Bilim insanlarından lösemide devrim niteliğinde tedavi

Bilim insanlarından lösemide devrim niteliğinde tedavi

İngiltere’de ağır lösemi hastası 11 kişi, yeni bir tedaviyle hastalığı atlattı. Tedavi, beyaz kan hücrelerindeki DNA’nın düzenlenerek kanserle savaşan bir ilaca dönüştürülmesini içeriyor.

PANORAMA-NEWS 10 Aralık 2025 GÜNDEM

BBC’nin haberine göre, İngiltere’de çığır açan yeni bir tedavi, T hücreli akut lenfoblastik lösemi (T-ALL) tedavisinde umut oldu. Bu tedavinin uygulandığı T-ALL hastası 11 kişi, kan kanserini atlatarak sağlığına kavuştu. Tedavi, beyaz kan hücrelerindeki DNA’nın hassas şekilde düzenlenerek kanserle savaşan “canlı bir ilaca” dönüştürülmesini içeriyor. Bu tedavinin ilk uygulandığı kişi olan ve şimdi kansersiz bir hayat sürdüren 16 yaşındaki Alyssa Tapley’e 2021’de T hücreli akut lenfoblastik lösemi teşhisi konmuştu.

Alyssa’ya uygulanan kemoterapiden ve kemik iliği naklinden sonuç alınamamıştı. Öleceğini düşünen genç kız, 2022’de uygulanan çığır açan DNA tedavisiyle lösemiden kurtuldu. Tıpkı Alyssa gibi bilinen tedavilere cevap vermeyen 10 hasta daha yeni DNA tedavisiyle iyileşti. Uzmanlar, “Genetik bilimindeki ilerlemeler daha önce olanaksız olan bir tedaviyi mümkün kıldı. İlk kez üç yıl önce uygulanan DNA tedavisi, eski bağışıklık sistemini yok edip yeni bir bağışıklık sistemi geliştirerek lösemiyle savaşıyor” dedi.

Prof. Dr. Burhan Turgut “Bu çalışma önemli bir tedaviyi ortaya koymaktadır. T hücreli akut lenfoblastik lösemide artık CAR-T hücre tedavisi uygulanır hale gelmiştir. CAR-T hücre tedavisi, kansere karşı savunmada en önemli hücreler olan T lenfositlerin genetik mühendislikle değiştirilerek kanser hücrelerini yok etmelerine dayanmaktadır. Bu tedavi özellikle akut lenfoblastik lösemi, B hücreli lenfomalar ve multipl myelom gibi hematolojik kanserlerde son yıllarda kullanılmaktadır.”

Türkiye’de de bu konuda preklinik çalışmalar ve klinik çalışma bazında sınırlı uygulamalar olduğunu belirten Prof. Dr. Burhan Turgut, şunları söyledi:

“Bu uygulamayla lösemi tamamen ortadan kaldırılabiliyor. Ancak bu tedavi sonunda hastanın vücudundaki sağlıklı T lenfositler de yok edildiği için kök hücre nakliyle hastaya yeni bir immün sistem (bağışıklık sistemi) sağlanması gerekiyor. Çalışmada bazı hastaların hayatı kurtarılmış olmakla birlikte yan etkilerin kontrolüyle ilgili çalışmaların devamı gerekir. Bu ve benzeri bağışıklık sistemi hücrelerinin genetik mühendislikle değiştirilip kansere karşı kullanımı her gün yeni bir ivme kazanmaktadır.”