Koşu bandının ortaya çıkış noktası: Meğer işkence için kullanılıyormuş

Koşu bandının ortaya çıkış noktası: Meğer işkence için kullanılıyormuş

Koşu bantlarını spor salonuna gidenler sıklıkla kullanılsa da bu cihazın aslında tam olarak neden üretildiğini bilmiyor. Meğer koşu bandı işkence için kullanılıyormuş...

PANORAMA-NEWS 23 Mart 2025 YAŞAM

Spor salonuna gidenlerin ilk işi koşu bandından ısınmak olur ama kimse koşu bantlarının neden üretildiğini bilmez. Koşu bandı, 1818 yılında bambaşka bir amaçla icat edildi. İngiliz mühendis Sir William Cubitt tarafından geliştirilen bu aletin amacı, mahkumları üzerine çıkararak sürekli yürütmek ve koşmalarını sağlamaktı. Koşu esnasında önemli miktarda enerji üretiliyor ve bu enerji, su pompalama, maden havalandırma ya da buğday öğütme gibi işler için kullanılıyordu. Yani mahkumlar, bir tür makine gibi çalıştırılıyordu.

Bu yöntem zamanın hükümetleri tarafından oldukça mantıklı bulundu. Hapishane mahkumlarının koşu bandı aracılığıyla “topluma adapte” olduğu öne sürülüyordu ancak bu adaptasyonun nasıl işlediği oldukça belirsizdi. Aynı zamanda değirmen taşlarını çevirme işini de bedavaya yapıyorlardı. Napolyon Savaşları sonrasında zor durumda kalan İngiltere ekonomisi için ise bu durum oldukça faydalı olarak görülüyordu.

Ancak bu “ekonomik” çözüm, mahkumlar için tam bir işkenceydi. Bir mahkum, günün ortalama 6 saatini koşu bandında geçirdi. Bu, 14 bin basamağa tırmanmaya denk geliyordu. Yani, 1524 ile 4267 metre tırmanma mesafesi kadar bir çaba harcanıyordu. 4267 metre, yaklaşık olarak Everest Dağı’nın yarı yüksekliğiyle eşdeğer. Bu kadar zorlayıcı bir aktiviteyi, yetersiz beslenmeyle haftanın 5 günü yapmak ise acı veriyordu. 

Sir William Cubitt’in icadı, İngiltere’den ABD’ye kadar yayıldı. Bu yöntem, İngiltere’deki 50’den fazla hapishanede kullanıldı ve ABD’de de oldukça yaygınlaştı. Mahkumlar, bu işkence nedeniyle sağlıklı beslenemiyor, vücutları kırgınlık ve sakatlıklarla iyice tükeniyordu.

CEZA ARACI OLARAK DA KULLANILDI 

Koşu bandı, 19. yüzyılın sonlarına kadar ceza aracı olarak kullanıldı. 1898’deki hapishaneler yönetmeliği ile “canice bir işkence” olarak kabul edilip yasaklandı. Fakat, kimse koşu bandının bir gün popüler bir spor aletine dönüşeceğini tahmin edemezdi. 1911’de ABD tarafından patentlendirilen koşu bandı, 1952’deki formuyla günümüz versiyonlarına benzemeye başladı. 1970’lerde ABD’de “koşu ve sağlıklı yaşam” çılgınlığının başlamasıyla birlikte, koşu bandı yeniden popülerlik kazandı ve insanlar evlerinde spor yapmaya başladı.