Gurbetçi vatandaşlarımız arzu edilmese de yurtdışında bulundukları mahkemelerde boşanıyorlar. Elbette bu boşanma kararları ile birlikte ortak çocuk varsa hem boşanılan ülke hem de Türk hukukuna göre bu çocukların velayetinin (Sorgerecht) düzenlenmesi gerekiyor. Şayet boşanma yurtdışındaki bir mahkemede olmuş ise bu kararın Türkiye‘de geçerli olması için mevzuata göre mutlaka tanıtılması da şart. Zaten birçok anlaşmazlıklarla, çekişmelerle
Gurbetçi vatandaşlarımız arzu edilmese de yurtdışında bulundukları mahkemelerde boşanıyorlar.
Elbette bu boşanma kararları ile birlikte ortak çocuk varsa hem boşanılan ülke hem de Türk hukukuna göre bu çocukların velayetinin (Sorgerecht) düzenlenmesi gerekiyor.
Şayet boşanma yurtdışındaki bir mahkemede olmuş ise bu kararın Türkiye‘de geçerli olması için mevzuata göre mutlaka tanıtılması da şart.
Zaten birçok anlaşmazlıklarla, çekişmelerle boşanan eşlerin gerek boşanma aşamasında gerekse boşanma sonrasında ortak çocukları diğerine karşı bir silah gibi kullanması en çok rastladığımız olaylardan.
Bugünkü köşe yazımızda diğer ayrıntılara girmeden Almanya’da boşanan bir eşin ve ortak çocuğun Türk vatandaşlığından izinle çıkmak istemesi halinde yaşayacağı hukuki sorunun tespitini ve çözüm yollarını anlatmaya çalışacağız.
Şayet 18 yaşını doldurmamış yani henüz ergen olmamış bir çocuk ana veya babaya bağlı olarak Türk vatandaşlığından izinle çıkarılmak isteniyorsa konuyu düzenleyen 06.04.2010 Tarihli Resmi Gazetede yayınlanan Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 42/4 maddesi „Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden ana veya babaya bağlı olarak işlem gören çocuk için diğer eşin muvafakat belgesi, muvafakat edilmemesi halinde ise hâkim kararı istenir“ denmektedir.
Düzenlemeye göre 43. madde gereğince vatandaşlıktan çıkma izin verme yetkisi olan T.C. İçişleri Bakanlığı vatandaşlıktan çıkma başvurusunda boşanmış olsalar da, velayet ana veya babadan sadece birine verilse de, bu konudaki yabancı mahkeme kararı Türkiye’de tanınmış olsa dahi yine hem ananın hem de babanın onayını istiyor.
Yani vatandaşlıktan izinli çıkma ile ilgili işlemi velayet hakkı içinde görmüyor, hatta velayetin de üstünde bir işlem olarak kabul ediyor.
Getirilen kural bu olunca velayet hakkı sadece kendisine verilen eş bu hakkı vatandaşlıktan çıkma işleminde kullanamıyor. Mutlaka diğer eş sağ ise onun da onayına mahkum ediyor.
Yani Alman mahkemesinde boşanmak, Türk mahkemesinden kararı tanıtmak, velayet hakkını tek başına almak bu diğer eşin onayını alma zorunluluğundan bizi kurtaramıyor.
Ancak bu eşe ulaşılamıyorsa, gaipliğine karar verilmiş ise veya ulaşılmasına rağmen sadece talepte bulunan eşe eziyet etme ve intikam duygularıyla hukuksuz bir şekilde muvafakat vermiyorsa, kendisiyle birlikte çocuğunu da Türk vatandaşlığından izinle çıkartmak isteyen eş ancak Türk hakiminden izin isteyerek ve hakim iznini alarak işlemini gerçekleştirebilir.
Bütün yollara rağmen bu muvafakat name eşten alınamamış ise maalesef ortak çocuk muvafakat vermeyen eşin vatandaşlığında kalır ve şartları varsa Alman vatandaşlık hukukuna göre opsiyon modeline yani 18-23 yaş arası tercih etme şartlarına tabi olur. Bundan sonra çocuk 18 yaşını ikmal ettikten sonra kendisi Türk vatandaşlığından çıkış için izin istemek zorundadır.
