Deniz tabanı sallanmaya devam ediyor. Yapılan bir araştırmaya göre, son yıllarda büyüyen okyanus dalgaları, deniz tabanında daha güçlü depremlerin nedeni. Bu durum, iklim değişikliğinin etkilerini gösteren önemli bir veri olarak değerlendiriliyor.
Deniz tabanı, tonlarca ağırlıktaki dalgaların yüzeye çarpmasıyla sarsılıyor. Bu sarsıntılar, çok küçük ama ölçülebilir depremler oluşturuyor. “Nature” dergisinin internet sitesinde yayınlanan bir araştırma, bu depremlerin şiddetinin 2000 yılından bu yana yüzde 0,35 oranında arttığını ortaya koyuyor. Bu, 30 yılda yüzde sekizlik bir artış anlamına geliyor.
Araştırmanın başyazarı ve sismolog Rick Aster, “Washington Post”a verdiği demeçte, “Dalgalar büyüdükçe, deniz tabanını daha güçlü itiyor ve çekiyor. Bu, büyük fırtınaların dünya çapında ne yaptığının bir ölçüsü” dedi.
Araştırmacılar, dünya çapında 50 deprem ölçüm istasyonundan elde ettikleri verileri analiz etti. Sarsıntıların bazıları geniş mesafelere yayıldı. Bu sarsıntıları insanlar hissetmese de, etkilerini görebiliyor. Örneğin, sörfçüler, üzerinde yüzebildikleri büyük dalgalardan faydalanıyor. Bu dalgalar, açık denizlerdeki büyük fırtınalardan kaynaklanıyor. Fırtına dalgalarında ölçülen kuvvet artışı da iklim değişikliğinin bir göstergesi olarak kabul ediliyor.
Çalışmada yer almayan okyanus bilimci Peter Bromirski ise, “Küresel ısınma atmosferi aşırı yüklüyor, bu da daha şiddetli rüzgarlara sahip daha güçlü fırtınalara yol açıyor. Daha sıcak bir atmosferde daha fazla su buharlaşır ve fırtınalar için yakıt haline gelir” diye konuştu.
Araştırmada, dalga enerjisinde 40 yıldır görülen en büyük artışın, yüzde 0,6 ila 0,8 arasında olduğu Kuzey Atlantik’te ölçüldüğü belirtildi. Bu bölgede, giderek ısınan deniz suyu ve daha şiddetli fırtınalar gibi diğer iklim kayıtları da bulunuyor. Ancak özellikle şaşırtıcı olan, bu fenomenin dünya çapında gözlemleniyor olması.
ABD’deki Scripps Oşinografi Enstitüsü’nde emeritus oşinograf olan Bromirski, sıcaklıklar yükselmeye devam ettiği sürece dalga aktivitesinin de artmaya devam edeceğini söyledi. Kaliforniya kıyılarındaki dalgalarda belgelediği bu artış, 1970’lerde küresel ısınmadaki keskin yükselişten bu yana gözlemleniyor. Sörfçüler yüksek dalgaları tercih ederken, kıyı sakinleri risk altında.
Okyanus akıntılarını inceleyen bir İspanyol enstitüsünde araştırmacı olan Itxaso Odériz ise, “Ekstratropikal siklonlar gibi fırtınalar tarafından tetiklenen aşırı dalgalarda, tortu taşınımı önemli olabilir, erozyona yol açabilir ve kıyı altyapısını etkileyebilir. Su seviyesi önemli ölçüde yükselebilir ve bu da kıyı taşkınlarına yol açabilir” dedi.
Aster, “Bu, dalgalar ortalama olarak yükselirken insanların kıyı altyapısına ve ekosistemlere ciddi bir şekilde özen göstermeleri için bir başka uyandırma çağrısıdır” diye uyardı.
