Kayıp hazinemiz, güzel ahlak

Güzel ahlak bizim yitiğimiz. Onu arayıp, bulmanın dertlisi olalım. Onu nerede bulursak ona sarılalım. Çünkü dünya ve ahirette saadet sebebimiz odur. Edeb ve güzel ahlak bizi hayvanlardan ayıran insani bir özelliktir.

Güzel ahlak, Allah’ın hedef gösterdiği hayat tarzıdır. Yaratılış amacımızdır.

“Ben başka bir amaç için değil, sadece güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim” buyuran bir güzel ahlak abidesinin ümmetiyiz. Bu “ahlak abidesi” güzel ahlakının kaynağı olarak Rabbini gösteriyor ve buyuruyor ki: “edde beni Rabbi fe ahsene te’dibi” “Beni Rabbim terbiye etti ve terbiyemi en güzel  şekilde yaptı.”

Efendimizin ahlakı en mükemmeldi. Yani nasıl olmamız gerekiyorsa Rabbimiz onu terbiye edip, model ve numune olarak göndermiştir.

Yine o ahlak timsali Zatı anlatırken onu övgü makamında rabbimiz: “Şüphesiz ki Sen, yüce bir ahlâk üzeresin” (el-Kalem, 4) buyuruyor.

Bize düşen o modeli rehber edinmek. Peygamberlerin başı çektiği, sonu Cennete çıkan güzel ahlak kervanının arkasından gitmek.

Bütün Peygamberlerin ve veli zatların iki ortak özellikleri vardır: Güzel ahlak ve cömertlik.

Güzel ahlakın temsilcisi Aleyhisselatü Ve Sellemden bazı pırlanta tavsiyeler

• “(Şu) iki haslet bir müminde bulunmaz. Cimrilik ve kötü ahlak.” (Tirmizî, “Birr”, 41)
• “Bana en sevgili olanınız, kıyamet günü de bana mevkice en yakın bulunacak olanınız, ahlâkça en güzel olanlarınızdır. Bana en menfur olanınız, kıyamet günü de mevkice benden en uzak bulunacak olanınız, gevezeler, boşboğazlar ve yüksekten atanlardır. Cemaatte bulunan bazıları ‘Ey Allah’ın Resul’ü (sav)! Yüksekten atanlar kimlerdir?’ diye sordular. Efendimiz (sav), ‘Onlar büyüklük taslayan kimselerdir!’ cevabını verdi.” (Tirmizî, Ebu Dâvud)
• “Kıyâmet günü, mü’min kulun terazisinde güzel ahlâktan daha ağır bir şey bulunmaz. Allah Teâlâ çirkin hareketler yapan, çirkin sözler söyleyen kimseden nefret eder.” (Tirmizî, Birr, 62)
• “İman bakımından müminlerin en mükemmeli, ahlâkça en güzel olanlar ve ailesine en güzel davrananlardır.” (Aişe radıyallahu anha Tirmizî.)
• “Din, güzel ahlaktır. ” [Deylemi]
• “Şüphesiz güzel ahlak, güneşin buzu erittiği gibi günahları eritir ” [İsfehani]
• “Yumuşak davran! Sertlikten sakın! Yumuşaklık insanı süsler, çirkinliği giderir.” [Müslim]
• “Kişi, yumuşaklığı, tatlı dili ile, gündüzleri oruç tutanın ve geceleri namaz kılanın derecesine kavuşur”
• “Çevrendekilerle güzel komşuluk et ve kendin için sevdiğini, başkaları için de sev ki müslüman olasın” [İsfehani]
• “Mümin geçim ehlidir. Arkadaşına rahatlık verir. Münafık ise geçimsizdir, arkadaşına sıkıntı verir”
• “Müminin yanına giren, güzel bir bahçeye girmiş gibi ferahlık duyar” [Deylemi]
• “Mümin lanet etmez, kötülemez, müstehcen konuşmaz ve hayasız olmaz” [Hakim]
• “Mümin arıya benzer; konduğu dalı kırmaz, oraya zarar vermez. Toplayıp bıraktığı eseri de güzeldir”
• “Müslüman, elinden ve dilinden müslümanların emin olduğu kimsedir” [Buhari]
• “Hiçbir baba, çocuğuna, güzel terbiyeden daha üstü bir hediye veremez” [Tirmizi]
• “Mallarınızla herkesi memnun edemezsiniz. Güler yüz ve tatlı dil ile, güzel ahlakla memnun etmeye çalışınız!” [Hakim]

İbadetlerin amacı, güzel ahlaktır. İbadetimiz arttığı halde güzel ahlakımız artmıyorsa “nerede hata yapıyoruz?” deyip kendimizi sorgulamamız gerekir.

Takva hakim olunca güzel ahlak artar. Takva ve ahiret inancı azalınca da kötü ahlak artmaya başlar. Güzel ahlak, takvadan haber verir.

Dünya ve ahirette karşımıza çıkan iyi ve kötü durumlar, Cennet veya Cehennem, davranışlarımızın, iyi veya kötü ahlakımızın neticesidir.

“Ben böyleyim, fıtratım bu, karakterim böyle, benim elimde değil, ben değişmem, kendimi değiştiremiyorum„ gibi sözler islami değildir. Peygamberler ve kitapların gönderiliş amacına terstir. Sadece iki grup değişmez: “Doğmamışlar ve ölmüşler.„

“Her gözü, kulağı, ağzı olan insan değildir! Gerçek insan; ahlâkı güzel olan kişidir!” Şeyh Sâdî

“Ahlâk-ı zemîmendir tâmûda sana ateş,

Bir zerre kadar anda, bir âteş-i sûzan yok.„

“Kötü huyların cehennemde sana ateş olacaktır. Yoksa cehennemde bir zerre bile ateş yoktur.” Seyyid Nizam Hazretleri (Ö. 1550 İstanbul)

Güzel ahlakın en zirvesi edebtir. Hz. Mevlana’nın dediği gibi, “Edeb bir tâc imiş nûr-i Hudâ’dan/ Giy ol tacı emîn ol her belâdan!..„

Şu iki duayı çokça okuyalım:

*”Ey Allah’ım! Ey Rabbimiz! Bize dünyada iyilik, güzellik ve nimet ver; âhirette de iyilik, güzellik ve nimet ver ve bizi ateş azâbından koru.”.

*“Allah’ım! Yaratılışımı güzel yaptın, ahlâkımı da güzelleştir.” Âmîn