Hafta içi yayımlanan bir makale, kahve tüketiminin faydalarının zamanlamasıyla ilişkili olduğunu ortaya koydu.
Kahve içmenin sağlığa faydalı olduğu ve ömrü uzatmaya yardım ettiği yönündeki araştırmaları artık hepimiz biliyoruz. Ancak salı günü bilim dergisi European Heart Journal’da yayımlanan bir makale, kahve tüketiminin faydalarının zamanlamasıyla ilişkili olduğunu ortaya koydu. Buna göre tüketilen miktar ne olursa olsun, kahveyi sabah saatlerinde içmek, sağlığa faydasını görmek için en doğru yol.
Araştırma ABD’nin New Orleans eyaletinde bulunan Tulane Üniversitesi’nde gerçekleştirildi. Araştırmanın baş yazarı Dr. Lu Qi, yaptığı yazılı açıklamada, “Bu araştırma kahve içmenin zamanlamasını ve sağlığa etkilerini test eden ilk çalışma. Normalde beslenme tavsiyeleri verirken zamanlamaya dair bir şey söylemiyoruz ancak belki gelecekte bunu da göz önünde bulundurmalıyız” ifadelerini kullandı.
Araştırmacılara göre, geçmişte yapılan kahve tüketimiyle ilgili çalışmalarda, katılımcıların orta seviyede kahve tüketmesinin tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalık ve erken ölüm risklerini azalttığı görülmüştü. Ancak kişinin genetik yapısı, tükettiği kahve miktarı ya da kahveye ilave ettiği tatlandırıcılar gibi faktörlerin bu ilişki üzerindeki etkileri tutarsız hatta tartışmaya açık haldeydi.
Bu çalışmada, araştırmacılar 1999-2018 yılları arasında yapılan ABD Ulusal Sağlık ve Beslenme Muayenesi Anketi’nden faydalandı. Yıllara yayılmış 10 döngüden oluşan anket kapsamında 18 yaş ve üstü 40.725 yetişkin, bir önceki gün yiyip içtikleriyle ilgili anket formları doldurdu. Araştırmacılar ayrıca Yaşam Tarzı Değerlendirme Çalışması kapsamındaki 1.463 kadın ve erkek yetişkinin haftalık beslenme kayıtlarını da araştırmaya dahil etti.
Çalışma kapsamında hem kafeinli hem de kafeinsiz kahve incelendi. Kahve içme zamanlaması açısından gün; sabah (04.00-11.59), öğleden sonra (12.00-16.59) ve akşam (17.00-03.59) olmak üzere üçe bölündü.
Araştırmacılar kahve tüketim zamanlaması açısından iki örüntü (sabah ve gün boyu) olduğunu tespit etti. Yaklaşık 10 yıl takip edilen katılımcılardan 4.295’i herhangi bir sebepten, 1.268’i kardivasküler hastalıklardan, 934’ü de kanserden öldü.
Kahve içmeyen kişilerle kıyaslandığında, sadece sabahları kahve içenlerin herhangi bir sebepten erken ölüm riski yüzde 16, kardiyovasküler hastalıklardan ölüm riski ise yüzde 31 daha düşüktü. Gün boyu kahve içenlerin riskinde ise azalma görülmedi.
Bu bulgular araştırmacıların uyku saatleri, yaş, ırk, etnik köken, cinsiyet, ailenin gelir düzeyi, eğitim, fiziksel aktivite düzeyleri, beslenme skoru ve diyabet, hipertansiyon, yüksek kolesterol gibi sağlık koşullarını dikkate aldığı durumda bile değişmedi.
Öte yandan sabah kahvesi içenlerde, kafeinli ve kafeinsiz kahve tüketimi miktarının (bir fincan az ya da üç fincandan fazla) da fark yaratmadığı görüldü. Ölüm riski açısından bakıldığında, kahveyi sabah saatlerinde içmek, diğer tüm alışkanlıklardan daha etkiliydi.
ABD Beslenme ve Diyetetik Akademisi Sözcüsü Vanessa King, parçası olmadığı araştırmayı, “Bu araştırma gözleme dayalı yani ölçümler bir deney ortamında yapılmamış. Araştırmalarda deney altın standarttır” dedi. Çalışmanın doğası gereği sabah kahve içmekle erken ölüm riski arasında bir neden sonuç ilişkisi değil, bir bağlantı ortaya koyduğunu söyleyen King, “Ama Amerika’da bir numaralı ölüm sebebinin kardiyovasküler hastalıklar olduğunu düşünürsek, bulgular anlamlı” diye konuştu.
Dr. David Kao da parçası olmadığı araştırmayı “büyüleyici” kelimesiyle nitelendirdi ve “yıllardır bu konuya ilişkin yapılmış en iyi soruşturmalardan biri” olduğunu söyledi. Colorado Üniversitesi’nde görev yapan Kao, “Kahve içme modellerini kategorize etmek için makine öğrenmesi tarzı bir metot kullanılması, bulguların ana kaynaktan farklı birden fazla dış veri kaynağı ile doğrulanması dikkat çekici. Bunlar kazara ya da yanlışlıkla pozitif bulgular çıkması olasılığını büyük oranda azaltıyor” diye konuştu.
Ancak araştırmacılara göre, çalışmanın yetersiz kaldığı bazı konular da var. Birincisi kişinin bir önceki gün ya da hafta boyunca ne kadar kahve tükettiğine dair hatırladıkları yanlış ya da yanlı olabilir. Dahası bu bildirimler uzun süreli alışkanlıkları yansıtmıyor olabilir. İkincisi de araştırmalar birçok diğer faktörü göz önünde bulundurmuş olmakla birlikte farkı yaratan şeyin başka sebepler olma ihtimali halen mevcut.
Araştırmacılar, “sabahları kahve içmenin genel olarak daha sağlıklı bir yaşam tarzı benimsiyor olma ihtimalini dışlayamadıklarını” vurguladı ve ekledi: “Örneğin sabahları kahve içenler daha fazla egzersiz yapıyor ya da daha az aşırı işlenmiş gıda tüketiyor olabilir.” Ek olarak katılımcıların genetik verileri elde olmadığından araştırmacılar, genetik olarak belirlenmiş kafeini metabolize etme hızının bir etkisi olup olmadığını da inceleyemediklerini bildirdi.
