Stanford Üniversitesi'nden genetikçi Greg Barsh, Science dergisine, "Bu genetik bir gizem, bir bilmeceydi," dedi
60 yıllık araştırmanın ardından iki genetikçi, bazı evcil kedilerin turuncu renge sahip olmasının ardındaki geni tespit etti.
İki bağımsız araştırmacı ekibi, bu hayvanlardaki turuncu tüylerin, kedinin genomunun protein kodlamayan bir bölümündeki eksik bir DNA parçasından kaynaklandığını buldu.
Stanford Üniversitesi’nden genetikçi Greg Barsh, Science dergisine, “Bu genetik bir gizem ve bilmeceydi,” dedi.
Barsh ve meslektaşları, turuncu tüyleri olan kedilerin deri hücrelerinde, diğerlerine kıyasla Arhgap36 adı verilen bir genden 13 kat daha fazla RNA bulunduğunu keşfetti.
Ekip, bunun ilgili genin kendisinden değil, genin faaliyetini düzenleyen DNA bölümündeki eksiklikten kaynaklandığını görünce daha da şaşırdı.
Bilimsel çalışmalar yayınlayan Science Alert’e göre mutasyona uğramış gen, kedinin X kromozomunda yer alıyor ve bu da turuncu rengin cinsiyetler arasında neden dalgalandığını açıklıyor. Zira turuncu kedilerin çoğu erkekken, dişilerde turuncu rengi genellikle siyah ve kahverengi tüylerle birlikte bulunuyor. Dişilerdeki bu renk karmaşasına “calico” adı veriliyor. Tamamıyla turuncu olan kediler ise genellikle “sarman” diye adlandırılıyor.
Hayvanlar aleminde XX kromozomlu yavrular dişi olurken, erkekler XY kromozomu taşır.
Dolayısıyla erkek kedilerde bu mutasyonun sadece tek bir kopyası tek bir X kromozomunda kalırken, dişilerde X’lerin her birinde birer tane olmak üzere iki kopya kalıyor.
Memeliler, kromozom ürünlerinin aşırı ifadesini önlemek için hücrelerinin her birindeki iki X kromozomundan birini rastgele etkisiz hale getiriyor. Bu süreç, iki kromozomunda da turuncu tüy özelliği taşıyan dişi kedileri, mutasyona uğramış gene sahip bir X kromozomunun etkisiz hale getirildiği bir durumla karşı karşıya bırakıyor. Böylece bu dişi kedilerde turuncuyu da içinde barındıran bir renk karmaşası ortaya çıkıyor.
Nadir durumlarda her iki X kromozomu da mutasyonu taşıdığında, dişi de erkekler gibi turuncu renkte tüylü bir “ateş topuna” dönüşebiliyor.
Turuncu kediler, insanlar tarafından genellikle daha “şapşal” olarak görüldükleri için komik bir üne sahip. Ancak zeka seviyeleri veya karakterlerini tüy rengiyle ilişkilendiren herhangi bir bilimsel veri yok.
Yine de bu ünleri nedeniyle turuncu renklerinin ardındaki gizem merak konusu olmaya devam ediyordu.
