Kitap Yakmak İfade Özgürlüğü mü?

İsveç'te Kuranı Kerim'in yakılmasına en büyük tepkiyi Irak verdi.

SEDAT LAÇİNER 23 Temmuz 2023 YAZARLAR

Irak hükümeti, İsveç’in Bağdat büyükelçisini sınır dışı etti, ayrıca İsveç’teki maslahatgüzarlarını geri çağırdı ve İsveç şirketleriyle olan işlerini de askıya aldı.

Öte yandan Bağdat’taki İsveç büyükelçiliği ikinci kez basıldı, elçilik yerleşkesi ateşe verildi…

Perşembe günü İsveç polisi Stockholm’de Iraklı Hristiyan bir mülteciye ikinci kez Kuran yakma izni verince Bağdat’ta yüzlerce kişi İsveç büyükelçiliğine girdi…

Irak resmi haber ajansı INA’ya göre telekom şirketi Ericsson başta olmak üzere İsveçli işletmelerin çalışma izinleri askıya alındı.

Türkiye, İran, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan da Kuran’a saygısızlık edilmesine izin verdiği için İsveç’i protesto etmişti…

Bir diplomatik misyona saldırılması ve yakılması elbette kabul edilebilir bir tepki değildir… Ancak ifade özgürlüğü gerekçesiyle düzenli olarak Kuranı Kerim yakma “ayinleri” düzenletmek de son derece provakatif. İnsanlar beğenmedikleri kitapları satın almayabilirler veya evlerinde bunları yakabilir, yırtabilir. Ancak kamuya açık bir yerde düzenli olarak insanların kutsal metinlerine hakaret etmek ifade özgürlüğüne ve toplumsal uyuma da zarar veren anlamsız ve zararlı bir eylemdir.

Öte yandan, uluslararası ilişkilerde Ortadoğu ve Müslümanlar ile ilgili şiddet haberlerinin azaldığı günlerde Kuranı Kerim yakılarak veya yaktırılarak Müslüman toplumların kışkırtılması insanın aklına bin türlü şeyi düşürüyor. Bu durum “Müslümanlar da tahrik olmasın” denilerek geçiştirilemez… Tahrik olacaklarını, tepki vereceklerini bilerek yapılan işin maksadı kışkırtmaktır, karşı topluluğu harekete geçirmektir. Oyun içinde oyun aramak, IŞİD ve El Kaide gibi tecrübeleri bilen herkes için doğaldır.

Kuranı Kerim yakmayı ifade özgürlüğü içinde ele almak ise kanaatimce en başta ifade özgürlüğüne zarar veriyor. İfade özgürlüğü başkasının kutsalını ve ifadesini yakmak olmamalı… Herşeyden önce bir kişinin kendisini kitap yakarak ifade etmesi, daha da önemlisi kendini ifade için bir şeyleri yakmaya mecbur hissetmesi nasıl bir duygudur. İfade özgürlüğü beğenmediğiniz kişiye dair her türlü eleştiriyi içerir ama karşınızdakinin bir şeylerini yakmayı içermez… Değil kutsal kitapları yakmak, kanaatimce beğenmediğiniz bir yazarın kitaplarını kalabalık bir meydanda düzenli olarak yakmak bile kabul edilemez bir şiddete çağrıdır. Şiddete çağrı şiddeti getirir… Bunun bir tık ötesi, kendini ifade için karşıtını yakmaktır…

Çakmağı çakanlar belki değil ama korkarım Kuran yakma seanslarını teşvik edenler tüm bu anlattıklarımın farkında…

ÖNE ÇIKANLAR