Size bu hafta Türkiye avukatı olarak uzmanlık ve yetki alanımızda olmayan Alman hukuku alanında ve gurbetçimizi ilgilendiren bir konuyu izah etmeye çalışacağım. Almanya’da araçta telefon kullanmanın yasak olduğunu aslında bilmeyen yok. Ama bu konu cok basit görünse de biraz incelemeye değer. Çünkü tam olarak neyin yasak neyin yasak olmadığını bilmek ve ona göre davranmak gerekir.
Size bu hafta Türkiye avukatı olarak uzmanlık ve yetki alanımızda olmayan Alman hukuku alanında ve gurbetçimizi ilgilendiren bir konuyu izah etmeye çalışacağım.
Almanya’da araçta telefon kullanmanın yasak olduğunu aslında bilmeyen yok. Ama bu konu cok basit görünse de biraz incelemeye değer. Çünkü tam olarak neyin yasak neyin yasak olmadığını bilmek ve ona göre davranmak gerekir.
Araç kullanırken telefona bağlı olarak kazaya sebebiyet verildiği hakkında net bir rakam olmazsa da rakamın çok yüksek olduğu tahmin ediliyor.
2001 yılından itibaren kanunda araç kullanırken telefon kullanmanın ya da telefonu ele almanın yasak olduğu yazmakta. Sadece araç durduğunda ve motor kapalı olduğunda telefonu elimize almak mümkün.
Yani kanun sadece telefon ile konuşmayı değil, telefonu ele almayı veya herhangi bir şekilde kullanmayı yasaklamıştır. Araçta telefon kullanmanın mutlaka kazaya sebebiyet vermesi de şart değil.
Araçta telefon kullanma yasağının istisnaları
Aslında konu çok net. Araç kullanırken telefon ele alınamaz. Lâkin bunun istisnası da yok değil. Köln Yüksek Eyalet Mahkemesinin (OLG Köln, Beschluss vom 23.08.2005; AZ: 83 Ss-OWi 19/05) vermiş olduğu karara göre telefonun aracın içerisinde bir yerden alınıp başka bir yere konulması, bu şekilde ele alınmış olması yasak değil.
Zira bu sebep ile ele alınan telefon, telefonun bir özelliğini kullanmak için ele alınmış değildir. Aynı ele ceketin alınıp aracın içerisinde başka bir yere konmasının yasak olmadığı gibi. Yapılan hareket aynı ve telefona özgü bir işlem değil.
Cep telefonunun açık veya kapalı olduğunu kontrol etmek yasak. (OLG Hamm, Beschluss vom 28.12.2005; AZ: 2 Ss OWi 805/06). Hatta gelen aramayı reddetmek için telefonun tuşuna basmak bile yasaktır.
Çünkü bu hallerde telefonun bir özelliğini kullanmış oluyoruz. Bu hallerde de istisna vardır. Şayet telefon aracın içerisinde sabit bir yere takılıysa yasak kapsamına girmez. Yani aracın içerisindeki telefon, olması gereken yere takılıysa, bir el ile kullanılabiliyorsa yargı kararlarına göre bu hallerde yasak kapsamına girmez.
Araçta telefon kullanmak hangi hallerde yasak?
Trafikte araç kullanırken telefonu açmak, telefona çıkmak veya kulaklık ile telefon görüşmesi yapmak yasak. Kulaklık ile yapılan görüşme sürücünün dinleme ve dikkat özelliğini azaltmaktadır. (OLG Köln, Beschluss vom 20.02.1987m AZ: Ss 12/87).
Ayrıca araç kullanırken mesaj yazmak yada mesaj okumak için telefonu ele almak da yasaktır. Hatta kırmızı ışıkta beklerken bile bu işlemleri yapmak yasak. Çünkü aracın motoru halen çalışmaktadır.
Telefon aracın içerisinde gereken yere takılıysa aslında mesajlara cevap vermek mümkün olsa da bu halde trafik kazası yapılırsa sürücü büyük ihtimalle yine suçlu kabul edilecektir.
Çünkü mesaj yazması veya okuması onu muhtemelen aracı düzgün şekilde kullanmasından alıkoymuş, dolayısıyla tedbirsizlik ve dikkatsizlikle trafiği tehlikeye atmış olacaktır.
Telefonun sadece saatine bakmak da aynı şekilde yasaktır ve para cezası ile puan cezası alınmasına sebeptir. Ancak yukarıda da belirttiğim gibi telefon araçta gereken yerine sabit olarak takılı ve telefonu bir el ile kullanmak mümkünse tuşa basıp saate bakmak istisnaen ceza kapsamında olmayacaktır.
Özel ve çok net olmayan bir durum da yeni araçların otomatik Start-Stop uygulamasıdır. Yukarıda izah ettiğim gibi cezaların uygulanabilmesi için ana şart motorun çalır vaziyette olmasıdır.
Yani düşünün ki, kırmızı ışıkta iki araç yan yana duruyor. Birinin motoru otomatik kapanıyor (Start-Stop), öbürünün motoru çalışmaya devam ediyor. Kanuna göre motoru kapalı olan için ceza uygulanmayacak.
Bu durum hakkında ne yazık ki, emsal olabilecek çok açık bir mahkeme kararı bulamadım. Ama bazı Alman hukukunda çalışan meslektaşlarımızın görüşüne göre mahkeme iki durumu aynı değerlendiremez. Zira kanun net bir şekilde motorun çalışmasını istemektedir. Elbette en iyisi trafikte araç kullanırken telefonu ele almamaktır.
Yazımız Almanya’daki gurbetçimizi bilgilendirme, hak aramada bilinçlendirme ve yönlendirme amaçlı kaleme alındığından konu hakkında güncel ve daha sağlıklı bilgi için alanında uzman Alman hukuku avukatlarına müracaat edilmesini tavsiye ederim.
