Bazı gurbetçilerimizin araçlarının Türkiye’de kalma süresi 31 Mayıs’a kadar uzatılabilir

Gurbetçimizin yabancı plakalı aracıyla Türkiye’de 24 ay (730) kalması mümkün. Lâkin 24 ayı dolduktan sonra hem taşıtın hem de gurbetçimizin tekrar yurtdışında 185 gün ikamet etmesi/kalması ve ondan sonra Türkiye’ye giriş yapması halinde bir 24 ay daha süre verilebiliyor.

Dünya Sağlık Örgütünce 11 Mart 2020 tarihinde korona virüs sebebiyle pandemi ilan etmesi ile birlikte ülkeler seyahatlerde bazı kısıtlamalar getirince Cumhurbaşkanlığınca 14.10.2020 tarihinde yayınlanan bir karara istinaden pandeminin ilan edildiği 11.03.2020 tarihinden önceki bir sene içerisinde (11.03.2019-11.03.2020) en az 185 gün yurtdışında geçirmiş olanlardan 14.10.2020 tarihinden önce Türkiye’ye giriş yapan gurbetçimiz ve taşıtları için çıkış ve tekrar girişte aranan bu 185 gün kuralı (bu süre 15 gün uygulandı) 31 Aralık 2021 tarihine kadar başvuru yapılması halinde kaldırıldı.

Ancak bu uygulama sadece 31 Aralık 2021 tarihine kadar geçerli idi. Bu süre Cumhurbaşkanınca bir daha uzatılmadı. Dolayısıyla artık bu imkândan faydalanmak mümkün değil.

Süre uzatımında başka imkan yok mu?

Elbette var. Lâkin bu her gurbetçimizi kapsamıyor. Belirli şartlar altında Gümrükler Genel Müdürlüğünce yayınlanan 1 Seri Nolu Geçici İthal Edilen Kara Taşıtlarına İlişkin Gümrük Genel Tebliği’nin 17. maddesi gereğince bazı gurbetçilerimiz 185 gün kuralı olmadan Gümrük İdaresine başvuruları halinde Türkiye’de süresi dolacak veya dolmuş olan araçlarının Türkiye’de kalma süresini 31.05.2022 tarihine kadar uzattırabilirler.

Çünkü bu Tebliğ’in 17. maddesine göre; Gurbetçi taşıt sahibi vatandaşlarımız herhangi bir gümrük idaresine süresi içerisinde müracaat ederek kaza, yangın gibi beklenmeyen haller, herkesçe bilinen olağan dışı durumlar, hastalık ve tutukluluk hali gibi olayların taşıtın yurtta kalma süresi içerisinde cereyan ettiğini resmi belgelerle ispatlamaları halinde 185 gün kuralı aranmadan süre uzatım talebinde bulunabiliyorlar.

Aynı maddedeki düzenlemeye göre normalinde mücbir sebep belgesi olarak ibraz edilecek sağlık raporlarında istirahat süresinin belirtilmiş olması, özel hastane ve poliklinikler ile özel doktordan alınan sağlık raporlarının il sağlık müdürlüğü veya sağlık grup başkanlığı tarafından onaylanmış olması gerekiyor. Dolayısıyla istirahat süresi belirtilmeyen ve onaylanmamış olan sağlık raporlarına istinaden süre uzatımı yapılmıyor.

Fakat T.C. Ticaret Bakanlığı Tebliğ’deki  “….herkesçe bilinen olağan dışı durumlar, hastalık…” sebeplerine  Dünya Sağlık Örgütünün 11 Mart 2020 tarihinde korona virüs sebebiyle ilan ettiği pandemi ve ülkelerce alınan pandemi tedbirlerini gerekçe göstererek bazı vatandaşlarımız için şartları yumuşattı.

T.C. Ticaret Bakanlığı’nın internet sayfasında yayınlanan ve 03.01.2022 tarihinde güncellenen “1. Soru: Geçici ithalat edilen kara taşıtlarının süre uzatımına ilişkin yeni bir düzenleme var mı?” şeklindeki soruya verdiği cevaba göre 65 yaşından büyük olan gurbetçimiz Tebliğ’deki düzenlemenin aksine herhangi bir sağlık raporu ibraz etme zorunluluğu olmadan Gümrük idaresine süre uzatımı talebinde bulunması halinde, taşıtının Türkiye’de kalma süresinin 31.05.2022 tarihine kadar uzatılması uygun bulunmuştur.

65 yaşından daha küçük ancak kronik rahatsızlığı (bağışıklık baskılayıcı tedavi alanlar, kanser hastaları, organ nakli, kemik iliği/kök hücre nakli yapılan hastalar, kronik akciğer hastaları, şeker hastaları, komplike hipertansiyon, dekompanse kalp yetmezliği, akut koroner sendrom geçiren hastalar, kronik karaciğer ve böbrek yetmezliği olan hastalar v.b.) bulunan gurbetçilerimiz ise bu hastalıklara ve tedavilere ilişkin rapor ibraz etmek zorunda olmakla birlikte 17. maddedeki düzenlemenin aksine sağlık raporunda istirahat süresi bulunma şartı aranmaksızın Gümrük idaresine süre uzatımı talebinde bulunmaları halinde, bu gurbetçilerimizin de taşıtlarının Türkiye’de kalma süresinin 31.05.2022 tarihine kadar uzatılması mümkün oluyor.

Bu cevaptan 65 yaşından daha küçük yaşta olan gurbetçilerimiz için parantez içerisinde sayılan hastalıkların sınırlı sayıda olmadığını cevaptaki “… v.b.” ibaresinden anlıyoruz. Yani buna benzer ama kronik başka hastalıklar da geçerli sayılıyor. Hem de ibraz edecekleri raporlarda istirahat süresi olmasa bile.

Bu şartları taşımak yeterli mi?

31.05.2022 tarihine kadar taşıt süresini uzatma hakkı olan vatandaşlarımızın başka hangi şartları yerine getirmeleri gerektiği her ne kadar T.C. Ticaret Bakanlığı’nın internet sayfasında yayınlanan cevapta verilmiyorsa da Tebliğ’in 17. maddesinde diğer şartlar sıralanıyor. Buna göre bu gurbetçilerimiz;

• 65 yaşından büyük olanlardan rapor ibrazı istenmeyeceğinden bunlar doğrudan Gümrük İdaresine başvuru yapabilirler. Lâkin 65 yaşını doldurmayan gurbetçilerimiz Gümrük idaresine ibraz edecekleri kronik hastalıklarına veya tedavilerine ilişkin raporlarını özel hastane ve poliklinikler ile özel doktordan almış iseler, sağlık raporlarının il sağlık müdürlüğü veya sağlık grup başkanlığı tarafından onaylanmış olması gerekiyor. Resmi kurumlardan alınan raporlara onay gerekmiyor.
• Süre uzatımı için mutlaka yetkili Gümrük Müdürlüğüne başvuru yapılması gerekiyor. Başvuru yapılmadan sürenin otomatik uzatımı söz konusu değildir.
• Süre uzatımına ilişkin başvuru dilekçelerin taşıtın Türkiye’de kalma süresi içerisinde verilmesi esastır. Yani daha önce size verilen 24 aylık (730 günlük) süre bitmeden başvuru yapılmalısınız.
• Başvuru taşıtın Türkiye’de kalma süresinden sonra da yapılabilir. Ancak bu durumda Gümrük idaresince bu talebin uygun bulunması gerekiyor. Yani süre uzatımı Gümrük idaresinin takdirinde. Gümrük idaresinin 24 aylık süre geçmesine rağmen talebi kabulü halinde Gümrük Kanunun 241/1 maddesine göre 2022 yılı için 235 TL usulsüzlük para cezasının ödenmesi gerekir.
• Girişi sırasında ibraz edilmeyen emeklilik belgesinin daha sonra gurbetçimiz tarafından ibraz edilmesi hâlinde ise emeklilere verilen 730 (yediyüzotuz) günlük süre göz önünde bulundurularak işlem yapılır.

Bu şartları taşıyan gurbetçilerimizin 185 gün kuralı aranmadan geçici de olsa bu imkândan faydalanmasını şiddetle tavsiye ederim.