‘Yeni Nesil AB’nin faturası 2.4 trilyon Euro

‘Yeni Nesil AB’nin faturası 2.4 trilyon Euro

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen sonunda Yeni Nesil AB (Next Generation EU) adı verilen ve Corona salgınının sarstığı AB’yi krizden çıkarması beklenen finansal yardım ve bütçe planını masaya koydu. Krizden zarar gören AB ekonomisini devreye alması beklenen yardım fonu 750 milyar Euro olarak belirlendi. 500 milyarı hibe, 250 milyarı geri ödemeli kredi şeklinde planlanan

DR. ÜNAL BİLİR 28 Mayıs 2020 DR. ÜNAL BİLİR

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen sonunda Yeni Nesil AB (Next Generation EU) adı verilen ve Corona salgınının sarstığı AB’yi krizden çıkarması beklenen finansal yardım ve bütçe planını masaya koydu.

Krizden zarar gören AB ekonomisini devreye alması beklenen yardım fonu 750 milyar Euro olarak belirlendi. 500 milyarı hibe, 250 milyarı geri ödemeli kredi şeklinde planlanan fonun kabul görmesi hâlinde mevcut bütçe planı ile birlikte AB üyelerine maliyeti 1.85 trilyon Euro olacak. Buna güvenlik ağı için ayrılan 540 milyar Euro’luk bütçeyi de eklediğinizde ortaya 2.4 trilyon Euro’luk bir yatırım bütçesi çıkıyor. Telaffuzu kolay, ancak toplanması zor bir para.

Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen bütçenin tanıtımını yaparken “Ya herkes kendi yoluna gidecek; zengin veya fakir olan insan, bölge ve ülkelerden oluşan bölünmüş bir Avrupa gerçeğini kabul edeceğiz ya da yola birlikte devam edeceğiz” dedi. Yardım fonunun iklim nötrlüğüne sahip, dijital, sosyal ve yarının dünyasında güçlü bir aktör olan AB için gerekli olduğunu söyleyen Von der Leyen “Bugün yaptığımız teklif yalnızca mevcut krizi aşmak için önerilen bir dayanışma değil, aksine yarının Avrupası için kuşaklararası bir sözleşme” dedi.

Anlamlı ve tarihi sözler. Ancak AB’nin zengin ülkeleri ‘Yeni Nesil AB’ için aynı oranda bedel ödemeye istekli değil. İşin doğrusu şu ki Ursula von der Leyen’in planı 250 milyar Euro’luk geri ödemeli borç dışında Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Corona krizinden olumsuz etkilenen AB ülkeleri için önerdiği 500 milyar Euro’luk yardım fonu ile özünde aynı. Daha Ursula von der Leyen’in planı açıklanmadan Almanya ve Fransa’nın teklifine karşı çıkan Avusturya, Hollanda, İsveç ve Danimarka Corona krizinden ağır şekilde etkilenen ülke ve sektörlere yapılacak yardımın bir kereliğine ve iki yıllık olması yönünde ısrar ederken; AB bütçesinin genişletilmesine şiddetle karşı çıkıyorlar.

Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen ve ekibinin bu sorunu çözmek için bulduğu formülün çok de ikna edici olduğu söylenemez. Fonun bütçe kapsamındaki yardım programları dahilinde kullanılmasını; ancak AB’nin öncelediği inovatif, birliğin rekabet gücünü artırıcı, çevreci ve sürdürülebilir teknolojilere, AB iç pazarını güçlendirecek önlemlere harcanmasını öngören Komisyon üye ülkelerin cebinden daha fazla para çıkmaması için yeni vergiler (örneğin CO2 ve dijital) öneriyor.

AB önümüzdeki günlerde Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen ve ekibinin teklif ettiği 750 milyar Euro’luk yardım paketini etraflıca tartışacak. Bakalım ortaya nasıl bir uzlaşma çıkacak?