PKK kendini feshettiğini açıklarken şimdi devletin atacağı adımların neler olabileceği tartışılıyor.
PKK, 5-7 Mayıs tarihlerinde düzenlediği kongre doğrultusunda kendini feshettiğini ve silahları bıraktığını duyurdu. Peki bu aşamadan sonra neler olabilir? Olası senaryolar nelerdir?
Senaryo-1: Kontrollü Normalleşme ve Reform Süreci
Devlet silah bırakma kararını ciddiye alır, kontrollü bir şekilde normalleşme süreci başlatılır.
Olası Adımlar:
Kapsamlı olmasa da yerel düzeyde kültürel haklara dair bazı iyileştirmeler yapılır.
Kürtçe eğitim, yayıncılık gibi alanlarda sembolik adımlar atılır.
Cezaevlerindeki bazı siyasi tutuklular için infaz indirimi veya af tartışmaları başlar.
Riskler:
Toplumda “ödün veriliyor” algısı oluşabilir.
Aşırı milliyetçi çevrelerden ciddi tepki gelebilir.
Fırsatlar:
Orta ve uzun vadede barış ortamının güçlenmesi.
Uluslararası alanda Türkiye’nin imajının güçlenmesi.
Devlet, PKK’nın niyetinden emin olmayarak ihtiyatlı davranır. Somut adım atmadan gelişmeleri izler.
Olası Adımlar:
Güvenlik önlemleri devam eder, operasyonlar gevşetilmez.
Siyasi/diplomatik adımlar gündeme alınmaz.
Toplumda “barış havası” oluşmaz.
Riskler:
PKK’nın geri adım atması ve sürecin çökmesi.
Kürt toplumunda hayal kırıklığı, güvensizlik.
Devlet kendi güvenliğini riske atmadan örgütün samimiyetini test edebilir.
Senaryo 3: Tam Anlamıyla Barış Süreci
Devlet, tıpkı 2013-2015 çözüm sürecinde olduğu gibi yeni bir kapsamlı müzakere süreci başlatır.
Ateşkes resmileştirilir.
“Akil insanlar heyeti” gibi bir sivil mekanizma kurulabilir.
Yerel yönetim reformları, anadil hakkı gibi konular masaya gelir.
Riskler:
Siyasi kutuplaşmanın daha da derinleşmesi.
Sürecin suistimal edilmesi durumunda güvenlik zafiyetleri oluşabilir.
Fırsatlar:
Tarihi bir barış şansı doğar.
Ekonomik ve sosyal rahatlama sağlanır.
Devlet veya örgüt içindeki bazı unsurlar süreci sabote eder. Karşılıklı güvensizlik büyür.
Olası Gelişmeler:
Provokatif eylemler ve suikastlar yaşanabilir.
Süreç hızla çöker.
Yeniden çatışmalı döneme dönülür.
Riskler:
Toplumda büyük moral çöküntüsü.
Şiddetin daha yaygın ve sert şekilde geri dönmesi.
Fırsatlar:
Neredeyse yok. Bu senaryo herkes için kayıptır.
PKK’nın silah bırakması tarihi bir fırsat olabilir. Ancak bu fırsatın barışa mı, belirsizliğe mi, yoksa yeniden şiddete mi evrileceği; hem devletin siyasi iradesine hem de toplumun sürece vereceği desteğe bağlıdır.
