Fransa, kanserojen madde içerdiği gerekçesiyle Tefal gibi kızartma tavaları yasaklamaya hazırlanıyor.
Fransa’da ekolojist milletvekili Nicolas Thierry tarafından sunulan ve yapışmaz madde içeren tavaların yasaklanmasını öngören yasa teklifi parlamentoda oylamaya sunulacak.
Yasa, özellikle bir dizi endüstriyel alanda kullanılan polifloroalkillenmiş maddeler ya da kısaca PFAS içeren ürünlerin Fransa’da üretim ve satışının yasaklanmasını öngörüyor.
Yasa tasarısının bu hafta cuma günü mesai bitiminden önce Ulusal Parlamento’da oylanması bekleniyor.
Kimya endüstrisinde üretilen PFAS havada, toprakta ve nehir suyunda, gıdada, hatta insan vücudunda zamanla biriktiği için ‘sonsuz kirleticiler’ olarak adlandırılıyor.
Bu moleküller bazı uzmanlar tarafından “21. yüzyılın en büyük kimyasal tehdidi” olarak tanımlanıyor.
Bu maddeler (Teflon tavalar, gıda ambalajları, tekstil ürünleri, arabalar, vs.) günlük yaşamda yaygın olarak kullanılıyor.
Avrupa Kimyasallar Ajansı 2023 yılında PFAS’ların yasaklanmasına ilişkin bir taslak yayınladı.
Fransız hükümeti bu alanda bir karar alınacaksa bunun Avrupa düzeyinde ele alınması gerektiğini belirtiyor.
Hazırlanan tasarı, bu molekülleri içeren belirli ürünlerin üretimini, ithalatını, ihracatını ve pazarlanmasını yasaklayarak halkın bu moleküllere maruz kalmasını azaltmayı amaçlıyor.
Metnin ilk halinde PFAS kullanımının belirli ürünler için Temmuz 2025’e kadar, diğerleri için ise olası istisnalarla birlikte 2027’ye kadar yasaklanması öngörülüyor.
Mecliste sunulan versiyon, 1 Ocak 2026’dan itibaren, güvenlik ve sivil koruma uzmanları için koruyucu giysiler hariç olmak üzere, bu maddeleri içeren tüm mutfak eşyaları, kozmetikler, balmumu ürünleri ve giysileri yasaklayacak.
Tüm tekstil ürünleri ise 1 Ocak 2030’dan itibaren yasak kapsamına girecek. Ancak ambalaj sektörü yasanın kapsamı dışında, zira bu sektör için “çok yakında” daha katı bir çerçeve sağlayacak bir Avrupa yönetmeliği hazırlanıyor.
Önerilen yasa tasarısı Fransa’da binlerce kişinin istihdam edildiği üretim tesislerini tehdit ediyor. Bu yüzden sendikalar ve Tefal fabrikası çalışanları yasanın geri çekilmesi için protesto gösterileri düzenliyor.
“Kızartma tavama dokunma” diyen göstericiler Paris’te bir araya geldi ve yasaya karşı seslerini yükseltmeye başladı.
Tefal çalışanlarını temsil eden grubun müdürü Stanislas de Gramont AFP’ye yaptığı açıklamada “Yasanın geri çekilmesi çağrısında bulunuyoruz, bu kadar basit” dedi.
Stanislas de Gramont’a göre, tavaların yüzde 90’ında yapışmaz kaplama olarak kullanılan politetrafloroeten maddesi insan sağlığı için tehlikeli değil.
Kimi bilim insanları, maddenin üretim ve geri dönüştürme aşamalarında sorunlu olabileceği görüşünde.
