Türkiye’nin en eski şehri

Özellikle Göbeklitepe, yaklaşık 12 bin yıl öncesine tarihlenen yapılarıyla bilinir ve dünyanın en eski tapınak kompleksi olarak kabul edilir. Ancak, sürekli yerleşim gören en eski şehirlerden biri Konya’daki Çatalhöyük’tür. Burası MÖ 7.500-5.700 yılları arasında büyük bir yerleşim merkeziydi ve tarım topluluklarının gelişimi açısından çok önemlidir.

Yani, arkeolojik olarak en eski yerleşim Göbeklitepe, ama sürekli yerleşim görmüş en eski şehirlerden biri Çatalhöyük diyebiliriz. Türkiye’nin en eski şehirleri hakkında konuşurken, birkaç önemli yerleşimden bahsetmek gerekir. Bunlardan bazıları arkeolojik buluntulara dayanarak bilinen en eski yerleşimler, bazıları ise kesintisiz olarak en uzun süre yerleşim gören şehirlerdir.

Göbeklitepe (Şanlıurfa) – Dünyanın En Eski Tapınağı

Göbeklitepe, MÖ 10.000 civarına tarihlenir ve insanlık tarihindeki en eski tapınak kompleksi olarak kabul edilir. Burada bulunan T biçimli taş sütunlar, hayvan figürleri ve kabartmalar, dönemin insanlarının inanç sistemine dair ipuçları verir. Ancak burası bir şehir değil, daha çok ritüel ve toplanma alanıydı.

Çatalhöyük (Konya) – İlk Büyük Yerleşimlerden Biri

Çatalhöyük, MÖ 7.500-5.700 yılları arasında gelişmiş bir tarım toplumu olarak bilinir. Dünyanın en eski şehirlerinden biri olarak kabul edilen bu yerleşim, evlerin bitişik olduğu, sokakların olmadığı, çatılardan giriş yapılan bir yaşam düzenine sahipti. Ayrıca, burada bulunan duvar resimleri ve heykeller, sanat ve inanç açısından da önemli bilgiler sunar.

Hattuşa (Çorum) – Hititlerin Başkenti

Hattuşa, MÖ 2.000 civarında Hititler tarafından kurulan büyük bir başkentti. Devasa surları, kral sarayları ve anıtsal tapınakları ile dönemin en önemli kentlerinden biriydi. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Hattuşa, tarih boyunca büyük bir uygarlığın merkezi oldu.

Tarsus (Mersin) – Kesintisiz Yerleşim Görmüş En Eski Şehirlerden Biri

Tarsus, tarih boyunca Hititler, Asurlular, Persler, Romalılar ve Osmanlılar gibi birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. MÖ 4.000’den itibaren sürekli yerleşim görmüş olmasıyla dikkat çeker. Aynı zamanda Aziz Pavlus’un doğum yeri olarak da bilinir.

Mardin – Mezopotamya’nın Eşiğinde Bir Şehir

Mardin, tarih boyunca Süryaniler, Araplar, Persler, Romalılar, Osmanlılar gibi pek çok uygarlığın yaşadığı bir şehir olmuştur. Taş evleri, dar sokakları ve farklı dinlerin iç içe geçtiği yapısıyla hala tarihi dokusunu korumaktadır.

Türkiye’nin en eski şehirlerini değerlendirirken:

Göbeklitepe en eski dini merkezdir.
Çatalhöyük en eski büyük yerleşimlerden biridir.
Hattuşa büyük bir imparatorluğun başkentidir.
Tarsus ve Mardin kesintisiz yerleşim görmüş en eski şehirlerdendir.
Hangi kriteri esas aldığınıza bağlı olarak en eski şehir değişebilir, ama Şanlıurfa, Konya, Çorum ve Mersin gibi şehirler bu konuda öne çıkar.