Türkiye’den emeklilikte gurbetçiye büyük darbe!…

Türkiye’den yurtdışı borçlanma yoluyla emekli olmak isteyen gurbetçi, hükumetimizden her seçim öncesi verilen sözler gereği en azından yurtdışında 450 €’ya kadar çalışma yasağının kaldırılmasını beklerken „Seni Türkiye’den emekli etmeyeceğim“ anlamına gelen kanun değişikliğine gidiyor. TBMM’ne iktidar milletvekilleri tarafından 8.7.2019 tarihinde verilen kanun teklifi ile; 1-Asgari ücretin günlük brüt yüzde 32’si borçlanma bedeli olarak belirlenirken değişiklik

AVUKAT ŞERİF YILMAZ 09 Temmuz 2019 AVUKAT ŞERİF YILMAZ

Türkiye’den yurtdışı borçlanma yoluyla emekli olmak isteyen gurbetçi, hükumetimizden her seçim öncesi verilen sözler gereği en azından yurtdışında 450 €’ya kadar çalışma yasağının kaldırılmasını beklerken „Seni Türkiye’den emekli etmeyeceğim“ anlamına gelen kanun değişikliğine gidiyor.

TBMM’ne iktidar milletvekilleri tarafından 8.7.2019 tarihinde verilen kanun teklifi ile;

1-Asgari ücretin günlük brüt yüzde 32’si borçlanma bedeli olarak belirlenirken değişiklik

teklifi ile bu oran yüzde 45’e çıkartılıyor. Yani günlük bedel 2019 yılı sonuna kadar geçerli  brüt 85,28 TL’nin yüzde 32’si 27,29 TL iken, günlük borçlanma bedeli 38,37 TL oluyor.

Kanun teklifi bu şekilde TBMM  Genel Kurulundan geçerse örneğin; 5000 günlük bir sürenin borçlanma tutarı  136.450 TL iken bir anda 191.850 TL’ye çıkacak.

Kanun çıkmadan başvuru yapılması halinde bu değişikliğinden etkilenmeden günlük 27,29 TL’den faydalanmak mümkün. Zira borçlanma bedeli başvuru tarihindeki kanuna göre belirlenmektedir.

2-Gurbetçinin SSK’dan emekli olma hakkı kaldırılıp Bağkur kapsamına alınıyor. Türkiye’de en son hangi statüde (SSK, Bağkur, Emekli Sandığı) çalışmanız olursa olsun „Ben yurtdışı sürelerimi borçlanmak istiyorum dediğiniz“ anda yurtdışı süreleri Bağkur kapsamında borçlanlandırılacak. Bu ise hem emekli aylığının düşmesi hem de daha fazla bedelle emeklilik demek.

Kanun teklifi bu şekilde TBMM  Genel Kurulundan geçerse örneğin; SSK kapsamında 5000 günle emekli olabilecek bir gurbetçi erkek vatandaşımız sigorta statüsü Bağkur sayılacağından en erken 9000 güne yani brüt günlük asgari ücretin yüzde 45’ini aldığımızda 345.330 TL ödemek zorunda kalacak.

Burada kanun değişikliği yürürlüğe girmeden başvuru yapmakla mevcut günlük 27,29 TL üzerinden borçlanmak mümkün ancak Bağkur kapsamında yapılan borçlanmaya karşı iş mahkemesinde dava açılarak hak aranması gerekecek.

3-Gurbetçi borçlanmasını ne kadar doğru yararsa yapsın borçlandığı zamanlar o yıllara değil Türkiye’de son çalışılan süreden geri görülecek sürelere mal edilerek emekli maaşı yarı yarıya düşürülecek. Bu durumda da gurbetçimiz yargı yoluna gitmek zorunda kalacak.

Ayrıca bu emekli maaşını yarı yarıya düşüren değişiklik teklifinin bir benzeri 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde de daha sonra 6552 sayılı kanun olarak kabul edilen kanun tasarısında getirilmek istenmiş, ancak gurbetçinin yoğun tepkisi ve yaklaşan Cumhurbaşkanlığı seçimi nedeniyle TBMM Genel Kurulundaki görüşmelerde tasarıdan çıkartılmıştı.

Elbette bahsettiğimiz bir kanun teklifi. Ve henüz Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmek üzere komisyona havale edildi. Komisyonda iktidar ve muhalefet partilerinin milletvekili üyeleri bu değişiklik teklifine karşı çıkıp iptal ettirebilirler. Bu olmaz ise TBMM Genel Kurulunda düzenlemeden çıkartılabilir.

İktidar partisi milletvekilleri tarafından bu teklif torba kanun teklifi içerisine yerleştirildiğinden kanun değişikliğinin büyük ihtimalle kanunlaşacağına kesin gözle bakabiliriz. Ancak biz teklife göre yukarıda sıraladığımız gurbetçinin emeklilik hakkına darbe nitelikli getirilmesi muhtemel düzenlemeleri sıraladık. Kanun teklifi bu şekilde mi çıkar, değişikliğe uğrar mı, uğrarsa nasıl bir değişiklik olur, kanun ne zaman tam yürürlüğe girer elbette bunu şimdiden söylemek mümkün değil.

Peki gurbetçi ne yapmalı?  

Elbette yurtdışında oy hakkı olan gurbetçinin önünde mevcut iktidarı ve teklifi veren milletvekillerini etkileyebileceği 2014 yılındaki gibi bir Cumhurbaşkanlığı, milletvekiliği genel seçimi veya referandum yok.

Gurbetçimiz ilk olarak gelecek bedel artmasından etkilenmemek için hemen başvurusunu yapmalı. Lâkin kanunun bu şekilde çıkması ihtimaline binaen dava açması gerektiğini de bilmeli.

Daha sonra ulaşabildikleri iktidar veya muhalafet tüm parti yetkililerine, milletvekillerine, Cumhurbaşkanına, bakanlara, TBMM Başkanlığına, Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığına, Avrupa’daki tüm sivil toplum kuruluşlarına ve Türkçe yayın yapan medya kuruluşlarına kanun teklifinin geri çekilmesi için seslerini duyurmaya çalışmalılar.

Bizim de ilk çağrımız iktidar ve muhalefet partileri ile milletvekillerine; Nasılsa önümüzde seçim yok, gurbetçinin oyuna da ihtiyacımız yok deyip günübirlik düşünerek 3201 sayılı kanundan faydalanıp ülkemize şu sıkıntılı döneminde yurtdışı borçlanma ile döviz getirip yatıran bu yolla ana vatanlarıyla bağlarını güçlendiren gurbetçimizin emeklilik hakkına dokunan bu teklifi geri çekin, geri çekilmesi için çaba gösterin. Hatta bunun önündeki engelleri söz verdiğiniz gibi kaldırın!.

Avrupa’daki STK ve Türkçe yayın yapan medya kuruluşlarına çağrımız; Hangi siyasi parti, hangi ideolojik/dünya görüşene sahip olurlarsa olsunlar Avrupa’daki Türklerin temsilcisi, dert ortağı ve sesi olduğuna inandığımız sivil toplum kuruluşları da (dernek, vakıf, platform v.b.) gurbetçinin hakkına indirilen bu darbeyi devamlı gündemde tutarak en alttan en üst düzeydeki yetkililere ve karar vericilere kadar iletmeliler.

Biz konunun sıkı takipçi ve gurbetçimizin sesi olmaya, gelişmelerden bu köşemizde onları bilgilendirmeye devam edeceğiz.