Biz diyebilmek

Ayeti daha iyi anlayabilmek için, olursa ne olur, olmazsa ne olur vb sorulara cevap aramak istedim. Allah mutlak kudret sahibi, rahmeti gazabının önünde. Biz diyenlerin kimler olduğunu anlayabilmek için diğerlerini aramak bir yol, normalde başvurduğum bir yöntem. Yalnızca Allah’a ibadet etmek ve sadece O’ndan medet ummak, çok iddialı bir söz. Bunu kendimiz için söylemek bile kolay değil. Bir şey elde etmek veya bir şeyden emin olmak isteriz. Sebebler vardır arada. Onlara müracaat ederiz. Ancak sebebleri de yaratan Allah’ı görebilmek için onların teker teker anlamsızlaşması gerekir. En sonunda Rabb’im deriz belki ama bir gözümüz sebeblere takılır kalır yine de, ben yaptım demeye bir destek arar. Bu hali bir iki kez yaşadığımı söyleyebilirim. Koca bir ömürde sadece bir iki kez. Ya biz diyebilmek? Aslında diğerlerinin herhangi bir hedefe ulaşmak üzere gayretlerinde, hangi sebebi geçerken sebeblerin arkasında Allah’ı ne kadar görerek O’na dua ettiklerini, O’ndan istediklerini bilmemiz asla mümkün olamaz. Bu nedenle biz diyebilmek, edeb ve vazife şuurunun sonucu bir hal olmalı yani. Bu nedenle diğerlerini aramak anlamsız, gereksiz, hatta ısrar etmek ayetin hikmetini kaçırmak bile olabilir.

Bu ayetin gerçekleştiğini, Allah’ın huzuruna vardığımızı düşündüğümde orada biz demek için zorlanmayız gibi geliyor bana, yazmıştım. Defalarda okuyarak anladım ki ciddi bir anlayış kaymam sözkonusu. Heran zaten Allah’ın huzurundayız. Ve inancımıza göre bu ayet direkt hayatın içine bakıyor olmalı. Çünkü ahirette sebebler olmayacak. Dünyada olduğu anlamda ibadet ve imtihan da olmayacak. Biz, diyenler Allah’ın huzurunda resmediliyorsa eğer, bu çok önemli olmalı. Biz diyebilmenin gereğini, hikmetini, sonucunu görebildiğimizce Kuran ve dolayısıyla Allah’a iman hayatımızda anlam kazanacaktır. Veya Allah’a imanımızca biz dememiz mümkün olabilir.

Her ne kadar ayetleri hayatın içinde anlamlandırmaya çalışsak da aynıyla gerçekleşmeyeceğini düşünemeyiz. Bu anlamda inanmalı ki, herhalukarda Allah’ın huzurunda biz diyenler olacaktır. Biz diyememek, Mutlak Kudret Sahibi bir varlığa yarattıklarını şikayet etmek gibidir aslında. Ve kendimiz hakkında hatasızlık iddia etmek gibidir, yaşananların bir parçası olmadığımızı iddia etmek. En az şikayet ettiklerimiz kadar rahmete ihtiyacımız varken hem de. Bu çok anlamsız bir şey. Ancak emin olamıyorum. Ortada bir şeytan kıssası var anlatılan. Ve Galu Bela günü. Şeytan Allah’ı bilmekle birlikte insan ile olan imtihanını kaybetti. Ve Allah’ı kabullenme, Allah’a teslim olma konusunda açmazlarımız var. Bu handikaplarımız nedeniyle Allah’ın huzurunda biz, diyebilmek için kendi aramızda biz olabilmenin yollarını aramalı.

Aslında biz demiyor değiliz. Hepimizin bir sürü aidiyeti var. Ailemiz, köyümüz, mahallemiz, memleketimiz, ırkımız, dinimiz, firmamız, kullandığımız araçlar, gereçler, satınaldığımız markalar veya bir slogan, bir alamet altında toplandığımız farklı gruplar… Ancak bu yeterli olmamalı, zaten olmuyor da. İnsanlığın problemlerinin veya problem nedenlerinin en başında grupçuluk gelmekte. Ayette bahsedilen biz, bu olamaz.

Biz diyebilmek bir bakış açısıdır, hayata, problemlere çözüm odaklı bakmayı gerektirir. Birileri dışlanırken diğerlerinin güvende olamayacağını bilenler biz diyebilirler. Her insanın hatalarının olabileceğini ve yaşayarak, deneyerek öğrendiğini bilenler. Suçluya ceza vermek yerine suç işleme mazeretlerini ortadan kaldırmayı öncelikleyenler.

Biz diyebilmek bilgeliktir. Her insanın bir yudum mutluluk aradığının farkında olmaktır. Güzelliklere yol olacak ise affetmenin en büyük, en ağır ceza olduğunu bilmektir.

Biz diyebilmek özgürlüktür, barıştır, kardeşliktir, birlikte yaşama bilincidir.

Biz diyebilmeyi yanlış mı algılıyorum, algılıyoruz bazen bilemedim ki. Biz deyince tüm dünyadaki insanları hemencecik evimize misafir etmek gerekiyor gibi bir yanılmışlık söz konusu. Özellikle de en kötülerini, en olmazlarını, zorlarını referans gösteriveriyoruz. Ya Allah onu affetmeyi murad ederse? Gerektiğince onu dahi „biz“ içine dahil etmemizden Allah razı iken…

Biz diyebilmek karşımızdakileri muhatap almaktır. Yürektekileri bilmektir. Yürekten konuşmaktır, yüreğe söylemektir. Zaten kalp Allah’ın nazargahıdır.