M çiçeği virüsünün çıkış noktası olan Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde ölü ve vaka sayısı artıyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün acil durum ilan ettiği M-Çiçeği virüsü, Afrika ve Avrupa'nın ardından Asya'ya da yayıldı. Yeni varyantının daha tehlikeli olduğu belirtilirken, aşı erişiminin artırılması hayati önem taşıyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO), küresel halk sağlığı acil durumu ilan ettiği M-Çiçeği virüsü (mpox), Afrika ve Avrupa’dan sonra Asya’ya da sıçradı. Şu ana kadar virüs Afrika Kıtası başta olmak üzere 15’ten fazla ülkede görüldü. 13 Afrika ülkesinde vaka sayısı 17 bini geçerken, hastalık nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 500’ü aştı.
Görülen salgın, virüsün yeni bir varyantıyla ilişkilendirildiği için öncekilerden daha endişe verici olduğu söyleniyor. Uzmanlar bunun şimdiye kadar gördükleri en tehlikeli varyant olduğu uyarısını yapıyor ve yayılma hızı ile yüksek ölüm oranından endişe ediliyor.
WHO Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, Afrika kıtasında ve ötesinde daha fazla yayılma ihtimalinin “çok endişe verici” olduğuna dikkat çekerek, “Bu salgını durdurmak ve hayatları kurtarmak için koordineli bir uluslararası müdahale şart” açıklamasında bulundu. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan en son açıklamada ise “Özellikle Afrika kıtasında görülen M-Çiçeği hastalığı vakasına Türkiye’de rastlanmamıştır, henüz herhangi bir kısıtlama veya ek tedbir ihtiyacı yoktur” denildi.
Salgınla etkili bir şekilde mücadele edebilmek için tüm önlemler gerekli olsa da mevcut aşıların erişimini ve kullanımını artırmak, virüsün daha fazla yayılmasını önlemek açısından çok önemli.
Afrika Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri Genel Müdürü Dr. Jean Kaseya, etkilenen bölgede tedarik son derece sınırlıyken, devam eden salgına yanıt vermek için en az 10 milyon doz M-Çiçeği aşısına ihtiyaç duyulduğunu açıkladı.
Uluslararası bir insani yardım kuruluşu olan Sınır Tanımayan Doktorlar (Medecins Sans Frontieres /MSF) oluşumuna üye olan ve Kamerun’da epidemiyolojik verilerin toplanması ve analiz edilmesi gibi konularda koordinatör olan Dr. Justin B. Eyong ise “Bu aşıya erişim iyileştirilmezse binlerce kişi korunmasız kalabilir” dedi. Ayrıca Dr. Eyong, 15 yaş altındaki çocukların özellikle etkilendiğini, 2024 yılında vakaların yüzde 56’sını ve hastalıktan ölenlerin yüzde 79’unu oluşturduğunu belirtti.
“Aşılara erişimi artırmaya yardımcı olmak için, önemli miktarda MVA-BN aşısı (AB ve İngiltere’de onaylı M-Çiçeği aşısı) stokuna sahip olan ve aktif salgın yaşamayan ülkeler, Afrika’daki etkilenen ülkelere mümkün olduğunca çok doz bağışlamalı” çağırısında bulunan Dr. Eyong, “Kamerun’da M-Çiçeği salgını hızla gelişmeye devam ediyor ve durum çok acil. İhtiyaç duyan yetişkinlere ve çocuklara aşıları ulaştırmak için gerekli her adım atılmalı” ifadelerini kullandı.
Bu noktada iki önemli soru ortaya çıkıyor: Mevcut aşılar virüse karşı tam koruma sağlıyor mu? Önceki çiçek aşıları bu virüse karşı etkili mi?
