Almanya emeklilik maaşınızı tam ve doğru mu alıyorsunuz?

Almanya emeklilik maaşınızı tam ve doğru mu alıyorsunuz?

Uzmanlık alanımıza girmemekle birlikte Alman sosyal güvenlik sistemi içerisinde emekli aylığına hak kazanan gurbetçilerimizin bazılarının emekli aylıklarını eksik aldıklarını ve bunu bilmedikleri için de haklarını aramadıklarını tespit ettik. Bu nedenle bu haftaki köşe yazımızda bu önemli konuya dikkat çekmek istedim. 54 yıl önce gurbet ellere gelip, senelerce bu topraklarda çalıştıktan sonra Almanya’nın ekonomik büyümesine artı

AVUKAT ŞERİF YILMAZ 07 Ekim 2017 AVUKAT ŞERİF YILMAZ

Uzmanlık alanımıza girmemekle birlikte Alman sosyal güvenlik sistemi içerisinde emekli aylığına hak kazanan gurbetçilerimizin bazılarının emekli aylıklarını eksik aldıklarını ve bunu bilmedikleri için de haklarını aramadıklarını tespit ettik.

Bu nedenle bu haftaki köşe yazımızda bu önemli konuya dikkat çekmek istedim.

54 yıl önce gurbet ellere gelip, senelerce bu topraklarda çalıştıktan sonra Almanya’nın ekonomik büyümesine artı değer katan gurbetçimiz Alman Sosyal Güvenlik mevzuatına göre yatırdıkları primlere karşılık emekli olup, ya Almanya’da ya da memleketlerine kesin dönüş yapıp Türkiye’de yaşıyorlar.

Almanya’da çalışırken tabi oldukları emeklilik kasalarına ( Deutsche Rentenversicherung- eski adı LVA, Knappschaft-Bahn-See gibi) ödedikleri prim karşılığı yine bu sigorta kurumlarından yaşlılık, erken veya malullük emekli aylığı alıyorlar. Aynı şekilde bu vatandaşlarımızın vefatları halinde hak sahipleri dediğimiz eşi ve çocukları da şartları varsa dul ve yetim aylığı (Wittwenrente- Waisenrente) alabiliyorlar.

Gerçekten sisteminin sağlam temellere oturduğuna inandığımız Alman emeklilik kasalarından emekli aylığı/geliri almaya hak kazanan vatandaşlarımızın emekli aylıkları doğru hesaplanıp ödeniyor mu? Yoksa eksik maaş mı alıyorlar?

Maalesef bu sorulara her zaman olumlu cevap vermek mümkün olmuyabiliyor. Zira emekli aylıkları hesaplanırken birçok faktör gözönünde bulundurulmak zorunda. Bunlardan birinin eksik olması veya gözden kaçması emekli aylığının düşük hesaplanmasına ve ödenmesine sebebiyet verebiliyor.

Örneğin gurbetçi vatandaşımız 1970 ile 1999 arasında birçok işsizlik süreleri ile birlikte çeşitli işyerlerinde çalışmış ve nihayetinde yaşını doldurarak veya erken/malülen emekli olmuş.

Ancak 1976-1978 ile 1985-1987 dönemlerine ilişkin çalıştığı halde emeklilik kasasının sisteminde bu süreler boş görülebiliyor. Oysa o dönemlere ait işveren tarafından Sağlık Sigorta Kurumuna (AOK gibi) emeklilik primleri bildirilmiş ve ödenmiş.

Ancak sistemde ve emeklilik kasasının verdiği hizmet cetvellerinde (Versicherungsverlauf) bu süreler boşta geçen süreler olarak görünmekte ve buna göre yapılan emekli maaşı hesaplamalarında eksik maaş ödemesi yapılmaktadır.

Emekli maaşı hesaplamalarında karşılaşılan diğer bir sorun ise;  Kurumun hesap hatası yapması  ve Alman mevzuatına göre nazara alınması gereken çocuk yetiştirme süreleri (Kindererziehungszeiten) gibi sürelerin nazara alınmaması olabiliyor.

Hatta bizim tespitimize göre birçok bayan sigortalı bu çocuk yetiştirme sürelerini emekli kasalarına bildirmemiş. Halbuki bu süreler bile emekli aylığının miktarını olumlu yönde etkiliyor.

Bu sebeple her bir kişinin durumu birbirinden farklılık gösterdiğinden mutlaka bu emekli maaşları Alman emeklilik sistemini ve mevzuatını iyi bilen uzman kişilere yeniden hesaplattırılmalıdır.

Şayet eksik tespit edilirse bu hususta hemen emeklilik kasasına müracaat edip geriye dönük maaş farklarının toplu olarak ve ödenmeye devam eden maaşın ise düzelttilerek ödenmesinin talep edilmesi gerekiyor.

Emeklilik kasasının olumsuz cevap vermesi halinde süresi içerisinde Sosyal Mahkemeye (Sozialgericht) dava açılmalı. Bu konuda çok sayıda kazanılmış emsal davalar ve Alman mahkemesi içtihat kararları bulunuyor.

Bizim emekli gurbetçimize tavsiyemiz ücretiyle bile olsa Alman emeklilik sisteminde uzman kişi veya kuruluşlara ilk emekli aylığı bağlama belgesi (Rentenbescheid), güncel hizmet cetveli (Versicherungsverlauf) ve gerçek bilgileriyle başvurmaları ve emekli aylıklarını/gelirlerini kontrol ettirmeleri.

Eksik ödeme tespiti halinde yukarıda izah ettiğimiz yolu takip ederek haklarını aramaları. Eksiklik yoksa yani emekli maaşları/gelirleri doğru ise en azından bu durumlarının bilinciyle gönül rahatlığı ile emekliliklerini yaşayabilirler.

İyi haftasonları…