Yargıçlar, Furchern'i, Danzig yakınlarındaki toplama kampında 10.505 mahkumun gazla öldürüldüğünü bildiği ve 'kasıtlı olarak desteklediği' gerekçesiyle mahkum etti.
Almanya’da mahkeme, İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazilerin Stutthof toplama kampı komutanının sekreteri olarak görev yaptığı için 10.000’den fazla cinayete iştirak etmekten suçlu bulunan 99 yaşındaki bir kadının temyiz başvurusunu reddetti.
Federal Adalet Divanı Salı günü, Aralık 2022’de Almanya’nın kuzeyindeki Itzehoe’de bir eyalet mahkemesi tarafından iki yıl ertelenmiş hapis cezasına çarptırılan Irmgard Furchner’in mahkumiyetini onadı.
Furchner, şu anda Polonya’nın Gdansk kenti olan Danzig yakınlarındaki kampın işleyişine yardımcı olmakla suçlanıyordu. Kendisi 10.505 davada cinayete iştirakten ve beş davada da cinayete teşebbüse iştirakten suçlu bulundu.
Geçtiğimiz ay Leipzig’deki bir federal mahkeme duruşmasında Furchner’in avukatları, komutan ve diğer üst düzey kamp yetkilileri tarafından işlenen suçlara gerçekten ortak olup olmadığı ve Stutthof’ta olup bitenlerden gerçekten haberdar olup olmadığı konusunda şüphe uyandırdı.
Itzehoe’deki mahkeme, yargıçların Furchner’in “1 Haziran 1943’ten 1 Nisan 1945’e kadar Stutthof toplama kampı komutanının ofisinde stenograf olarak çalışarak, 10.505 mahkumun gaz verilerek, kamptaki düşmanca koşullar nedeniyle, Auschwitz ölüm kampına nakledilerek ve savaşın sonunda ölüm yürüyüşlerine gönderilerek acımasızca öldürüldüğünü bildiğine ve kasıtlı olarak desteklediğine” ikna olduklarını söyledi.
Savcılar ilk duruşmalar sırasında Furchner’in davasının türünün son örneği olabileceğini söylemişti. Ancak Ludwigsburg’da Nazi dönemi savaş suçlarını soruşturmakla görevli özel bir federal savcılık ofisi, Almanya’nın çeşitli bölgelerinde savcı veya mahkemelerde bekleyen üç davanın daha olduğunu açıkladı.
Şüpheliler artık çok ileri yaşlarda olduğundan, şüphelilerin yargılanmaya uygunlukları konusunda giderek daha fazla soru işareti ortaya çıkıyor.
Cinayete suç ortaklığı
Furchner davası, 2011 yılında Ohio’lu eski otomobil işçisi John Demjanjuk’un Sobibor ölüm kampında gardiyan olarak görev yaptığı iddiası ile cinayete iştirakten mahkum edilmesiyle oluşan emsal üzerine inşa edilen son yıllardaki birkaç davadan biri. İddiaları reddeden Demjanjuk, temyiz başvurusu görüşülmeden önce hayatını kaybetti.
Alman mahkemeleri daha önce savcılığın, eski bir gardiyanın belirli bir cinayete katıldığına dair kanıtlar sunarak suçlamaları gerekçelendirmesini gerektiriyordu ki bu genellikle neredeyse imkansız bir görevdi.
Ancak Demjanjuk’un Münih’teki duruşmasında savcılar, bir kampın işleyişine yardımcı olmanın, bir kişiyi orada işlenen cinayetlere suç ortağı olarak mahkum etmek için yeterli olduğunu savundu. Daha sonra bir federal mahkeme, aynı gerekçeyle eski Auschwitz gardiyanı Oskar Gröning’in 2015 yılındaki mahkumiyetini onadı.
Furchner, işlediği iddia edilen suçlar sırasında 18 ve 19 yaşlarında olduğu için çocuk mahkemesinde yargılanmış ve mahkeme o dönemde “akıl sağlığının yerinde olduğunu” şüpheye yer bırakmayacak şekilde tespit edemedi.
Başlangıçta Danzig’den çıkarılan Yahudiler ve Yahudi olmayan Polonyalılar için bir toplama noktası olan Stutthof, daha sonra başta Polonya ve Sovyet vatandaşları olmak üzere zorla çalıştırılan işçilerin cezalarını çekmek üzere gönderildikleri ve çoğu zaman öldükleri bir “çalışma eğitim kampı” olarak kullanıldı.
1944 yılının ortalarından itibaren Baltık gettolarından ve Auschwitz’den gelen on binlerce Yahudi, Varşova Ayaklanması’nın Naziler tarafından acımasızca bastırılmasından etkilenen binlerce Polonyalı sivil ile birlikte kampı doldurdu.
Burada hapsedilenler arasında siyasi mahkumlar, suç işlemekle itham edilenler, homoseksüel faaliyetlerden şüphelenilenler ve Yehova Şahitleri de vardı. Kampta 60.000’den fazla insan öldürüldü.
