Türklerin uluslararası hukuktan doğan çocuk parası hakları

Geçen haftaki yazımızda genel olarak Almanya’da çocuk parası hakkı konusunda bilgiler vermiştik. O köşe yazımızda Türk vatandaşlarının çocuk parası alması için mutlaka Almanya’da süreli veya süresiz oturum haklarının olması gerektiğini belirtmiştik. Ancak bazı durumlarda Türk vatandaşlarımız Alman ikamet hukukunun şartlarını yerine getiremiyor olabilirler. Yani süreli veya süresiz oturum hakları olmayabilir. İşte bu durumlarda da Türkiye-Almanya

AVUKAT ŞERİF YILMAZ 07 Nisan 2018 AVUKAT ŞERİF YILMAZ

Geçen haftaki yazımızda genel olarak Almanya’da çocuk parası hakkı konusunda bilgiler vermiştik.

O köşe yazımızda Türk vatandaşlarının çocuk parası alması için mutlaka Almanya’da süreli veya süresiz oturum haklarının olması gerektiğini belirtmiştik.

Ancak bazı durumlarda Türk vatandaşlarımız Alman ikamet hukukunun şartlarını yerine getiremiyor olabilirler. Yani süreli veya süresiz oturum hakları olmayabilir. İşte bu durumlarda da Türkiye-Almanya Sosyal Güvenlik Sözleşmesi, AET/Türkiye 3/80 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı (OKK) ve Avrupa Sosyal Güvenlik Sözleşmesi hükümlerine göre çocuk parası hakkı elde edebilirler.

30.04.1964 tarihli Türkiye Cumhuriyeti-Almanya Federal Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Sözleşmesine göre çocuk parası hakkı, sadece Almanya’da işsizlik sigortasına (Arbeitslosenversicherung) tabi bir işte işçi statüsünde çalışılan aylar için alınması mümkündür.

Ayrıca sadece çalışılan değil bu sözleşme gereğince iş sözleşmesi bitiminden itibaren Federal Ebeveyn Parası (Elterngeld) ve anne-baba izni kanununa göre anne-baba izni alan kimseler veya işsizlik parası (Hartz IV değil), hastalık parası, annelik yardımı veya benzeri yardımlar alan kimseler işçi olarak kabul edildiğinden bu süreler için de çocuk parası alınabilir.

Bu sözleşmeye göre işçi statüsünü alamayanlar ise AET/Türkiye arasında oluşturulan Ortaklık Konseyinin 19.09.1980 tarihli ve 3/80 sayılı kararı gereğince başka nedenlerden dolayı Alman Sosyal Güvenlik Sigorta’sında sigorta yükümlüsü olarak veya kendi rızalarıyla sigortalarını devam ettirenler  çalışılan aylar için çocuk parası alabilirler.

Hartz IV veya yasal Alman Emeklilik Sigortasından emekli aylığı alınması, başvurucunun öğrenci olarak bir Alman yüksek okulunda kayıtlı olması gibi durumlar buna örnek gösterilebilir.

Hatta Avrupa Adalet Divanı 04.05.1999 tarihli SÜRÜL Kararı ile bu 3/80 sayılı OKK’a aykırı olarak çocuk parası vermeyen Alman devletini, vatandaşlarımızın ikamet izinlerinin türü dikkate alınmaksızın çocuk parası (Kindergeld) ve federal çocuk ödemelerinden vatandaşlık ayrımına tabi olmaksızın Alman ve diğer AB üyesi ülke vatandaşları ile eşit koşullarda yararlanma hakkını gerekçe göstererek mahkum etmiştir.

Türk vatandaşlarına çocuk parası hakkı veren diğer bir uluslararası sözleşme ise Avrupa Konseyi tarafından 16.04.1964 tarihinde üye ülkelerin imzasına açılan, Türkiye’nin 14.12.1972 yılında imzaladığı Avrupa Sosyal Güvenlik Sözleşmesidir. Bu sözleşmenin 2 ve 8 inci maddesi gereğince Türk vatandaşları Almanya’da en az altı ay ikamet ettikleri takdirde çocuk parası alma hakkını elde ediyorlar.

Altı ayın dolmasından önceki süreler için ise şartları varsa ancak Türkiye-Almanya Sosyal Güvenlik Sözleşmesi veya AET/Türkiye 3/80 sayılı OKK hükümlerine göre çocuk parası alınması mümkündür.

Görüldüğü gibi Türk vatandaşlığına sahip insanımızın Almanya’da oturum izni sorunu olsa bile belirli statüleri elde etmesi şartıyla uluslararası hukuktan doğan çocuk parası alma hakkı vardır.

Vatandaşlarımız yukarıda verilen bilgilerle ilgili daha ayrıntılı bilgiyi Aile Kasalarından (Familienkassen) alabilecekleri gibi hak ihlaline uğrayan vatandaşlarımız da Türk hukuku avukatı olarak bize değil, konu tamamen Alman hukukunu ilgilendirdiğinden mutlaka bu konularda uzman bir Alman hukuku avukatına müracaat etmeliler.