniz Güner, ”Dersim Alevi inancının önemli bir kalesidir. Alevilerin inançsal takvimi ve uygulamalarını Dersim’le sınırlamak istemediklerini söyledi. Güner, Bunu Dersim’le sınırlamak istemiyoruz. Diğer
Metin & Kemal Kahraman, Alevi ve Dersim müziğini icra eden müzisyen kardeşler. Seslendirdikleri Zazaca, Türkçe ve Kurmancı türkülerde saz, cura ve gitar çalmaktadırlar.
Dede Yaşar Demir’in açılışını yaptığı sunumun ilk konuşmasını Marxloh Alevi Bektaşı Kültür Derneği Başkanı Deniz Güner, ”Dersim Alevi inancının önemli bir kalesidir. Alevilerin inançsal takvimi ve uygulamalarını Dersim’le sınırlamak istemediklerini söyledi. Güner, Bunu Dersim’le sınırlamak istemiyoruz. Diğer bölgeleride burada konuşmak istiyoruz. Dersim katliamından sonra kaybolan çok değer var.
Bugün burada onları konuşacağız. Ben burada okula giderken Türkçe derslerine katılıyordum. Sanayileşmiş toplumda anadilimiz Zazaca’yı öğrenemiyorsak bunun nedenlerini araştırmamız gerekir. Herşey evde öğrenilmiyor. Zazaca dersleri okullarda verilmektedir. Bir iki dili bilen bir insan bir çok dili de öğrenmiş olur” dedi.
Kemal Kahraman’da sunumunda Alevilik Selçuklular yıkıldıktan sonra ortaya çıkmış bir inançtır. Bilimsel olarak söylemek gerekirse çok farklı dinlerden inançlardan biraraya gelmiş bir inançtır. Yani farklı dinlerden aldığı çıkış kaynağına bağlı bir inançtır. Ancak Modern zamanda ortaya çıkan milliyetçilik inanç felsefesini kendi yörüngesine çekerek derin bir tarih yaratmaktadır.
Her halk kendi tarihsel hafizasına göre inancı ortaya koymuştur. İslam dini ortaya çıkınca eski rütieller ortadan kalkmıştır’ dedi. Dersim Alevilerinin İnançsal Takvimi, Uygulamaları, Hızır, Gağan ve Hawtomal olarak önemli ayı simgelendiğininin anlatımı yapıldı.
Dersim ibadet takviminin 3 önemli ayı, bir yıllık döngü içinde yılın bitişi ve yeni yılın başlangıcına şükran içeriği ile şekillenir ve alemlerin 7 günde yaratılmasını temsil içeriğiyle anlamını bulduğunu söyleyen Kahraman, ’’Bu kurgusallık Gağan, Xızır ve Hawtomal törenlerinde yerine getirilen bütün uygulamaların da mantığını ve sembol dünyasını belirlediğni anlattı.
Gağan ayının en önemli ve en yaygın uygulaması 24 Aralık´ta günlerin uzamaya başladığı günün akşamı oynanan ve “Khalkek” ya da “Khalık u Fatık” denilen oyundur. Bu oyunun temelde 3 figürü vardır; ancak isteğe göre bu 3 temel sembolik karakter yanında başkaları da aksesuarlar, maskeler takıp ya da abartılı makyajlar yapıp oyun ekibine katılabilir.
Hızır ayında yaradılışın 2. ve 3. günleri yani Dıseme/Pazartesi ve Seseme/Salı günleri yaşanır. Bu günlerde henüz “yer tufan-gök duman”dır. Ve “Xızıré sere deyra u dengıji/Denizler, deryalar üzerindeki Hızır” eliyle yer-gök yaratılmaktadır.
Hawtomali/Yedililer denilen dört aşamalı uygulamalar ile de yaradılışın Çarşamba/Dörtdüncü günden sonraki süreçleri tamamlanır ve Mart 9´unda yeni sultan tahta oturmuş ve yeni yıl döngüsü de başlamış olduğunu vurguladı.
Kemal Kahraman’ın Zazaca ve Türkçe değişler eşliğinde devam eden toplantı, yer yer tartışmaların ve karşılıklı bilgi alış-verişinin yapıldığı ortamda son buldu.
