Dolandırıcılık suçunun en belirgin özelliği; failin ikna kabiliyeti ile mağdurların tecrübesizliğini, dikkatsizliğini ve kolay yoldan para kazanma hırsını kullanarak gelir elde etmesidir. Evlilik vaadiyle dolandırıcılık suçu işleyen kişiler, ilk aşamada evlilik siteleri veya arkadaşlık sitelerini kullanarak kişilerle iletişime geçerler. Hedef olarak belirledikleri kadınları, bir süre sosyal medya üzerinden takibe alırlar. Facebook, Instagram v.b sosyal medya
Evlilik vaadiyle dolandırıcılık suçu işleyen kişiler, ilk aşamada evlilik siteleri veya arkadaşlık sitelerini kullanarak kişilerle iletişime geçerler. Hedef olarak belirledikleri kadınları, bir süre sosyal medya üzerinden takibe alırlar. Facebook, Instagram v.b sosyal medya siteleri üzerinden de mağdurla tanışarak kendisini ideal bir eş olarak tanıtmaktadır. Sosyal medya sitelerinde sahte hesaplar açan dolandırıcısı, zaaflarını keşfettikleri mağdurlarını tatlı dil, güzel sözlerle “aşk tuzağına” düşürür. Mağdurlarına “değer verdikleri, sahiplendikleri, önemsedikleri ve gelecek planları kurdukları” hissi yaratan dolandırıcılar, evlilik vaadiyle bir süre daha bu oyunu sürdürürler. Fail, uzun süren bir sohbetin ardından mağdurun güvenini kazanarak sonrasında yüz yüze görüşmeye gelmektedir. Samimiyet sayesinde mağdurun mal varlığı konusunda bilgi edinmektedir. Mağdurdan, onunla evlenmek istediğine inandırdıktan sonra, para alma aşamasına geçer.
Kimi “evlilik hazırlıklarına başlayacağım, para gönder”, “Arabam bozuldu, seninkini alabilir miyim?”, “kuaförde param çıkışmadı”, “telefonum bozuldu, yenisini almam için para gönderir misin?”, “sen parayı gönder, ben emlakçıya öderim” diyerek iyi niyet göstergesiyle kimi de kadınları kandırarak elde ettikleri fotoğraflarıyla şantajla para sızdırmanın yolunu aramaktadır. Ardından da mağdurdan alabileceği ne kadar para varsa parça parça ister ya da onun için banka yoluyla kredi çekmesini talep eder. Sonrasında iletişimini ya adım adım ya da tümden keser.
Dolandırıcılar, özellikle büyük kayıp yaşayan, boşanan, manevi sıkıntıları olan, ruhsal açmazları olan kadınları hedef alırlar. Sosyal medyada her şeyimizi paylaştığımız için vurguncular, duygularımız doğrultusunda bize ikna paketleri hazırlarlar. Umut paketi, evlilik paketi, nişan paketi gibi argümanlarla mağdurların iç dünyalarını ele geçirmeye başlarlar. Dolandırıcıların inanılmaz bir ikna kabiliyetleri var. En önemli özellikleri birçok bilgi ve psikolojik noktayı değerlendirerek, bizi ikna etme donanımına kavuşmuş olmalarıdır. Genellikle gelir düzeyi yüksek, yalnız yaşayan, eşinden boşanmış, manevi açıdan kendini yalnız hisseden kadınları tercih ederler.
Sahneye Koyma (mise en scéne) Teorisi nedir?
Dolandırıcıların ikna kabiliyetini kullanarak, mağdur üzerinde güven etkisi yarattıktan sonra ansızın acil talepli ve son dakika talepli bir dolandırıcılık oyunu sahneye koyarlar. Bu nitelikli yalanın, mağdurun inceleme eğilimini etkisiz bırakabilecek yoğunluk ve güçte olması gerekmektedir. Dolandırıcılık suçunda hileli davranışın ancak bu şekilde gerçekleşmiş sayılacağını kabul eden bu görüşe ‘sahneye koyma teorisi’ (mise en scéne) adı verilmektedir. Örneğin “banka kapanıyor, hemen imzala”, “hemen al” gibi acil işlemlere kuşkuyla yaklaşmak gerek.
Bu suçun mağduru olmamak için nelere dikkat edilmelidir?
Kişisel bilgi verilerinin kimseyle paylaşılmaması gerekmektedir. Değişik telefon numaralarından aramalar sonucu kendini farklı tanıtan kişilere itibar edilmemelidir. Sosyal medya üzerinden tanışılan kişilere güvenilmemeli ve varlıklarına itibar edilmemelidir.
Yabancı kişilerden gelen e-posta, mesaj yahut aramalara cevap verilmemeli ve herhangi bir duygusal bağ kurulmamalıdır. Karşımızdaki insanın tanımadığımız ve öncesinde yüz yüze gelmediğimiz bir kişi olduğunun bilinci her an var olmalı ki; daha dikkatli olunmalı.
Bilhassa kadınlar, gelecek kaygısı ile güçlü erkeklere ihtiyacı olduğunu, daha doğrusu zaaflarını belli etmemelidir. Unutmayınız ki, kadın seçici erkeğinde seçilen olduğu bir dünyada sosyal medyada sizin her türlü huyunuza, suyunuza giden erkekleri tercih etmeyin.
Sahte profil nasıl tespit edilir?
Dolandırıcı, telefon numarasını vermiyorsa sadece yazışmayı tercih ediyorsa karşısındaki insan üzerinde duygu oluşturma çabası vardır. Önce güven verecek, ardından yakın ilgi ve samimi izlenimi yaratarak mağduru kendine bağlayacaktır. Bu arada profildeki fotoğraf paylaşım sayısına da dikkat edilmelidir. Yaptıkları paylaşım 3-4’ten fazla olmaz.
Hesaptaki paylaşımlarda “başka kişilerin olduğu bir fotoğraf var mı? Varsa bu fotoğraftaki diğer kişiler etiketlenmiş mi?” Bunlar da size bu hesap hakkında bilgi verebilecek ayrıntılardır. Söz konusu hesaptaki kişinin yaşı, bitirdiği okullar ve çalıştığı yer arasındaki uyumsuzluklar, size onun sahte olup olmadığı hakkında bir fikir verebilir.
Google Arama Motorunda fotoğrafını araştırın!
Sahte bir profili belirlemenin en bilinen yöntemlerinden birinin, fotoğrafını dijital dünyada aramaktır.
Öncelikle fotoğrafı bilgisayarınıza kaydedin. Ardından “images.google.com” adresine gidin. Karşınıza Google’ın resim arama motoru sayfası çıkacak. Buraya fotoğrafı yükleyerek, benzerlerini bulmak için arama yapın. Eğer internette karşınıza çıkan fotoğrafın aynısını görürseniz, hemen üstüne tıklayın. Eski tarihli ve başka bir şey için kullanılmış fotoğrafsa size ulaşmaya çalışan hesap çok yüksek ihtimalle sahtedir.
Bir kişinin sahte olup olmadığını anlamanın bir diğer yolunun aynı isme ait diğer sosyal medya hesaplarını kontrol etmek olduğunu ifade etti.
Mağdurlar dolandırıcılık suçuna maruz kaldıklarında ne yapmalıdırlar?
Dolandırıcılık suçunda aldatmaya yönelik davranışlar söz konusu olduğundan, delillerin toplanmış olması şarttır. Suça konu olayla ilgili her türlü yazılı belge, fotoğraf, video, tanık ve buna benzer deliller ispat açısından önemlidir.
Peki korunmak için ne yapmalıyım?
Evlilik vaadi dolandırıcıları çok tatlı, güler yüzlü, şefkatli, psikanaliz okuyorlar, psikolojinin bütün alanlarını bildikleri için işlerinde çok iyiler. Uyandığınızda bir bakıyorsunuz ki üzerinizde sadece ceketiniz kalmış. Umutlarınız, hayalleriniz, döktüğünüz gözyaşı size tecrübe olarak kalıyor.
Bu nedenle Almanya’da gerek sosyal medyada gerekse günlük hayatta tanıştığınız birisiyle ilk önce ilişkinizin romantik arkadaş veya dost ilişkisi mi? Yasak aşk (zina vs.) ilişkisi mi? Yoksa evliliğe giden bir ilişki mi? Olduğunu tespit etmeniz gerekmektedir.
İkinci aşamada ilişkiniz eğer evliliğe gidebilecek ilişki ise nişan öncesi Alman Medeni Kanunu (BGB) ve Evlilik Dışı Birlektelik Kanunu (LpartG) anlamında “taahhüt” olarak anılan sevgili sözleşmesi (Liebhabervertrag), evlilik dışı ilişki sözleşmesi (Partnerschaftsvertrag), nişan sözleşmesi (Verlobungsvertrag), evlilik sözleşmesi (Ehevertrag) vb. gibi yazılı bir sözleşme yapınız. Sözleşmede muhakkak borçlanma, borç, kredi kefili ilişkisini, araba, ev, eşya satın almalarında mülkiyetin kime ait olacağı gibi mal edinme haklarınızı belirttiniz. Eğer para verecekseniz bunun bağış türü olduğunu unutmayınız. Mağdur olmamak için sözleşme veya senet karşılığında borç para şeklinde veriniz.
En önemlisi evleneceğiniz kişi sizin sözleşme yapma teklifinize olumlu bakmıyorsa uzak durun veya tüm riskleri göze alın.
Başınızda böyle tatsız bir evlilik vaadi dolandırıcılık öyküsü geçtiyse veya kuşkulu bir ilişkiniz devam ediyorsa hemen bir uzamana ve avukatınıza danışabilirsiniz. Fail Türkiye’de yaşıyorsa yasal haklarınızı hem Türk hem de Alman hukuk mevzuatlarına hakim bir uzman eşliğinde arayabilirsiniz.
Devamı gelecek…
