Nedense devletimizin gurbetçimize verdiği her söz ve müjde akabinde yaptığı kanuni düzenleme yeni soru ve sorunlar ortaya çıkarıyor. “Artık yabancı ülke boşanma kararları Türkiye’de masraf edilmeden idari yoldan hemen tanınacak” dendi. KHK ile düzenleme yapıldı. Baktık ki, gurbetçinin hepsini kapsamıyor. Sadece anlaşarak başvuranları kapsıyor. Anlaşamayanlar?.. Türk mahkemelerinde dava açıp masraf etmeye devam.. “THY yollarında yüzde
Nedense devletimizin gurbetçimize verdiği her söz ve müjde akabinde yaptığı kanuni düzenleme yeni soru ve sorunlar ortaya çıkarıyor.
“Artık yabancı ülke boşanma kararları Türkiye’de masraf edilmeden idari yoldan hemen tanınacak” dendi. KHK ile düzenleme yapıldı. Baktık ki, gurbetçinin hepsini kapsamıyor. Sadece anlaşarak başvuranları kapsıyor. Anlaşamayanlar?.. Türk mahkemelerinde dava açıp masraf etmeye devam..
“THY yollarında yüzde 20 aile indirimi veriyoruz” dendi. Baktık ki, her sınıf uçuşu kapsamıyor.
Örnekler arttırılabilir..
Diğer yandan çıkarılan kanuni veya idari düzenlemeler önceden yeterince alt yapısı oluşturulmadan yapıldığından hem mağduriyetler devam ettiriliyor hem de aksaklık ve yanlışlıklar uygulama sırasında anlaşılıyor.
Bu da yeni düzenleme yapmayı zaruri kılıyor. Yani önceden araştırma ve hazırlanma değil deneme yanılma yöntemi. Maalesef bu düşünce tarzı Türk devlet geleneğinde her zaman olagelmiştir.
Örneğin 1926 yılında İsviçre Medeni Kanunu örnek alınarak yürürlüğe konan Türk medeni Kanunumuzun Türk aile ve toplum yapısına uymayan birçok yönü olduğu, uygulamada çok zorlukların ve sosyal bozulmaların meydana geleceği, bu elbisenin Türk toplumuna uymayacağı şeklindeki eleştiri ve uyarılara devlet büyüklerimiz “Biz yaptık oldu. Şayet bu elbise bu topluma uymaz ise keser biçer uydururuz” manasına gelen cevaplar vermişlerdir.
Yakın tarihimizden örnek; Mayıs 2012’de mavi kartlılar ile çıkartılan kanun değişikliğinde “Mavi kartlar nüfus cüzdanı gibi sayılacak” müjdesi verilmesine rağmen uygulama yönetmeliği çıkarılmadığından Nisan 2013’e kadar gurbetçimize ne nüfus müdürlükleri ne de konsolosluklar mavi kart verememiş gurbetçimiz bir yıl boyunca mağdur edilmişti.
Oysa kanun değişikliği çalışmasını yapan İçişleri Bakanlığı, uygulama yönetmeliğini çıkartması gereken de.. O halde her iki çalışmayı aynı anda yapıp önce kanun değişikliği yapıldıktan hemen sonra uygulama yönetmeliği çıkartılabilir ve buna uygun teknik ve personel alt yapı çalışması bitirilip vakit kaybetmeksizin devletimiz insanımıza hizmet verebilirdi.
Diğer bir örnek yabancı boşanma kararlarının idari yoldan ve basit usul ile tanınması.. Bu düzenlemenin tüm gurbetçiyi kapsamadığını yukarıda belirtmiştim. Bu bir hayal kırıklığı oldu. Çünkü sadece anlaşarak başvuran eski eşleri kapsıyor.
Peki kanuni düzenleme ne zaman yapıldı? 29.04.2017 tarihli mükerrer Resmi Gazetede yayınlanan 690 sayılı KHK ile. Yönetmeliği ne zaman yayımlandı? 9 ay 8 gün sonra 7.2.2018 tarihinde.
Yönetmeliğe rağmen uygulama başladı mı? Tam olarak evet diyemiyoruz. Neden? Çünkü Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığının (YTB) duyurusuna göre uygulama “Ankara İl Nüfus Müdürlüğü’nden başlamış, 15 Ekim Pazartesi gününden itibaren de dış temsilciliklerimizde başlayacak”
Görüldüğü gibi kanuni düzenlemenin üzerinden bir buçuk yıl geçmesine rağmen uygulama halen tam olarak başlamamıştır. Beklemeye devam..
GURBETÇİ DÖVİZLİDEN HÂLEN FAYDALANAMIYOR
En önemli mağduriyet örneği ise dövizli askerlikte. 2011 yılında dövizli askerlikte “Artık 21 gün askerlik kaldırıldı“ diye müjde verildi. Ama bedel 5112 €’dan 10.000 €’ya çıkarılarak hayal kırıklığı yaşatıldı. Gurbetçinin yoğun şikayeti üzerine 2013 yılında “Tamam tamam 6.000 €’ya indiriyoruz bedeli” dendi. İndirildi.
Gurbetçiye yurtdışında oy hakkı verilince gurbetçinin bedeli bir daha düşürme talebi karşılıksız kalmadı, 2015 seçimlerinde bedelin 1.000 €’ya indirileceği müjdelendi. 2016 yılında verilen söz yerine getirilerek dövizli askerlik bedeli 1.000 €’ya indirildi. Ancak bu defa kanunda 38 yaş şartı getirilerek gurbetçi bir daha mağdur edildi.
24 Haziran 2018 genel seçimleri öncesi “Biz bu 38 yaş mağduriyetini gidereceğiz” denildi. Verilen söz tutularak bedel 2.000 €’ya çıkarıldı ve 38 yaş şartı kaldırıldı. 38 yaşını geçen Türkiye’de yoklama kaçağı durumuna düşen gurbetçi bir an önce bu sorunu çözüp vatanına gidebilmek için 03.08.2018 tarihinde kanun çıkar çıkmaz sevinç ve heyecan ile konsolosluklara koştu.
Ama nafile.. 2.000 € ödemek isteseniz de ödeyip sorununuzu çözemiyorsunuz. Konsolosluklar dövizlik askerlik işlemi yapamıyor. Neden? Çünkü bu defa da kanunla cumhuriyet tarihimizde bir ilk olarak “Uzaktan Eğitim” şartı getirilmiş.
Mağdur gurbetçi elinde 2.000 €’suyla soruyor; “Nedir bu uzaktan eğitim? Açık öğretim gibi ders görüp sınava mı gireceğiz? Yoksa internetten MSB tarafından hazırlanan video oyunlarından üç köşe teşkili için silah eğitimi mi yapacağız?”. Ama nafile.. Cevap alamıyorlar. Aldıkları tek cevap “Ankara bilir. Ankara’dan talimat bekliyoruz. Siz de bekleyin” oluyor.
Yine kanun çıkmış mağduriyet sonlandırılacak diye müjde verilmiş ama yeni zorluk ve problemlere sebebiyet verilmiştir.
7146 sayılı kanun değişikliğinde “Uzaktan eğitime ilişkin usul ve esaslar Milli Savunma Bakanlığınca belirlenir” deniliyor.
Peki gerçekten nedir bu uzaktan eğitim? Şunu hemen belirteyim ki, kanun hazırlığı aşamasında gurbetçiyi ilgilendiren kurumda bu uzaktan eğitim şartı kanun metnine konulmamış.
Daha sonra MSB tarafından kanun teklifine eklenmiş. Hangi gaye ile eklendiğini kimse bilmiyor. Tahminime göre bedelli askerliğe 21 gün temel eğitim şartı getirilince denge unsuru olsun diye “Uzaktan da olsa dövizli için de bir eğitim koyalım” demişlerdir.
Bu yazı kaleme alınırken MSB konuya ilişkin halen bir düzenleme yapmadı. Konsolosluklar da haklı olarak vatandaş için hiçbir işlem yapamıyor. Aldığım duyumlara göre MSB halen bir yönetmelik üzerinde çalışıyor. Yönetmeliğin ne zaman çıkacağı, uzaktan eğitimi nasıl tanımlayacağı, nasıl bir uygulama yapacağı, eğitimi nasıl sonlandırıp başvurucuları değerlendirip başarılı sayacağı belli değil.
Benim duyumuma göre MSB bir internet sayfası açacak. Büyük ihtimalle bu sayfaya dövizli askerliğe başvuranlar e-devlet üzerinden giriş yapacaklar. Bu sayfada Atatürk ilke ve inkılâpları, yurttaşlık bilgisi gibi bilgiler yayınlanacak ve dövizli askerliğe başvurana buradan bir veya birkaç soru sorulacak. Bilirse uzaktan eğitim tamamlanmış olacak. Bilmez ise tekrar soru veya sorular sorulmaya devam edecek. Ancak yine de bu bilgi kesin değil.
Daha önceki köşe yazımda da belirttiğim gibi bu uygulama gerçekten gurbetçiye de devlete de millete de hiçbir faydası olmayan bürokrasiyi ve kamu için masrafı arttıran bir uygulama olacak.
Bundan kimse zarardan başka fayda görmeyecek. Zaten bu uzaktan eğitim şartı konmasaydı şimdiye kadar gurbetçi dövizli bedelini yatırmış ve işlemini bitirmiş olurdu. Ama gelin görün ki, yine kanun çıkmasına rağmen mağduriyeti devam ediyor.
Gelin yol yakınken bu uygulamayı hemen kanundan çıkarın diyeceğim ama şimdiden “Öyle deme!. Biz dövizlide gurbetçiye mükemmel bir elbise biçtik. Bak çok güzel olacak. Olmazsa zaman içerisinde keser biçer uydururuz. Olmadı nihayetinde ‘uzaktan eğitimi kaldırıyoruz’ diye bir müjde daha verip çıkartır atarız” diye sesler duyuyorum…
Selametle kalın..
