Verem; Mycobacterium tuberculosis denilen bir mikroorganizma tarafından oluşturulan, tedavi edilmezse ölümle de sonlanabilen, bulaşıcı bir hastalıktır. Dünyada devam etmekte olan önemli sağlık sorunudur. İnsanların üçte biri tüberküloz hastaları temas ederek vücuduna mikrobu alır. Vücudunda bu mikrobu taşıyanların yaklaşık yüzde 10 kadarında da tüberküloz hastalığı gelişir. Ülkemizde hastalığın çoğunu akciğer (Yüzde 65) kalan kısmını ise akciğer
Verem; Mycobacterium tuberculosis denilen bir mikroorganizma tarafından oluşturulan, tedavi edilmezse ölümle de sonlanabilen, bulaşıcı bir hastalıktır.
Dünyada devam etmekte olan önemli sağlık sorunudur. İnsanların üçte biri tüberküloz hastaları temas ederek vücuduna mikrobu alır. Vücudunda bu mikrobu taşıyanların yaklaşık yüzde 10 kadarında da tüberküloz hastalığı gelişir.
Ülkemizde hastalığın çoğunu akciğer (Yüzde 65) kalan kısmını ise akciğer dışı (lenf bezi, kemik, beyin vs) organların tüberkülozu oluşturur.
Verem mikrobu, sıklıkla güneş görmeyen ortamda havada saatlerce canlı kalabildiği için kalabalık, havalandırılmayan ve güneş görmeyen ortamlarda yasayan bireyler risk altındadır.
Hastalık hasta kişilerin öksürme ve hapşırmaları sırasında havaya saçtıkları verem mikroplarının sağlam kişiler tarafından solunması ile bulaşır. Tedavi olmamış bir verem hastası yılda yaklaşık 10-15 kişiye hastalığı bulaştırabilir. Bu yolla verem mikrobunu vücuduna alan bireylerin yüzde 5’i ilk 1-2 yıl içinde aktif verem hastası olur.
Vücudunda verem mikrobunu barındıran bireylerin de vücut dirençlerinin düştüğü durumlarda, vücutta beklemekte olan verem mikrobu çoğalarak verem hastalığına yol açar.
2-3 haftadan uzun süren öksürük, balgam çıkarma (özellikle kanlı balgam), nedeni bulunamayan ateş, gece terlemesi, iştahsızlık, kilo kaybı, halsizlik, nefes darlığı, göğüs ve sırt ağrısı şikayetlerinde tüberküloz araştırılmalıdır.
Hastalığın tanısı erişkinlerde kolay olmakla beraber çocuklarda güçtür. Çocuklarda tüberküloz birçok hastalığı taklit edebilen semptomlara neden olduğundan tanı koyacak kişinin deneyimli olması çok önemlidir.
Tanıda, fizik muayenenin yanında balgamın mikroskopla incelenmesi, balgam kültürü ve akciğer grafiği kullanılır.
Bugün var olan ilaçlarla verem hastalarının tamamına yakını başarı ile tedavi edilebilmektedir. Ülkemizde verem ilaçları Verem Savaşı Dispanserlerinden ücretsiz olarak verilmektedir.
Tedavide çocuklarda genellikle 3 veya 4 ilaçla, erişkinlerde 4 veya 5 çeşit ilaçla 6-9 ay süre ile tedavi verilmektedir. İlaçların düzenli kullanılması çok önemlidir. İlaçlarını düzenli olarak ve yeterli süre (6-9 ay) kullanmayanlarda verem mikropları ilaçlara karşı direnç geliştirir ve bu dirençli mikrobu sağlıklı insanlara da bulaştırabilirler.
Dirençli verem hastalarının tedavisi çok daha pahalı, zor ve uzun sürede (ortalama iki yıl) mümkün olabilmekte ve bazen hasta kaybedilebilmektedir.
Hastanın yakınları, özellikle de aynı evde birlikte yaşayanlar verem hastalığı acısından taranmalıdır. Taramada akciğer filmleri çekilir ve tüberkülin deri testi (PPD) yapılır, gerekirse balgam örnekleri istenir.
Veremden korunmanın en etkili yolu verem hastalarının erken ve başarılı tedavisidir. Çocukları verem hastalığından korumak için bebeklik döneminin 2. ayında ülkemizde BCG (verem) aşısı uygulaması devam etmektedir.
Mikrop çıkaran hasta ile aynı evdekiler, özellikle çocuklar için koruyucu tedavi verilir. Koruyucu tedavi genellikle tek ilaçla ve 6 ay süre ile yapılır. PANORAMA-NEWS SAĞLIK YAYIN EKİBİ
