Emekli aylığı ilk defa 2025 yılında başlayan emekliliklerin emekli maaşlarının daha yüksek bir oranı üzerinden vergi ödemek zorunda kalacak.
2025’in başında itibaren Alman yasal sosyal güvenlik sisteminde çeşitli değişiklikler olacak. Almanya’daki insanımızı yakından ilgilendirdiğinden Berlin’deki Alman Emeklilik Sigortası Birliğinin verdiği bilgilere göre bunlardan bazılarını sizinle paylaşmak istiyoruz.
Ödenecek prim oranı sabit kalıyor
2025 yılında da yasal emeklilik sigortası prim oranında herhangi bir değişiklik yapılmayacak. Bu oran 8 yıldır olduğu gibi 2025 yılında da yüzde 18,6 ile sabit olacak.
Kazanma gücünün azalması nedeniyle emekli aylıkları için ek gelir sınırları artıyor
Çalışma gücünün azalması nedeniyle bağlanan emekli maaşları için ek gelir sınırları 2025 yılında artacak. Çalışma gücünün kaybeden ve tam engelli aylığı alanlar için yıllık ek gelir sınırı 1 Ocak’tan itibaren yaklaşık 19.661 Euro olacak. Çalışma gücündeki kısmi azalma nedeniyle bağlanan engelli aylıkları için ise asgari ek kazanç sınırı yaklaşık 39.322 Euro olacaktır.
Çalışma gücünün azalması durumunda iyileştirmeler geliyor
Malullük/engellilik aylığının miktarı bugüne kadar tamamlanan sigortalılık sürelerine göre hesaplanıyor. Buna ek olarak, iş gücü kaybı olan kişiler yani malul veya engelli sayılanlar, ek hak kazanma süresi olarak (Zurechnungszeit) adlandırılan süre nedeniyle şimdiye kadar ortalama gelirleriyle çalışmaya devam edebiliyorlar ve prim ödemiş gibi aynı konuma getiriliyorlar. Bunun anlamı daha yüksek bir emekli maaşı almaları. 2019’dan bu yana, ek ikame süresinin (Zurechnungszeit) kapsamı normal emeklilik yaşına göre ayarlanmıştır. Bu yaş 2031 yılına kadar kademeli olarak 67’ye yükselecek. Emekli aylığı ile defa 2025’te bağlanırsa bu ek süre 66 yaş ve 1 ay yerine 66 yaş ve 2 ayda dolacak.
Yaş sınırları doğum yılına göre yükseliyor
Yasal yaşlılık aylığı (Regelaltersrente) için normal yaş sınırı 2031 yılına kadar kademeli olarak 67’ye yükselecek. Şu anda 1960 doğumlu olanlar normal emeklilik yaşına 66 yıl 4 ayda hak kazanıyorlar. Daha sonra doğanlar için emeklilik yaşı her yıla 2 aylık artışlarla daha da yükseliyor. 1964 yılından itibaren doğanların ise yasal emeklilik yaşı 67.
Diğer yandan özellikle uzun süreli sigortalılar (langjährig Versicherte) için tam emeklilik durumunda (eskiden 63 yaşından itibaren emeklilik), yaş sınırı kademeli olarak 63’ten 65’e yükseliyor. 1961 doğumlular bu yaşlılık aylığını 64 yaş ve 6 aydan itibaren alabiliyor. Daha sonra doğanlar için yaş sınırı her yıl iki ay artmakta. Bu sigortalılardan 1964’ten itibaren doğanlar için standart yaş sınırı 65’tir. Yasal emeklilik sigortasında en az 45 yıldır sigortalı olan herkes, normal emeklilik yaşına ulaşmadan önce kesinti olmaksızın özellikle uzun süreli sigortalılar için yaşlılık aylığı talep edebiliyor. Bu tür bir emekli maaşı için erken talep, kesintilerle bile olsa mümkün olmuyor.
Yeni “uzun vadeli sigortalı aylıkları” için yapılan kesinti artıyor
Yasal emeklilik sigortasında en az 35 yıldır sigortalı olan herkes 63 yaşından itibaren uzun süreli sigortalılar için yaşlılık aylığı talep edebilir. Bu yaşlılık aylığı bir kesintiye tabi oluyor. Bu kesinti oranı, yaşlılık aylığının normal emeklilik yaşına ulaşılmadan önce talep edildiği her ay için yüzde 0,3’tür. Normal emeklilik yaşı 2031 yılına kadar kademeli olarak 67’ye yükseleceğinden, bu aylığın mümkün olduğunca erken talep edilmesi halinde kesinti de artacaktır. 2025 yılında 63 yaşına girecek olan 1962 doğumlu sigortalılar için normal emeklilik yaşı 66 yıl 8 aydır; emekliliklerini mümkün olan en erken 63 yaşında başlatırlarsa, bu nedenle kesinti toplamı yüzde 13,2 olacaktır.
Minijob kazanç sınırı 538 Euro’dan 556 Euro’ya yükseliyor
Minijob işler için aylık kazanç sınırı 2025 yılında 538 Euro’dan 556 Euro’ya yükselecektir. Bu sınır asgari ücrete bağlı olarak devamlı artmaktadır. Asgari ücretin önümüzdeki yıl 12.41 Euro’dan 12.82 Euro’ya yükselecek olması nedeniyle, Minijob (Aushilfe, sigortadan muaf çalışma) kazanç sınırı da bu şekilde aynı oranda artmış olacak.
Bu sınırın artması özellikle 3201 sayılı Kanuna göre yurtdışı sürelerinin borçlanıp Türkiye’den emekli aylığına hak kazananlar için önemlidir. Zira 2020 yılında bu kanunda yapılan değişiklikle yurt dışı sürelerinin borçlanarak Türkiye’de SGK’dan emekli aylığına hak kazanan vatandaşların kendilerinden prim kesilmeden Almanya’da sigortadan muaf cüzi çalışmaları (Minijob, Aushilfe, Geringfügige Beschäftigung)) serbest bırakıldı. Dolayısıyla Minijob kazanç sınırının yükselmesiyle Türkiye’den emekli aylığı alanlar için kazanç sınırının artması anlamına geliyor.
İsteğe bağlı sigorta (Freiwillige Versicherung): asgari ve azami prim sınırlarında artış
Asgari ücretin artmasıyla birlikte yasal emeklilik sigortasında isteğe bağlı sigortası ödemesi yapmak isteyenler için asgari aylık prim miktarı 1 Ocak 2025’ten itibaren 100,07 Euro’dan 103,42 Euro’ya yükselecek. Azami tutar ise aylık 1.404,30 Euro’dan 1.497,30 Euro’ya yükselecek. Yasal emeklilik sigortasına isteğe bağlı sigorta primini Almanya’da ikamet eden, en az 16 yaşında olan ve yasal emeklilik sigortasında zorunlu sigortalı olmayan herkes tarafından ödenebiliyor. Bu durum Türkiye’de veya başka bir ülkede yaşayan Alman vatandaşı olan çifte vatandaşlarımız ve mavi kartlı insanlarımız için de geçerli. Erken yaşlılık aylığı (Frührente) alan da normal emeklilik yaşına gelene kadar isteğe bağlı prim ödeyip emekli aylığını arttırabiliyor. Normal emeklilik yaşına ulaşmış ve tam yaşlılık aylığı alan sigortalılar ise isteğe bağlı sigorta primi ödeyemiyorlar.
2025’te ilk defa emekliler olacaklar için daha yüksek vergi oranı gelecek
Emekli aylığı ilk defa 2025 yılında başlayan emekliliklerin emekli maaşlarının daha yüksek bir oranı üzerinden vergi ödemek zorunda kalacak. Ocak 2025’ten itibaren vergilendirilebilir emeklilik payı yüzde 83’ten yüzde 83,5’e yükselecek. Bu, ilk tam brüt yıllık emekli maaşının yüzde 16,5’inin vergiden muaf kalacağı anlamına gelmektedir. Daha önceki yıllarda emekli aylıklarını almaya başlayanları için ise bu oran uygulanmayacak.
Sağlık ve uzun bakım sigortası prim oranları artacak
Bakım Prim Oranı İntibak Yönetmeliği taslağına göre, prim oranının tek tip yüzde 0,2 oranında artırılması planlanıyor. Yönetmelik henüz yayınlanmadı. Yönetmelik Eyaletler Meclisinde (Bundesrat) onaylandıktan sonra yürürlüğe girecek.
Bunun dışında ayrıca sağlık sigortası kurumlarının bireysel ek katkı payını yeniden belirlenmesi de bekleniyor. Bu ek katkı payı sağlık sigortası kurumlarının kendileri tarafından belirlendiğinden farklı oranlarda artacaktır.
