Lokman Sûresi’nin verdiği dersler

Lokman Sûre-i Celîlesi, Kur’ân’da “Elif Lâm Mîm” ile başlayan altı sûreden biridir. Sûrenin bütünü, Hazreti Lokman’dan (aleyhisselâm) bahsetmemektedir. Lokman Sûresi’nin konuları arasında, Hazreti Lokman’ın, oğluna yaptığı nasihatlere uzunca yer verildiğinden dolayı, bu hakikatlerin önemine dikkat çekmek üzere –Allahu a’lem– sûreye Lokman adı verilmiştir. Sûrede öncelikle Kur’ân’ın hikmet dolu bir kitap olduğu vurgulanmakta, sonra Allah’ın tevhid ve

11 Mayıs 2025

Lokman Sûresi’nin verdiği dersler

Lokman Sûre-i Celîlesi, Kur’ân’da “Elif Lâm Mîm” ile başlayan altı sûreden biridir. Sûrenin bütünü, Hazreti Lokman’dan (aleyhisselâm) bahsetmemektedir. Lokman Sûresi’nin konuları arasında, Hazreti Lokman’ın, oğluna yaptığı nasihatlere uzunca yer verildiğinden dolayı, bu hakikatlerin önemine dikkat çekmek üzere –Allahu a’lem– sûreye Lokman adı verilmiştir. Sûrede öncelikle Kur’ân’ın hikmet dolu bir kitap olduğu vurgulanmakta, sonra Allah’ın tevhid ve

11 Mayıs 2025

Lokman Hekim ve Kur’ân’da tıp

Bazı meseleler vardır ki bunlar, doğrudan doğruya şeriatın konulmasında esas değildir. Şeriatın getirilişindeki temel hedef; dünyaya ait içtimaî hayatımızın düzene konması, ahiret yoluna girmemiz ve uhrevî hayatımızın teminat altına alınmasıdır. Dünyada böylesine düzenli bir içtimaî yapıya sahip olan bir cemaat, fünûn-u müspeteye (pozitif bilimlere) ait meseleleri, hiç olmazsa bunların bir kısmını fezlekeler hâlinde –Kur’ân’dan istifade

04 Mayıs 2025

Lokman Hekim ve Kur’ân’da tıp

Bazı meseleler vardır ki bunlar, doğrudan doğruya şeriatın konulmasında esas değildir. Şeriatın getirilişindeki temel hedef; dünyaya ait içtimaî hayatımızın düzene konması, ahiret yoluna girmemiz ve uhrevî hayatımızın teminat altına alınmasıdır. Dünyada böylesine düzenli bir içtimaî yapıya sahip olan bir cemaat, fünûn-u müspeteye (pozitif bilimlere) ait meseleleri, hiç olmazsa bunların bir kısmını fezlekeler hâlinde –Kur’ân’dan istifade

04 Mayıs 2025

Kurban

Hikmetler, dinin esası, temeli ve şer’î kanunların konulmasının gerekçesi değildir. Allah (celle celâluhu), emir buyurur, biz de onu yaparız. Fakat âmir olan Allah aynı zamanda hakîmdir. Emrettiği her şeyde hikmet de vardır. Biz, “Falan işin, vacibin veya farzın hikmeti şudur.” dediğimiz zaman hikmete sınır koymuş oluruz. O vecibenin belki pek çok hikmeti vardır ama bizim

27 Nisan 2025

Kurban

Hikmetler, dinin esası, temeli ve şer’î kanunların konulmasının gerekçesi değildir. Allah (celle celâluhu), emir buyurur, biz de onu yaparız. Fakat âmir olan Allah aynı zamanda hakîmdir. Emrettiği her şeyde hikmet de vardır. Biz, “Falan işin, vacibin veya farzın hikmeti şudur.” dediğimiz zaman hikmete sınır koymuş oluruz. O vecibenin belki pek çok hikmeti vardır ama bizim

27 Nisan 2025

Kur’ân üslubu açısından Allah’ın kendisine “Biz” demesi

Kur’ân-ı Kerim’deki bazı âyetlerde Cenab-ı Hak, Kendisinden bahsederken “Biz” ifadesini kullanır. Mesela, “Biz gerçekten insanı en güzel biçimde, en mükemmel surette yarattık.” (Tin sûresi, 95/4) âyetinde olduğu gibi Allah, insanı ahsen-i takvîme mazhar olarak yarattığını anlatırken “Biz” ifadesine yer verir. Âdeta insan, kâinatın takvîmi ve bütün yüce mânâlar kendisinde toplanmış bir fihrist gibidir. Akif, “‘Muhakkar bir vücudum!’

26 Nisan 2025

Kur’ân üslubu açısından Allah’ın kendisine “Biz” demesi

Kur’ân-ı Kerim’deki bazı âyetlerde Cenab-ı Hak, Kendisinden bahsederken “Biz” ifadesini kullanır. Mesela, “Biz gerçekten insanı en güzel biçimde, en mükemmel surette yarattık.” (Tin sûresi, 95/4) âyetinde olduğu gibi Allah, insanı ahsen-i takvîme mazhar olarak yarattığını anlatırken “Biz” ifadesine yer verir. Âdeta insan, kâinatın takvîmi ve bütün yüce mânâlar kendisinde toplanmış bir fihrist gibidir. Akif, “‘Muhakkar bir vücudum!’

26 Nisan 2025

Kur’ân üslubu açısından Allah’ın kendisine “Biz” demesi

Kur’ân-ı Kerim’deki bazı âyetlerde Cenab-ı Hak, Kendisinden bahsederken “Biz” ifadesini kullanır. Mesela, “Biz gerçekten insanı en güzel biçimde, en mükemmel surette yarattık.” âyetinde olduğu gibi Allah, insanı ahsen-i takvîme mazhar olarak yarattığını anlatırken “Biz” ifadesine yer verir. Âdeta insan, kâinatın takvîmi ve bütün yüce mânâlar kendisinde toplanmış bir fihrist gibidir. Akif, “‘Muhakkar bir vücudum!’ dersin ey

14 Nisan 2025

Kur’ân üslubu açısından Allah’ın kendisine “Biz” demesi

Kur’ân-ı Kerim’deki bazı âyetlerde Cenab-ı Hak, Kendisinden bahsederken “Biz” ifadesini kullanır. Mesela, “Biz gerçekten insanı en güzel biçimde, en mükemmel surette yarattık.” âyetinde olduğu gibi Allah, insanı ahsen-i takvîme mazhar olarak yarattığını anlatırken “Biz” ifadesine yer verir. Âdeta insan, kâinatın takvîmi ve bütün yüce mânâlar kendisinde toplanmış bir fihrist gibidir. Akif, “‘Muhakkar bir vücudum!’ dersin ey

14 Nisan 2025

Kudretin varlık ve yokluğa taalluku

”Mesela, terazinin her iki gözünde iki Güneş veya iki zerre bulunduğu farz edilse, aralarında müsavat ve muvâzene bulunduğundan hariçten bir kuvvet bir gözüne basarsa, öteki göz havaya kalkar. İster o gözde zerre olsun, ister Güneş olsun, o kuvvete göre farkları yoktur; ikisi de birdir. Kezâlik mümkin olan bir şeyin tarafeyni, yani vücut ve ademi arasında,

06 Nisan 2025

Kudretin varlık ve yokluğa taalluku

”Mesela, terazinin her iki gözünde iki Güneş veya iki zerre bulunduğu farz edilse, aralarında müsavat ve muvâzene bulunduğundan hariçten bir kuvvet bir gözüne basarsa, öteki göz havaya kalkar. İster o gözde zerre olsun, ister Güneş olsun, o kuvvete göre farkları yoktur; ikisi de birdir. Kezâlik mümkin olan bir şeyin tarafeyni, yani vücut ve ademi arasında,

06 Nisan 2025

Kesb-i şer, şerdir

Esasen yaratılıştaki donanım, zina için verilmiş değildir. O, beşerin nesli devam etsin diye bir cinsî münasebet fiili olarak yaratılmıştır. Neticesi itibarıyla, meşru dairede kullanılması kaydıyla, çok hayırlı bir ilâhî lütuftur. Zina ise bu donanımı, gayrimeşru münasebetle israf etme demektir. Dinî terim olarak zina, bir insanın helâli olan nikâhlı eşiyle kurabileceği ilişkiyi, kendisine haram olan başkasıyla

31 Mart 2025

Kesb-i şer, şerdir

Esasen yaratılıştaki donanım, zina için verilmiş değildir. O, beşerin nesli devam etsin diye bir cinsî münasebet fiili olarak yaratılmıştır. Neticesi itibarıyla, meşru dairede kullanılması kaydıyla, çok hayırlı bir ilâhî lütuftur. Zina ise bu donanımı, gayrimeşru münasebetle israf etme demektir. Dinî terim olarak zina, bir insanın helâli olan nikâhlı eşiyle kurabileceği ilişkiyi, kendisine haram olan başkasıyla

31 Mart 2025

Kâinatın dışı Kâinatın kapladığı alanın dışında ne vardır?

Ehl-i tahkik, tefsirlerde daha ziyade yedi kat semayı bütün kâinata teşmil görürler. Samanyolu bu sistemlerden sadece bir tanesi ise bunun dışında daha nice sistem mevzubahistir… Şayet bunlar dairevî veya helezonî bir hat çizerek belli bir istikamete doğru yürüyorlarsa işte mekân dediğimiz şey bundan ibarettir. Vâkıa bütün sistemler belli bir istikamete doğru yürümektedir. Bu da daha

16 Mart 2025

Kâinatın dışı Kâinatın kapladığı alanın dışında ne vardır?

Ehl-i tahkik, tefsirlerde daha ziyade yedi kat semayı bütün kâinata teşmil görürler. Samanyolu bu sistemlerden sadece bir tanesi ise bunun dışında daha nice sistem mevzubahistir… Şayet bunlar dairevî veya helezonî bir hat çizerek belli bir istikamete doğru yürüyorlarsa işte mekân dediğimiz şey bundan ibarettir. Vâkıa bütün sistemler belli bir istikamete doğru yürümektedir. Bu da daha

16 Mart 2025

Kabz ve bast hâlinde de kulluk

İnsan, kâinattaki her şeyi Allah’ın yarattığına aklından inanıyor. Ama bazı imanî meseleler kalbde düğümlenip kalıyor. İnsan, aklına müracaat ediyor, fakat kalb bu hâl ve şüpheler içinde olduğundan mutazarrır oluyor ve ızdırap çekiyor. Bu marazdan nasıl kurtulur, kalb düğümünü nasıl çözeriz? Bu, elde olmayan kalbdeki bir kabz hâlidir. Mevlâna’nın ifadesiyle kalb, tecelligâh-ı ilâhî deryasının sahilidir. O

11 Mart 2025

Kabz ve bast hâlinde de kulluk

İnsan, kâinattaki her şeyi Allah’ın yarattığına aklından inanıyor. Ama bazı imanî meseleler kalbde düğümlenip kalıyor. İnsan, aklına müracaat ediyor, fakat kalb bu hâl ve şüpheler içinde olduğundan mutazarrır oluyor ve ızdırap çekiyor. Bu marazdan nasıl kurtulur, kalb düğümünü nasıl çözeriz? Bu, elde olmayan kalbdeki bir kabz hâlidir. Mevlâna’nın ifadesiyle kalb, tecelligâh-ı ilâhî deryasının sahilidir. O

11 Mart 2025

Ruh, maddeye hâkimdir

Hâlbuki kalb nakilleri vasıtasıyla yapılan tedavilerde insanda maddî bir değişiklik kısmen oluyor ama, hayatiyeti devam ettiriyor. Burada madde esas, ruh ona bağlı gibi görünüyor. Bunu nasıl anlamamız lazımdır? Soruda ifade edilenin aksine, kalb nakillerindeki durum, maddenin ruhla kâim olduğuna delâlet eder. Oysaki, bazıları, maddenin ruhla kâim olduğunu ifade eden delili tersine işleterek, “Ruh, maddeye bağlıdır.”

02 Mart 2025

Ruh, maddeye hâkimdir

Hâlbuki kalb nakilleri vasıtasıyla yapılan tedavilerde insanda maddî bir değişiklik kısmen oluyor ama, hayatiyeti devam ettiriyor. Burada madde esas, ruh ona bağlı gibi görünüyor. Bunu nasıl anlamamız lazımdır? Soruda ifade edilenin aksine, kalb nakillerindeki durum, maddenin ruhla kâim olduğuna delâlet eder. Oysaki, bazıları, maddenin ruhla kâim olduğunu ifade eden delili tersine işleterek, “Ruh, maddeye bağlıdır.”

02 Mart 2025