Çinko nedir ve neden ihtiyaç duyarız?

Çinko nedir ve neden ihtiyaç duyarız?

Çinko, sağlıklı kalmak için az miktarda almamız gereken hayati bir mineral. Diğer bazı mineraller gibi vücut çinko üretemez, bu yüzden mutlaka besin yoluyla alınması gerekir. Ayrıca çinko vücutta depolanmadığı için düzenli olarak alınması gerekir.

PANORAMA-NEWS 19 Haziran 2025 YAŞAM

Çinko, birçok farklı nedenden dolayı sağlığımızın için oldukça önemli.

Vücuttaki 300’den fazla kimyasal tepkimeyi hızlandıran proteinlerin, yani enzimlerin çalışması çinkoya bağlı. Bu da çinkonun protein ve karbonhidrat sindirimi, normal DNA replikasyonu gibi birçok sürece dahil olduğu anlamına geliyor.

Ayrıca çinko, kemik sağlığı için de gerekli. Kalsiyum ve diğer minerallerin kemik yapısına bağlanmasına yardımcı olur. Bir antioksidan olarak hücreleri zarardan korur ve bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasında rol oynar.

Üreme ve doğurganlık için de önemli. Kadınlarda yumurta gelişimine, erkeklerde ise sperm üretimi ve hareketliliğine katkı sağlar. Bebeklerde ve çocuklarda beyin ile sinir sistemi gelişimini destekler.

Çinko, bağışıklık sistemini destekler ve 1980’lerden bu yana soğuk algınlığı ilaçlarında yaygın olarak kullanılır. Hayvanlar üzerinde yapılan ilk çalışmalar çinkonun virüslerin çoğalmasını engelleyebileceğini göstermişti.

Ancak güncel araştırmalar, çinkonun soğuk algınlığını önlemekten çok süresini kısaltabileceğini gösteriyor. 30’dan fazla çalışmanın incelendiği bir değerlendirmeye göre, çinko soğuk algınlığını önlemiyor, ama erken alındığında hastalığın süresini bir-iki gün kısaltabiliyor olabilir.

Fakat kullanılan çinko türü, dozu ve tedavi süresi değişiklik gösterdiğinden uzmanlar bu konuda kesin konuşamıyor. Ayrıca yüksek doz çinko mide bulantısı, karın ağrısı ve metalik tat gibi yan etkilere yol açabiliyor.

İngiltere’de yetişkin erkekler için önerilen günlük çinko miktarı 9,5 mg, kadınlar içinse 7 mg.

Emziren kadınların ilk dört ay boyunca fazladan 6 mg, sonraki aylarda ise fazladan 2,5 mg çinko alması gerekir.

Hangi besinler çinko içerir?
Çinko açısından zengin bazı besinler şunlardır:

Kabuklu deniz ürünleri (özellikle istiridye)
Et
Bezelye, fasulye ve mercimek
Kuruyemiş ve tohumlar
Tam tahıllar (çinko buğdayın kepek kısmında bulunur)
Yumurta
Süt ve süt ürünleri

ÖNE ÇIKANLAR