Keten tohumu nedir, keten tohumunun faydaları nelerdir, keten tohumu nasıl kullanılır gibi keten tohumuyla ilgili tüm sorularınızın yanıtını bu yazımızda okuyabilirsiniz.
Keten tohumu, Linum Usitatissimum bitkisinin küçük, kahverengi, altın ya da kırmızı renkli tohumlarına verilen addır ve binlerce yıldır hem gıda hem de lif kaynağı olarak kullanılmaktadır. Topraksı bir tada sahip olan bu kahverengi tohumlar, görünümüyle susama benzer.
Bu tohumlar, özellikle omega-3 yağ asitleri, lifler, proteinler, vitaminler ve mineraller açısından zengindir. Ayrıca lignanlar gibi fitokimyasallar içerirler ki bunlar antioksidan ve östrojenik özelliklere sahip olup, çeşitli sağlık faydaları sunar.
Keten tohumunun faydaları:
Peki keten tohumu nasııl tüketilir? Keten tohumunun kolay sindirilmesi ve besinin doğrudan bağırsaktan bütün olarak geçmemesi için bütün olarak tüketilmesi yerine öğütülmesi önerilir. Öğütülen keten tohumunun faydalarından daha fazla yararlanılır.
Keten tohumu birçok farklı şekilde kullanılabilir. Keten tohumu, chia tohumu ya da kinoa gibi trend gıdalardan biri değildir ama keten tohumu faydaları nedeniyle aslında beslenmenizde düzenli olarak tüketebileceğiniz bir gıdadır.
Keten tohumu farklı şekillerde kullanılır. Keten tohumu yağ, un, toz ve kapsülleri gibi farklı formlarda kullanılır. Geçmişten beri amaç; kabızlık, diyabet, yüksek kolesterol, kalp hastalığı, kanser veya başka hastalıklarda fayda sağlanmasıdır. Ancak keten tohumunun faydaları kadar zararları da olabilir. Çünkü bu besinle ilgili araştırılması gereken pek çok konu vardır.
Keten tohumu faydaları arasında şunlar bulunur:
Keten tohumu, bitki bazlı bir omega 3 yağ asidi olan alfa-linolenik asit (ALA) içerir. Dolaşım için faydalı olan bu asidin anti-inflamatuar etkisi bulunur. Yağ asitleri kemik kayıplarına neden olan osteoporoz ile savaşmada ve tip 2 diyabete karşı korumada etkilidir.
Keten tohumunun 2 çorba kaşığı bile 6 gram lif, 4-5 gram bitkisel proteinin yanı sıra B grubu vitaminler, magnezyum, manganez, fosfor, bakır ve tiamin içerir. Magnezyum uyku ve ruh halini iyileştirirken, manganez kolajen üretimini destekleyerek cilt sağlığı ve kemik sağlığı üzerinde olumlu etki yaratır.
Fosfor sayesinde hücrelerin oluşması ve kemiklerin korunması sağlanabilir. Bakır ise enerji ve kolajen üretimini destekler. Ayrıca vücutta oksijen taşıyan kırmızı kan hücreleri için gereklidir.
İçeriğinde bulunan tiamin, enerji vererek sinir sisteminin korunmasına yardımcı olur.
Keten tohumunun faydaları arasında güçlü bir antioksidan olması da bulunur. Polifenol adlı antioksidanlardan zengin olan keten tohumu, bu sayede oksidatif strese karşı kanserden ve kalp hastalıklarından korur.
Oksidatif strese maruz kalmamak; erken yaşlanma, Alzheimer ve Parkinson nörodejeneratif hastalıklar riskini düşürür.
Keten tohumunda bulunan yağlar kalp sağlığını destekler. Bu yağlar kötü kolesterol (LDL) ve kan basıncını düşürmede, damar sertleşmesini ve felci önlemede etkili olabilir. Bir araştırmaya göre, düzenli olarak keten tohumu tüketmek LDL kolesterolü yüzde 20, toplam kolesterolü yüzde 15 düşürdü.
Keten tohumu, hem çözünür hem de çözünmeyen lif içerir. Çözünür lifler, dışkıyı yumuşatır. Böylece bağırsaklarda kolay emilim sağlanmış olur. Çözünmeyen lifler ise atıkların bağırsaklarda kolay hareket etmesini sağlayarak düzenli sindirim için uyarıcı bir rol oynar. Bu iki tip lif, sağlıklı sindirim için birlikte çalışır. Toksinlerin ve fazla yağların vücuttan atılması bu lifler sayesinde olur.
Keten tohumu, lignan içeriği sayesinde özellikle meme, kolon ve prostat kanserlerinin tümörlerinin gelişimini engellemede yardımcıdır. Bu bileşiklerin yeni kan damarları oluşturmasını ve büyümesini durdurabilecek gücü vardır. Bir araştırmaya göre, düzenli olarak keten tohumu tüketmenin meme kanseri riskini önleme oranı yüzde 18’dir.
Keten tohumunun kan şekerini düşürmede de etkili olabileceğine dair araştırmalar mevcut. İnsülini iyileştiren bu besinin diyabeti önlemede de faydalı sağladığı öne sürülür.
Keten tohumunun cilde faydaları keten tohumu yağı ile gözle görülür olarak fark edilir. Araştırmaya göre, keten tohumu yağı kullanan kadınların cilt hassasiyetlerinde önemli bir düşüş yaşanırken, cilt pürüzleri ve pullanma şikayetlerinde azalma olmuştur. Pürüzsüz ve nem dengesi sağlanmış bir cilt, keten tohumunun cilde faydaları arasındadır. Keten tohumu saça faydaları ile de bilinen bir besindir. Keten tohumundaki omega 3, saç köklerini beslerken kepek oluşumuna engel olup daha parlak bir görünüm verir. E vitamini içeriği ise kırılmalara dayanıklı ve nemini koruyan saçlara sahip olmaya yardımcı olur.
Protein deposu keten tohumundaki çözünür lifler, su ile birleştiğinde jel gibi bir kıvam alırlar. Bu da midenin boşalmasını geciktirir. Bu durum açlığın ötelenerek tokluk hissinin uzun süre devam etmesi anlamına gelir. Araştırmalarla, günde 2 kaşık keten tohumu tüketenlerde kilo kaybı ve bel çevresinde incelme olduğu saptanmıştır.
Bitkisel bir protein ve omega 3 yağ asidi kaynağı olan keten tohumu, vegan ve vejetaryenler için iyi bir besindir. Veganlar için yumurta yerine kullanılabilir.
Keten tohumunun kadın sağlığı açısından da faydalarından bahsedilebilir. Hamile kalma ihtimalini artırabilir. Yumurtlamayı desteklerken hormonal dengesinin geri kazanılmasında yardımcıdır. Menopoz sonrası kadınlarda görülen kardiyovasküler hastalık riskini düşürebilir. Ayrıca menopozla birlikte başlayan sıcak basmalarına karşı keten tohumunun rahatlatıcı bir etkisi olabilir.
Peki keten tohumunun zararları nelerdir ve kimler için zararlıdır?
Keten tohumu toz haline getirildiğinde hava ile teması artacağı için çok hızlı oksitlenir. Bu yüzden bütün olarak tüketilmesi önerilir. Toz formunda tüketilirken mutlaka cam kavanozda saklanmalı ve küçük miktarlarda satın alınmalı, bekletilmeden tüketilmelidir.
Kaynak: Acıbadem Hayat
