Tütün benzeri bitkiden “anne sütü” yapıldı

Tütün benzeri bitkiden “anne sütü” yapıldı

Bilim insanları üretilen bitkinin doğrudan mamalara eklenerek besin değerinin artırılabileceğini söylüyor.

PANORAMA-NEWS 19 Haziran 2024 YAŞAM

Bilim insanları tütünün yakın akrabası olan bir bitkinin genetiğini değiştirerek anne sütünde bulunan bazı besinleri üretmesini sağladı. Bu sayede hem bebek mamaları hem de yetişkinlerin tükettiği bitkisel sütler zenginleştirilebilir.

Anne sütünde en çok bulunan bileşiklerden biri olan anne sütü oligosakkaritleri, bebeklerin sağlığına faydalı bağırsak florasını artırıyor. Bebeklerin sindiremediği bu kompleks şekerler, bağışıklık sistemini güçlendiriyor ve enfeksiyonların önüne geçilmesi açısından önem arz ediyor.

Halihazırda E. coli bakterisiyle bu bileşikler üretilerek bazı bebek mamalarına ekleniyor. Ancak bunların yapımı hem çok maliyetli hem de çok az miktarda anne sütü oligosakkariti üretilebiliyor.

Nature Food adlı hakemli dergide 13 Haziran’da yayımlanan çalışmada genetiği değiştirilmiş Nicotiana benthamiana adlı bitkinin bu bileşiklerin 11’ini üretmesi sağlandı. Anne sütünde 200 kadar oligosakkarit var.

Bilim insanları bitkinin basit şekerleri, kompleks şekerleri oluşturan zincirlere bağlayan şeker üretme mekanizmasını yeniden programladı. Araştırmacılar basit şekerleri anne sütü oligosakkaritleriyle birleştirmek için gereken enzimleri üretmek üzere tasarlanmış genleri bitkiye yerleştirdi.

Çalışmayı yürüten Dr. Patrick Shih “Anne sütü oligosakkaritin üç ana grubunu ürettik” diyor:

“Bildiğim kadarıyla hiç kimse bu üç grubun da tek bir organizmada aynı anda üretilebileceğini göstermemişti.”

Nicotiana benthamiananın ürettiği anne sütü oligosakkaritleri arasında bebeklerin daha az enfeksiyon geçirmesine katkı sağladığı düşünülen fakat mevcut yöntemlerle yüksek miktarda üretilemeyen LNFP1 adlı bileşik de yer alıyor.

Araştırmacılar yeni yöntemle daha ucuz ve sağlıklı bebek mamaları ve yetişkinler için besin değeri yüksek bitkisel sütler yapılabileceğini düşünüyor.