Duygusal açlık, vücudun fiziksel ihtiyaçlarından bağımsız olarak, stres, yalnızlık ve kaygı gibi hisler sonucu ortaya çıkar. Genellikle duygusal boşlukları doldurmaya yönelik bir tepki olarak gelişen bu durum, uzun vadede fiziksel ve psikolojik sağlığı olumsuz etkileyebilir. Klinik Psikolog ve Psikoterapist Dr. Yasemin Meriç Kazdal, duygusal açlıkla başa çıkmanın yollarını açıkladı.
Yemek yemek, yalnızca fiziksel açlığı bastırmakla ilgili değildir. Çoğu zaman ruhun eksik hissettiği bir şeyi doldurmak için bir araç haline gelir. Rahatlamak, stresten uzaklaşmak ya da kendimizi ödüllendirmek için farkında olmadan yemeklere sığınırız. Ancak bu tür bir “duygusal beslenme” sadece geçici bir rahatlama sağlar ve genelde daha fazla pişmanlık, suçluluk ve iç çatışmaya yol açar.
Duygusal Açlığı Nasıl Anlarsınız?
Duygusal açlık fiziksel açlıktan çok farklıdır ve onu anlamak sanıldığından daha kolaydır:
Aniden gelir ve acil bir tatmin isteği yaratır.
Genelde yüksek kalorili, şekerli veya yağlı yiyeceklere yönelirsiniz.
Yemek yerken kontrolsüzce hareket eder, ne kadar yediğinizin farkına bile varmazsınız.
Tok olduğunuzda bile devam eder ve mideniz dolsa da ruhunuz tatmin olmaz.
Sonrasında genellikle suçluluk ve pişmanlık hissi bırakır.
Bu hisler tanıdık mı? Eğer evet diyorsanız, duygusal açlığın pençesinde olabilirsiniz.
Klinik Psikolog ve Psikoterapist Dr. Yasemin Meriç Kazdal yazdı
Duygusal ve Fiziksel Açlık: Aralarındaki İnce Çizgi
Duygusal açlıkla fiziksel açlık arasındaki farkları öğrenmek, bu döngüyü kırmanın ilk adımıdır.
Fiziksel açlık yavaş yavaş gelir; duygusal açlık ise aniden ortaya çıkar.
Fiziksel açlık sağlıklı yiyeceklerle tatmin olabilir; duygusal açlık sizi tatlılar ve pizzalar gibi spesifik yiyeceklere iter.
Fiziksel açlık mide dolduğunda sona erer; duygusal açlık ise doymaz.
Bu Döngüden Nasıl Çıkarsınız?
1. Tetikleyicilerinizi Belirleyin
Duygusal açlık genellikle stres, yalnızlık, sıkıntı ya da diğer olumsuz duygularla tetiklenir. Kendinize şu soruları sorun:
Hangi durumlarda daha fazla yemek yiyorum?
Hangi duygular beni yemek yemeye itiyor?
Bir “duygusal yeme günlüğü” tutarak bu tetikleyicileri belirleyebilir ve kendinizi daha iyi tanıyabilirsiniz.
2. Ruhunuzu Beslemenin Alternatif Yollarını Bulun
Duygusal yeme, ruhun ihtiyaçlarını yanlış bir yerden karşılamaya çalışmaktır. Bunun yerine sizi duygusal olarak tatmin edecek alışkanlıklar geliştirin:
Yalnız hissediyorsanız, sevdiğiniz bir arkadaşınızı arayın, bir evcil hayvanla vakit geçirin ya da mutlu bir anınızı düşünün.
Stresliyseniz, derin nefes alın, dans edin, yürüyüşe çıkın ya da enerjinizi fiziksel bir aktiviteyle atın.
Sıkıldıysanız, bir kitap okuyun, komik bir dizi izleyin ya da yeni bir hobi deneyin.
3. Yemek Dürtüsüne Direnmeyi Öğrenin
Yemek dürtüsü hissettiğinizde hemen harekete geçmek yerine, birkaç dakika ara verin. Bu süre içinde kendinize şunları sorun:
Gerçekten aç mıyım, yoksa başka bir şey mi hissediyorum?
Yemek dışında bu duyguyu hafifletebilecek ne yapabilirim?
Bu küçük duraksamalar, daha bilinçli ve sağlıklı seçimler yapmanıza yardımcı olacaktır.
4. Sağlıklı Alışkanlıklar Edinin
Duygusal açlığı yenmenin bir diğer yolu, genel yaşam dengenizi güçlendirmektir:
Düzenli egzersiz yaparak enerji seviyenizi ve ruh halinizi iyileştirin.
Yeterince uyuyun ve dinlenmek için kendinize zaman tanıyın.
Sosyal bağlarınızı güçlendirin. Hayatınızdaki pozitif insanlarla daha fazla vakit geçirin.
5. Ruhunuzu Doyurun
Duygusal açlık, aslında ruhunuzun size gönderdiği bir sinyaldir. Bu sinyalleri görmezden gelmek yerine, onları anlamaya çalışın.
Duygularınızı bastırmak yerine onlarla yüzleşin ve kendinize daha sağlıklı yollar sunun.