Nineden-dedeye, torunundan-yeğenine kadar herkes Facebook’ta

Birbiriyle sık sık irtibatta kalmak isteyen akrabaları için vazgeçilemeyecek kadar değerli Facebook. Memleketten paylaşılan fotoğraflar birazda olsa memleketine gidemeyenlerin içinde büyüyen hasreti dindiriyor. Sadece memleket fotoğraflarıyla kalmıyor elbette paylaşımlar. Daha düne kadar sosyal medyayı temkinli kullanan amcalar, teyzeler bugün aile fotoğraflarını rahatlıkla internette paylaşabiliyor. Hatta artık öyle fotoğraflar paylaşılıyorki, sokakta takım elbiseyle gördüğümüz beybabaları internette

BETÜL ÖZDEMİR 23 Aralık 2017 TOPLUM-SAĞLIK

Birbiriyle sık sık irtibatta kalmak isteyen akrabaları için vazgeçilemeyecek kadar değerli Facebook. Memleketten paylaşılan fotoğraflar birazda olsa memleketine gidemeyenlerin içinde büyüyen hasreti dindiriyor. Sadece memleket fotoğraflarıyla kalmıyor elbette paylaşımlar.

Daha düne kadar sosyal medyayı temkinli kullanan amcalar, teyzeler bugün aile fotoğraflarını rahatlıkla internette paylaşabiliyor. Hatta artık öyle fotoğraflar paylaşılıyorki, sokakta takım elbiseyle gördüğümüz beybabaları internette beyaz atletleriyle, hanımefendileri ise pijamalarıyla görebiliyoruz. Fotoğrafa poz veren nineler, dedeler ise fotoğraflarının nereye düşeceğinden haberdar bile olmuyor.

Biraz daha ileriye gidiliyor. Oturma odasında çekilen fotoğrafların ardından yatak odasında ayna karşısında çekilen fotoğraflar geliyor. Yattığı odaya misafirlerini bile almayan insanlar milyonlarca insanı mahremine davet ediyor.

Bununla da kalmıyor paylaşımlar. Yorumlar da öyle özel konulara giriliyorki akraba olmayanlar bile akraba çıkıveriyor o yazışmalardan. Hanım, beye niye kızmış, beyin hanımı kaçta doğurmuş, çocuklar nerde ne zaman ne yapıyor hepsini Facebook’ta yorumlardan öğreniyoruz.

Hadi neyse, akrabalık hatırına bunların hepsine göz yumalım derken karşımıza çok daha büyük bir tehlike çıkıyor. Facebook kullanıcıları özel fotoğraflarını gönül rahatlığıyla tüm Facebook kullanıcılarının göreceği şekilde, yani dünya sembolüyle paylaşabiliyor. Sosyal medyayı tam çözememiş kullanıcılar genelde bu sembolün farkında bile olmuyor.

Fotoğrafın sağ tarafında yer alan dünya sembolü aslında bize şu mesajı veriyor: Kardeş haberin olsun paylaştığın fotoğraf  tüm dünyaya açık. Facebook kullanmayanlar dahi internette arama motoruna girip bu fotoğrafı görebilir. Facebook böyle bir kural koymuş. Hatta profil fotoğrafınızı her eklediğinizde dünya sembolünü kaldırıp yerine „sadece arkadaşlar“, yani insan sembolü olan butona basmanız gerekiyor. Facebook’u Almanca kullandığım için Türkçe kullananların sembole dikkat etmesi gerekiyor.

Paylaştığınız bilgi veya fotoğraf dünyaya açıksa, yani sağ üst köşede dünya sembolü gözüküyorsa, o bilgi sadece sizin sayfanızda kalmıyor. Bilgiyi veya fotoğrafı kim beğeniyor veya yorumluyorsa onun da anasayfasında gözüküyor. Tanımadığınız bir kişi fotoğrafınızı beğenmiş ise tanımadığınız kişinin de anasayfasında gözükeceğinden tanımadığınız yüzlerce, binlerce kişi fotoğrafınıza ulaşmış oluyor.

Sadece arkadaşlarınızın görmesi her türlü fotoğrafı paylaşacağınız manasına da gelmesin. Facebook paylaşılan milyarlarca bilginin nereye gittiğini açıklamıyor.

Diğer yandan „Listemde yabancı yok“ rahatlığı yaşanlar var. Pardon? Bir kaç yüz kişiden oluşan arkadaş listenizin kimler tarafından kullanıldığını hiçbir zaman bilemezsiniz. Bazen merakından çatlamak üzere olan beyler hanımlarının profillerini kullanıp o „Sadece bayanlar lütfen!“ yazdığınız paylaşımlarınızı takip ediyor.

Yalnız şu ”Sadece bayanlar takip etsin lütfen” yazan ama tüm fotoğraflarını görebildiğimiz Instagram kullanıcılarına hayranım Bir o kadar da hanımlarının sosyal medya hesaplarını sırf merakından kullanan beylerin tutumu karşısında şaşkınım! Çocuğunu kontrol eder gibi!

Bazı dikkatsiz kullanıcılar sosyal medyaya onun bunun bilgisayarlarından bağlanıp siteden çıkmayı unutuyorlar. O dakikadan sonra o hesabı kurcalamak vicdansız bilgisayar sahibine kalıyor

Bir profili arkadaşlarınızın arkadaşlarının kullanmasından daha büyük bir tehlike var ki o da profillerin çalınması ve hiç tanımadığınız insanların eline geçmesi. Bu durumda paylaştığınız her özel bilgi hiç tanımadığınız kişilerin anasayfalarına düşüyor. Art niyetli profil hırsızının bu bilgilerle ne yapacağını yine hiç kimse bilmiyor.

Bunca tehlikeye rağmen ”Aman canım nolcak, gizlim saklım yok benim” diyorsanız o da sizin bileceğiniz iş.