Her ülkede olduğu gibi Amerika’da da partilerin kalesi denebilecek eyaletler var, bir de kararsız yerler var. İşte o kararsız eyaletlere salıncak eyaletler deniyor, bir bu yana bir o yana oy verdikleri için…
Partilerin kalesi sayılan eyaletlere göz atacak olursak, Wyoming eyaleti mesela; 1968’den beri Cumhuriyetçilerin kalesi, neredeyse her seçimde Cumhuriyetçi partinin adayı birinci çıkıyor.
Massachusetts de Demokratların kalesi olarak bilinen eyaletlerden. 1932 yılından bugüne, Massachusetts’de 4 seçim hariç hep Demokratların adayı birinci geldi. Şu anda Demokratların en güçlü kalelerinden biri Kaliforniya.
Kaliforniya 1992 seçimlerinden önce “Cumhuriyetçilerin kalesi” sayılıyordu, ancak büyük oranda demografik değişim, yani göçler Kaliforniya’yı 1992’den bugüne kadar Demokratların kalesi yaptı.
Göçler dışında Kaliforniya Amerikan sanatının, girişimciliğinin ve bazı alanlarda iş dünyasının merkezi haline geldiğinden özgürlükçü elitler de eyaletin ideolojik dönüşümünde önemli bir rol oynadı.
Bugün de Kaliforniya, Demokratlar’ın kalesi ve bu eyalette en son seçimde Demokrat aday, Cumhuriyetçi rakibine neredeyse 2 misli fark attı.
Pek çok eyaletin ne oy vereceği seçimlerden aylar önce belli oluyor. Ufak tefek değişimler sonuçları etkilemiyor. Ancak “swing state” (salıncak eyalet) denilen bir ona, bir diğerine oy veren eyaletlerde seçim sonuçlarını kestirmek zor oluyor. Başka bir deyişle “salıncak eyalet” için sonucu belirsiz eyalet de diyebiliriz, veya önceki seçimde verdiğinden farklı partiye oy verebilecek eyalet…
Salıncak eyaletlerde oylar birbirine oldukça yakın olabiliyor. Bazen 10 bin oyla o eyaletin tüm delegesi diğer adaya geçebiliyor… 2020’de yapılan son seçimde böyle olmuştu, Biden, Georgia eyaletinin delegelerini sadece 11.000 oy farkla kazanmıştı.
Bu yılki başkanlık seçimleri sonucunu büyük ihtimalle bu eyaletler, yani salıncak eyaletler belirleyecek. Bunun anlamı kimin başkan olacağı sadece 10.000 oyla bile belli olabilir. Trump veya Harris’ten biri ABD’de diğerine 3 milyon oy fark atsa da salıncak bir eyalette alacağı sadece 10.000 oy fazlası sayesinde bile başkan seçilebilir.
Bu seçimlerin salıncak eyaletleri 7 tane. Bunlar: Michigan, Pennsylvania, Nevada, Arizona, Georgia, North Carolina ve Wisconsin. Bu eyaletlerde seçimi kimin kazanacağını tahmin etmek zor. İki aday da bu saydığımız 7 eyalette bir tek oy dahi fazla almayı önemsiyor.
Demokratların en büyük handikapı geleneksel destekçilerinin desteğini kaybetme olasılığı. Bu konuda en çok çekindikleri ise dini ve etnik azınlıkların hassas olduğu Gazze ve Lübnan gibi dış politika sorunları. Demokratlar döneminde ABD, İsrail’e sınırsız destek verdi ve bu durum geleneksel olarak Demokratlara oy veren Müslüman, Arap, genç ve nispeten solcu kesimde hayal kırıklığına neden oldu. Hatta Hispanik ve siyah seçmen de bu durumdan etkilendi.
Bu nedenle Michigan gibi bazı eyaletlerde Demokrat seçmenin protesto amacıyla sandığa gitmemesinden, oy vermemesinden endişe ediliyor. Benim edindiğim duyumlar da bu yönde. ABD’de birçok Türk ve Müslüman seçmenin Demokrat Harris yerine alternatif adaylara oy verecekleri söyleniyor. Harris, örneğin Michigan’ı kaybederse bunun temel nedeni Gazze politikası olacak. Michigan ise salıncak eyaletlerden ve oradaki oylar çok ama çok kıymetli.
