Eşcinsellerin askerliğe elverişsizlik raporu almaları

Eşcinsellerin askerliğe elverişsizlik raporu almaları

Her Türk vatandaşı erkeğin anayasal hak ve ödevi olan askerlikle ilgili mevzuatta sık sık değişiklikler yapılıyor. Kanunlardaki değişiklikler dışında uygulamaya yönelik yönetmelik, emir ve talimatlar da sıklıkla değiştiriliyor. İşte bu değişikliklerden biri de Türk Silahlı Kuvvetlerine personel veya er/erbaş alımında bu kişilerin sağlık durumlarının tespiti esaslarını belirleyen Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğindeki değişikliklerdir. 1111

AVUKAT ŞERİF YILMAZ 04 Temmuz 2020 AVUKAT ŞERİF YILMAZ

Her Türk vatandaşı erkeğin anayasal hak ve ödevi olan askerlikle ilgili mevzuatta sık sık değişiklikler yapılıyor. Kanunlardaki değişiklikler dışında uygulamaya yönelik yönetmelik, emir ve talimatlar da sıklıkla değiştiriliyor.

İşte bu değişikliklerden biri de Türk Silahlı Kuvvetlerine personel veya er/erbaş alımında bu kişilerin sağlık durumlarının tespiti esaslarını belirleyen Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğindeki değişikliklerdir.

1111 sayılı Askerlik Kanununa göre yayınlanan ve 8.10.1986 tarihli ve 86/11092 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği 2013 yılında köklü değişikliklerle birlikte 12.10.2015 tarihli ve 2015/8136 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği ile tamamen yürürlükten kaldırılmış, yeni yönetmelik yürürlüğe girmiştir.

Bu yönetmeliğin de yürürlüğe girmesinden henüz bir yıl geçmişken bu defa 31.10.2016 tarihli ve 2016/9431 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla bu yönetmelik de tamamen yürürlükten kaldırılmış, yerine “Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Sağlık Yeteneği Yönetmeliği” yürürlüğe konulmuştur.

Bu son yönetmelik yürürlükte iken bu defa da 26.06.2019 tarihli Resmî Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 25.06.2019 tarihli 7179 sayılı Askeralma Kanunu 92 yıllık 1111 sayılı Askerlik Kanununu tamamen yürürlükten kaldırdı ve yeni düzenlemeler getirdi.

Elbette köklü değişiklikler getiren 7179 sayılı Askeralma Kanunu sonrası yine bir yönetmelik değişikliği beklendi. Ancak 15.04.2020 tarihli Resmî Gazetede yayınlanan 2413 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Sağlık Yeteneği Yönetmeliği bazı değişiklik ve eklemelerle yürürlükte bırakılmıştır.

Sizi bu detaylara boğmak istemezdik ancak mevzuatın sık değiştiğini başka türlü izah edemezdik.

İşte bazı ülkelerde evlenmelerine bile izin verilen eşcinsellerin askerlik durumunu daha doğrusu askerlikten muafiyetlerini bu değişen mevzuat hükümlerine göre köşe yazımızda izah etmeye çalışacağız.

Hemen belirtelim ki, eşcinsellik bizim Türk toplumunda bir olgu veya tercih değil, bir hastalık olarak kabul edilmektedir. Bu askerlik mevzuatımızda da belirgin şekilde kendisini göstermektedir.

8.10.1986 tarihli ve 86/11092 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin “Sağlık muayenesi” başlıklı 5. maddesinde genel sağlık muayenesiyle ilgili olarak “Ruh ve beden durumları ile iç organları dikkatle gözden geçirilir, nabız sayılır, kan basıncı ölçülür, çıplak olarak belirlenen boy ve kilolar tespit edilir” hükmü vardı.

Bu hükme göre eşcinsellerin askerlik sağlık muayeneleri çıplak olarak yapılıyordu. Hatta bu yetmezmiş gibi kendilerinden eşcinsel olduklarına dair fotoğraf delilleri de isteniyordu. Ancak bu halde kendilerine askerliğe elverişsizlik yani çürük raporu veriliyordu.

İnsan onurunu kıran bu uygulama çok eleştiri alınca aynı yönetmelikte 2013 yılında köklü bir değişiklik yapıldı. Yönetmeliğin 5. maddesi değiştirildi ve “Yükümlülerin tam bir fizik muayeneleri yapılır, boy ve ağırlıkları tespit edilir” denilerek “çıplaklık” şartı kaldırıldı.

Ayrıca yönetmelik ekindeki hastalık tanımı başlığı da “Psikoseksüel bozukluklar (homoseksüalite, transseksüalite, transvestitizm)” iken “Cinsel kimlik ve davranış bozuklukları” şeklinde değiştirildi ve eşcinselliğin “tüm yaşamlarında ileri derecede belirgin olması” şartını yerine getirmek için uygulanan fotoğraflı ispat zorunluluğu da kaldırıldı.

Bu 2013 yılı değişikliğiyle eşcinsellerin askerlik muayenesi sırasındaki davranışları “Askerliğe elverişsiz (Çürük)” raporu verilmesinde yeterli olmaya başladı. Diğer yandan bu değişiklikte “Yükümlünün beyan ettiği hastalık veya arızasına ilişkin elinde mevcut bulunan tıbbi belgelerin birer örnekleri de alınarak yükümlünün beyanı ile birlikte askerlik şubesinde muhafaza edilir” maddesi de kaldırılmış “Muayene sırasında yükümlünün rızası alınmak kaydıyla, varsa yükümlünün özgeçmişine ait tıbbi belgelerin birer suretleri de yükümlülere yoklamada uygulanacak sağlık durumu hakkında bilgi formuna eklenir” şeklinde yeniden düzenlenmiştir.

En son yayınlanan ve halen yürürlükte olan 31.10.2016 tarihli Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Sağlık Yeteneği Yönetmeliğin ekindeki EK-C’nin “III. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları” başlığı altındaki 17. maddenin D/4 bendinde eşcinsellik “Cinsel kimlik ve davranış bozukluğu”, cinsel tutum ve davranışların askerlik ortamında uyum ve işlevsellik sorunu yaratan ya da yaratacağı değerlendirilen olgular olarak belirlenmiş ve yönetmeliğin 5/1-b maddesine göre askerliğe elverişsizlik olarak kabul edilmiştir.

Cinsel tercihinden dolayı kendisinin eşcinsel olduğunu iddia eden erkek Türk vatandaşları durumlarına göre yönetmeliğin 4. maddesi gereğince Türkiye’de askerlik şubelerinde muayenelerini yatırıp askerliğe elverişsiz raporlarını alıp askerlik hizmetinden muaf olabilecekleri gibi yurtdışında yaşıyorlarsa yine aynı yönetmeliğin 7. maddesi gereğince Türk Konsoloslukları aracılığıyla yurtdışında da bu muayenelerini bulundukları ülke sağlık mevzuatına uygun bir şekilde resmi sağlık kuruluşlarına yaptırabilirler.

Lâkin askerlik hizmetini fiilen yapanlar ile firar, izin veya hava değişimi aşamasında olanlar ile askerlik yükümlülüğünü fiilen silahaltına alınmayı gerektirmeyen askerlik hizmeti çeşitlerinden biriyle (örneğin dövizli askerlik) yerine getireceklerin yurtdışında muayeneleri yaptırılmaz.

Muayeneleri yurtdışında yaptırılanların muayeneyi yapan resmi sağlık kuruluşlarından aldıkları muayene ve tetkik sonuçları veya sağlık raporları Türkçeye tercüme ettirilerek konsolosluğa verilir. Bu belgeleri alan konsolosluk belge veya raporları Millî Savunma Bakanlığına (MSB) tomarıyla gönderir. Bu raporlar MSB tarafından incelendikten ve onayladıktan sonra eşcinsel olduğunu belgeleyen vatandaşın bağlı olduğu askerlik şubesinin bağlı olduğu Askeralma Bölge Başkanlığına gönderilir.

Burada MSB “Askerliğe elverişsizlik” raporu verebileceği gibi yeni bir tetkik için “Yurtiçinde rapor tanzim etmeye yetkili hastanede muayenesi uygundur” veya “ret” kararı da verebilir. Bu karara itiraz hakkı vardır. Ancak itiraz halinde Türkiye’de MSB’nin sizi göndereceği bir hastanede yeniden muayene olup rapor almanız gerekir.