HABER MERKEZİ – BBC’nin yaptığı bir araştırma, sosyal medya uygulaması Telegram’da kadınların çıplak fotoğraflarını izinleri olmadan paylaşarak çok büyük çapta şantaj ve taciz yapıldığını ortaya çıkardı. Nigar Azerbaycan’dan. Ama ülkesini terk etmek zorunda kaldı. 2021’de eşiyle cinsel ilişkideyken çekilen görüntüler önce ailesine gönderilmiş, sonra da bir Telegram grubunda paylaşılmış. “Annem ağlamaya başladı ve bir video
Nigar Azerbaycan’dan. Ama ülkesini terk etmek zorunda kaldı. 2021’de eşiyle cinsel ilişkideyken çekilen görüntüler önce ailesine gönderilmiş, sonra da bir Telegram grubunda paylaşılmış. “Annem ağlamaya başladı ve bir video aldığını söyledi” diyor ve ekliyor: “Mahvoldum, tamamen mahvoldum. Çok ayıp bir şey yapmışım gibi bakıyorlar. Evliymişiz, ama kimin umurunda?”
40 BİN ÜYESİ OLAN GRUPTA PAYLAŞMIŞLAR
Video 40 bin üyesi olan bir grupta paylaşılmış. Görüntüde, eşinin yüzü buzlanmış ama Nigar’ınki açıkça görülüyor. Videoyu eski eşinin şantaj amacıyla gizlice çektiğine inanıyor. Nigar’ın erkek kardeşi Azerbaycan yönetimine muhalif. Annesine gelen mesajda, kardeşi muhalif eylemlerine son vermezse videonun Telegram’da yayınlanacağı tehdidinde bulunulduğunu anlatıyor.
Nigar eski eşiyle konuşmuş ancak eşi videoyu kendisinin çekmediğini söylemiş. Kendisinden görüş almaya çalıştık, ancak yanıt vermedi. Nigar hala olayın etkisini üzerinden atamamış. “Haftada iki kez terapiste gidiyorum” diyor, “Bir ilerleme kaydedemediğimi söylüyorlar. Unutabilir misin diyorlar, hayır diyorum.”
“FOTOĞRAFLARI BENİM PAYLAŞTIĞIMI SANIYORLAR”
Azerbaycan’dan binlerce kilometre ötede, adına Sara diyeceğimiz bir başka kadın var. Çıplak fotoğrafı Telegram’da paylaşıldığı anda Sara’nın hayatı değişti. Paylaşıma Instagram ve Facebook hesapları ile telefon numarası da eklenmişti. Birdenbire tanımadığı adamlar arayıp, başka fotoğraflar da istemeye başladı. “Kendimi fahişe gibi hissetmeme neden oldular, çünkü fotoğrafları benim paylaştığımı sanıyorlardı. Bir kadın olarak hiçbir değerim yoktu” diyor.
Sara fotoğrafı sadece bir kişiyle paylaşmıştı. Ama fotoğraf, bir kısmı Havana’da kendi oturduğu mahallede yaşayan 18 bin kişilik bir Telegram grubuna düştü. Artık sokaktaki yabancıların kendisini çıplak görmüş olmalarından kaygı duyuyor. “Dışarı çıkmak istemedim, arkadaşlarımla görüşmek istemedim, çok sıkıntı çektim” diyor.
EN AZ 20 ÜLKEDE PAYLAŞILMIŞ
Sara yalnız değil. Telegram’da yaptığımız aylar süren araştırma, en az 20 ülkede kadınların gizlice çekilen, çalınan ya da sızdırılan görüntülerinin büyük gruplar ve kanallarda paylaşıldığını gösterdi. Telegram’ın bu sorunla baş etmek için pek bir şey yaptığını da görmedik.
Hem Nigar’ın, hem de Sara’nın rızaları olmadan yayılan görüntüler Telegram’a bildirildi ancak yanıt alınamadı. Onlar gibi birçok kadın da aynı şeyi yaşadı.
BBC Rusya’dan Brezilya’ya, Kenya’dan Malezya’ya kadar birçok ülkede 18 Telegram kanalını ve 24 Telegram grubunu takip etti. Bunların toplam abone sayısı yaklaşık 2 milyondu. Çıplak görüntülerle birlikte, ev adresleri, ailelerin telefon numaraları gibi özel bilgiler de yayınlanıyor. İsimsiz olarak yayınlayabilmek için üyelerinden eski eşlerinin, iş veya okul arkadaşlarının mahrem görüntülerini isteyen grup yöneticileri gördük.