Avrupa Adalet Divanı, Avrupa futbolunun yönetim organı UEFA ve üst kuruluşu FIFA'nın, 12 kulübün Avrupa Süper Ligi (ESL) kurmasını engelleyerek AB yasalarını ihlal ettiğine karar verdi. Peki karar futbolu nasıl etkileyecek?
Karara tepki gösteren FIFA Başkanı Gianni Infantino, mahkemenin kararının kendileri açısında hiçbirşeyi değiştirmediğini ve eskiden olduğu gibi turnuvaları düzenlemeye devam edeceklerini söyledi.
Avrupa Süper Ligi nedir?
Real Madrid, Barselona ve Juventus ile birlikte diğer dokuz büyük Avrupa kulübü, Nisan 2021’de kendi aralarında kapalı bir lig olan Avrupa Süper Ligi (ESL) kuracağını duyurdu.
Spor geliştirme şirketi A22, ESL fikrinin oluşturulmasına yardımcı oldu.
Ancak taraftarların, hükümetlerin ve oyuncuların Manchester United, Liverpool, Manchester City, Chelsea, Tottenham Hotspur, Arsenal, AC Milan, Inter Milan ve Atletico Madrid’i çekilmeye zorlayan itirazları sonrasın bu oluşum 48 saat içinde çöktü.
ESL’in UEFA’ya karşı savunması neydi?
A22 Tepe Yöneticisi Bernd Reichart, ESL’nin amacının yaklaşık 70 yıldır Avrupa’daki futbol müsabakalarını düzenleyen UEFA’nın tekelini kırmak olduğunu söyledi.
Ayrılan kulüpler yaptırım tehdidiyle karşı karşıya kalınca ESL, UEFA ve FIFA’nın Avrupa Birliği’nin sahip olduğu tekel pozisyonunu kullanarak Rekabet ve Serbest Dolaşım Yasasını ihlal ettiğini iddia ederek mahkemeye gitti.
Dokuz kulübün çekilmesine rağmen, geride kalan üç takım Real Madrid, Barcelona ve Juventus hâlâ ESL’yi hayata geçirmeyi umuyordu.
Ancak Juventus bu yılın başlarında İtalyan kulübünün yönetim kurulu değiştiğinde çekilmeyi tercih etti.
Real Madrid ve Barcelona, davayı bir İspanyol mahkemesine götürdü ve mahkeme daha sonra Lüksemburg merkezli Avrupa Mahkemesi’nden rehberlik istedi.
Avrupa Adalet Divanı’nın kararı ne anlama geliyor?
Mahkeme, UEFA ve FIFA’nın Süper Lig’in kurulmasını engelleyerek AB yasalarını ihlal ettiğini ve kulüplerin ESL’de rekabet etmesini yasaklayarak hakim konumlarını kötüye kullandıklarına karar verdi.
Mahkeme, spor müsabakalarının hem düzenlenmesinin hem de denetlenmesinin UEFA tarafından yapılmasının AB rekabet yasasını ihlal etmediğini fakat spor federasyonlarının üçüncü tarafların pazara erişimini ancak bu reddin geçerli nedenlerle gerekçelendirilmesi halinde reddedebileceğini söyledi.
Mahkeme, şu anda “FIFA ve UEFA kurallarının şeffaf, objektif, ayrımcı olmamasını ve orantılı olmasını sağlayan bir çerçeve bulunmadığını” da sözlerine ekledi.
Mahkemenin kararında, her iki organın da “rekabet kurallarına uyması ve hareket özgürlüklerine saygı duyması” gerektiği belirtilerek, onay, kontrol ve yaptırımlara ilişkin kurallarının, hizmet sunma özgürlüğüne yönelik haksız kısıtlamalar anlamına geldiği belirtildi.
Açıklamada “Mahkeme, kulüpler arası futbol müsabakalarının düzenlenmesinin ve yayın haklarının ihale ile verilmesinin açık ekonomik faaliyetler olduğunu gözlemlemektedir,” denildi.
Mahkeme “Bu nedenle rekabet kurallarına uymaları ve hareket özgürlüklerine saygı duymaları gerekiyor,” dedi.
Ancak mahkeme, kararın mutlaka ESL projesinin onaylanması gerektiği anlamına gelmediğini söyledi. Buna İspanyol mahkemesi karar verecek.
Bu davada Adalet Divanı yalnızca Avrupa Birliği hukukunu veya bir Avrupa Birliği kanununun geçerliliğini yorumlamış oldu ama uyuşmazlığı kendisi karara bağlamadı.
Futbol için karar ne anlama geliyor?
Karar, Avrupa kulüplerinin yalnızca UEFA tarafından yürütülen turnuvalarda oynamak yerine yaptırım tehdidi olmadan başka bir kıta ligine katılabileceği anlamına geliyor.
Kararın hemen ardından A22, 64 erkek ve 32 kadın takımının Avrupa çapında bir lig sisteminde hafta ortası maçları oynayacağı yeni müsabakalar için başka bir teklif yayınladı.
Her ne kadar ilk Süper Lig projesi kapalı bir yarışma olsa da, yeni projede kulüplerin kalıcı üye olmaksızın sportif liyakat esasına göre katılması öngörülüyor. Kulüpler ayrıca kendi yerel liglerinde kalacak.
