Uluslararası Ceza Mahkemesi harekete geçiyor: Netanyahu tutuklanacak mı?

Uluslararası Ceza Mahkemesi harekete geçiyor: Netanyahu tutuklanacak mı?

ABD ve İsrail basınına göre, Lahey'deki Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'ye saldırıları dolayısıyla Başbakan Netanyahu dahil İsrailli yetkililer hakkında yakalama kararları çıkarmaya hazırlanıyor.

PANORAMA-NEWS 29 Nisan 2024 GÜNDEM

Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) daha önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin için yaptığı gibi İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu hakkında da yakalama kararı vermeye hazırlandığı iddia edildi.

İsrail basının ardından ABD’nin The New York Times (NYT) gazetesi de İsrailli yetkilere dayandırdığı haberinde, UCM’nin Gazze’ye saldırılar sebebiyle aralarında Netanyahu’nun da olduğu üst düzey İsrailli yetkililer için yakalama kararı çıkarmaya hazırlandığını aktardı. Gazeteye konuşan beş İsrailli ve diğer yabancı yetkililer, UCM’nin İsrailli yetkililerin yanı sıra Hamas liderleri için de benzer bir hazırlıkta olduğunu söyledi.

İsrailli yetkililere göre, UCM’nin İsrailli yetkilileri Gazze Şeridi’ne insani yardımların girişini engellemek ve 7 Ekim 2023’teki ‘Aksa Tufanı’ saldırısının ardından ‘aşırı sert bir yanıt’ vermek ile suçlaması bekleniyor. İsrailli yetkililer, Başbakan Netanyahu’nun da UCM’nin çıkarması beklenen yakalama kararının kapsamına alınmasını bekliyor.

Konuya ilişkin bilgi veren İsrailli ve yabancı yetkililer, söz konusu yargı sürecinin hangi aşamada olduğunu bilmediklerini belirtirken, verilecek bir yakalama kararının önce bir mahkeme heyetinin de onayını alması gerekiyor. Böyle bir karar ise söz konusu kişi hakkında yargılama yapılacağı ya da bu kişinin hemen tutuklanacağı anlamına gelmiyor.

Lahey’deki UCM, savaş suçları, soykırım ve insanlığa karşı suçlar işlemekle suçlanan kişileri yargılama yetkisine sahip uluslararası bir mahkeme. Kendi polis ya da benzeri bir kolluk gücü olmayan UCM, yakalama kararlarının uygulanması için aralarında İsrail ya da ABD’nin olmadığı, çoğu Avrupa ülkesinden oluşan 124 üye ülkesinin kolluk kuvvetlerine güveniyor. Mahkeme ayrıca sanıkları gıyaplarında yargılayamıyor. Ancak, çıkarılan yakalama kararları, söz konusu kişilerin seyahatlerine bir engel teşkil edebiliyor.

İsrail Başbakanı Netanyahu’nun ofisi, olası bir UCM yakalama kararı hakkında yorum yapmazken, Netanyahu’nun kendisi sosyal medya hesabından cuma günü yaptığı açıklamada, UCM’nin herhangi bir müdahalesi durumunda bunun ‘terörle ve saldırganlıkla mücadele eden tüm demokrasilerin asker ve yetkililerini tehdit edecek tehlikeli bir emsal teşkil edeceğini’ savundu. Netanyahu’nun bu açıklamayı neden yaptığı netlik kazanmazken, bunun UCM ile ilgili yakalama kararı beklentisine yanıt olabileceği belirtildi.

İsrail’in The Times of Israel haber sitesi ise İsrail’in UCM’nin yakalama kararı planlarını savuşturmak için ‘ortak bir çaba’ gösterdiğini aktardı. Gazeteye konuşan bir kaynak, Ulusal Güvenlik Konseyi’nin bu kampanyaya öncülük ettiğini söyledi. Yetkili, ABD’nin de söz konusu engelleme çabalarının bir parçası olduğunu belirtti. Walla haber sitesine yazan analist Ben Caspit de Netanyahu’nun ‘olağandışı bir stres altında’ olduğunu ifade etti. Caspit, Netanyahu’nun UCM’nin olası bir yakalama kararını engellemek için ‘telefon yoluyla durmadan’ çaba gösterdiğini, özellikle ABD’deki Joe Biden yönetimine odaklandığını yazdı.