Türkiye’ye tatile giderken alacağınız sağlık yardım belgesinin tarihine dikkat edin!..

Yine bir yaz tatili geliyor ve Avrupalı Türk’ü tatlı bir heyecan bir telaş sarıyor. Elbette Avrupalı Türkler Türkiye’ye giderken kendilerinin ve aile bireylerinin orada hastalanması ihtimaline binaen yurt dışındaki sağlık sigortalarından sağlık yardım belgelerini almayı da ihmal etmiyorlar. Hatta bazı gurbetçilerimiz Türkiye’de çok daha uzun zaman kalmak istiyorlar ve kalıyorlar da. İşte bu köşe yazımızda

AVUKAT ŞERİF YILMAZ 08 Haziran 2019 AVUKAT ŞERİF YILMAZ

Yine bir yaz tatili geliyor ve Avrupalı Türk’ü tatlı bir heyecan bir telaş sarıyor. Elbette Avrupalı Türkler Türkiye’ye giderken kendilerinin ve aile bireylerinin orada hastalanması ihtimaline binaen yurt dışındaki sağlık sigortalarından sağlık yardım belgelerini almayı da ihmal etmiyorlar.

Hatta bazı gurbetçilerimiz Türkiye’de çok daha uzun zaman kalmak istiyorlar ve kalıyorlar da. İşte bu köşe yazımızda özellikle Avrupalı Türk’ün en yoğun yaşadığı Almanya’daki gurbetçimizin kendi sağlık kurumlarından (ör: AOK gibi) aldıkları sağlık yardım belgeleriyle ilgili son değişikler konusunda bazı önemli bilgiler vermeye çalışacağız.

Bu konudaki değişiklikler 18-22 Haziran 2018 tarihinde Türkiye-Almanya İrtibat Kurumlarının toplantısında en geç 01.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ortak bir protokolle belirlendi. Konu ile ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) da 24.12.2018 tarihinde bir genel yazı yayınladı. Peki neler değişti?

DAİMİ İKAMET KURALI DEĞİŞTİRİLDİ

Önceki uygulamaya göre başvuru tarihinden itibaren son bir yıl içerisinde Türkiye’de kesintili olarak 270 gün kalmak ikametin Türkiye sayılması için yeterli sayılıyordu.

İşte bu daimi ikamet kuralı kesintisiz 183 olarak değiştirildi. Yani 01.01.2019 tarihi itibarıyla kesintisiz olarak 183 gün boyunca Türkiye’de bulunan bir kişinin artık ikamet yeri Türkiye olarak kabul ediliyor. 183 günden yani 6 aydan fazla Türkiye’de kalanlar Almanya’daki sağlık kurumlarından A/T 20 belgesi getirmek zorundalar.

İkamet şartı gerçekleştiği tarihten itibaren A/T 20 belgesi Alman Sağlık Kurumu tarafından emekli gurbetçimize veya SGK’ya kendiliğinden gönderilebileceği gibi SGK tarafından talep edilmesi de mümkün.

Bu 183 günün başlangıcının hesabı ise Emniyet Genel Müdürlüğü Programı (EGMP) ya da pasaport kayıtları üzerinden takip edilebilen yurda giriş tarihi esas alınarak yapılıyor.

BELGE TARİHİ İLE TÜRKİYE’YE GİRİŞ TARİHİ AYNI OLMALI

Bilindiği gibi Türkiye’ye giderken AOK gibi yasal Alman Sağlık Kurumumuzdan Türkiye’de tedavi olabilmek için A/T 11 olarak adlandırılan sağlık yardım belgesini (Urlaubskrankenschein, Auslandskrankenschein) en fazla 6 ay süreliğine alabiliyoruz.

Bu belgedeki tarih ne olursa olsun geçerlilik süresi içerisinde Türkiye’de bu belgeyi ilgili SGK’ya veriyoruz. SGK da bizi YUPASS sistemine o tarihler için kaydediyor ve bir numara veriyor. Bu numara ile istediğimiz yasal Türk hastaneye gidip muayene/tedavi olabiliyor ve ilaçlarımızı bedel ödemeden alabiliyoruz.

İşte burada dikkat!… Çünkü artık kural değişti.

SGK, 183 gün kesintisiz Türkiye’de bulunma süresini hesaplayabilmek için bizim A/T 11 Alman sağlık yardım belgemizin başlangıç tarihi ile Türkiye’ye giriş tarihimizin aynı gün olmasını şart koşuyor.

Örneğin; Ben AOK’dan 19.06.2019-19.12.2019 tarihleri arasında 6 ay geçerli olan T/A 11 belgesini aldım. Ancak bir aksilik oldu ben Türkiye’ye 25.06.2019 tarihinde giriş yapabildim. T/A 11 belgesini de değiştirmedim ve Türkiye’de yetkili SGK’ya verdim.

SGK, YUPASS kaydımı yaparken bu belgenin ilk başlangıç tarihi ile Emniyet Genel Müdürlüğü Programı üzerinden benim Türkiye’ye giriş tarihimi karşılaştıracak.

Bu iki tarih birbirinden farklı olduğundan SGK, benim Türkiye’ye giriş tarihim olan 25.06.2019 tarihini de belirterek Alman Sağlık Kurumum AOK’dan bu giriş tarihime göre yeni bir T/A 11 belgesi gönderilmesini isteyecek ve benim hakkımda hiçbir işlem yapmayacak.

Yani yeni belge AOK tarafından gönderiline veya benim tarafımdan tedarik edilip SGK’ya verilene kadar ben sağlık hizmetlerinden Türkiye’de faydalanamayacağım.

Aynı durum A/T 11 belgesindeki tarihten önce Türkiye’ye giriş yapmam (Ör: 15.06.2019), veya AOK’nın A/T 11 belgelerini 6 aydan fazla bir süre için düzenlediği hallerde de sözkonusu olacak.

Bu nedenle sadece Almanyalı değil diğer sözleşmeli ülkelerden Türkiye’ye geçici olarak tatile gidecek gurbetçilerimiz bu tarihlere dikkat etmeliler. Aksi halde mağduriyet yaşayabilirler.

Aynı kurallar Türkiye’den Almanya’ya gelecek SSK, Bağkur ve Emekli Sandığı sigortalıları ve onların bakmakla yükümlü oldukları aile bireyleri için de geçerli.

KURAL HER İKİ ÜLKEDEN EMEKLİ OLANLARA DA GEÇERLİ  

Daimi ikametin tespitinde esas alınan kesintisiz 183 gün kalma kuralı hem Almanya hem de Türkiye’den emekli olanlar için de geçerli. Buna göre bu emekli gurbetçimiz hangi ülkede kesintisiz 183 günden fazla bulunuyorsa o ülke kendisinin daimi ikamet yeri sayılıyor.

Hem Almanya’dan hem de Türkiye’den emekli olan gurbetçimiz de Türkiye’ye giderken yurda giriş tarihi ile belge başlangıç tarihi aynı olacak ve 6 ay geçerli T/A 11 belgesini alacak ve SGK’ya verecek. Bu gurbetçilerimiz 6 aydan fazla kesintisiz Türkiye’de kalmaları halinde bunların sağlık yardımı belgelerinin bitiş tarihinin ait olduğu ayın son gününe kadar geçerli.

Bu tarihten sonra da Türkiye’de kalırlarsa Türkiye’de ikamet şartı gerçekleştiğinden sağlık yardımları SGK yani Türkiye tarafından verilecek.

Örneğin; Her ülkeden emekli Filiz hanım AOK’dan 15.06.2019-15.12.2019 tarihleri arasında geçerli T/A 11 belgesini alıp 15.06.2019 tarihinde Türkiye’ye giriş yaptı. 16.12.2019 tarihinden itibaren Filiz hanım için Türkiye’de devamlı ikamet şartı gerçekleşmesine rağmen kendisi Almanya-Türkiye Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin 14 üncü maddesi gereğince 31.12.2019 tarihine kadar sağlık yardımından faydalanmaya devam edecek. 01.01.2020 tarihinden itibaren ise kendisine Türkiye tarafından sağlık yardımı verilecektir.

Almanya’dan alınan emekli aylığı Türkiye’deki bir banka hesabına gönderiliyorsa veya SGK aracılığı ile ödeniyorsa kesintisiz 183 gün kuralı bu emekliler için uygulanmıyor.

Bunlar için Türkiye’de daimi ikamet şartı gerçekleşmiş kabul ediliyor ve kendilerine şayet Türkiye’den emekli iseler Türkiye tarafından sağlık yardımı veriliyor. Sadece Almanya’dan emekli iseler kendileri 183 gün beklemeden A/T 20 belgesini tedarik ederek sağlık yardımı almaya devam edebilirler.

Köşe yazımızda verilen bilgiler tamamen Avrupalı Türkleri uyarı ve bilgilendirme amaçlıdır. Gurbetçimiz bu bilgiler ışığında daha net bilgiler için avukat olarak bize değil, yurtdışındaki sağlık kurumlarına, konsolosluk çalışma ve sosyal güvenlik ataşeliklerine veya Türkiye’deki SGK’nın yetkili yurtdışı servislerine müracaat etmeliler.