Almanya'nın 'müstakbel şansölyesi' olarak görülen Friedrich Merz, savunma harcamalarını büyük ölçüde arttırmak için ülkenin katı mali kurallarını değiştirme niyetinde, fakat Yeşiller bu girişime karşı çıkıyor.
Almanya Hıristiyan Demokrat Birliği (CDU) partisinin lideri Friedrich Merz Perşembe günü, borçla ilgili düzenlemenin kaldırılması ve harcama esnekliğinin artırılması umuduyla Yeşiller’e bir dizi taviz verdi.
Merz, muhtemel koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti (SPD) ile birlikte küresel mali krizin zirveye ulaştığı 2009’da yazılan “borç frenini” kaldırma planlarını geçtiğimiz hafta açıklamıştı.
Bu düzenleme, hükümetin borçlanmasını sıkı bir şekilde kısıtlamasıyla biliniyor.
Katı mali kurallar, krizlere yanıt vermede fon toplamaya çalışan hükümetlere yıllar boyu “baş ağrısı” yarattı.
Düzenleme, COVID-19 ile mücadele edilen 2020’de askıya alındı. 2024’te reform edilmesi konusunda yapılan görüşmeler, ülkenin bir önceki üç partili iktidar koalisyonunun dağılmasına yol açtı.
Geçtiğimiz hafta CDU ve SPD, Almanya’nın GSYH’sinin yüzde 1’ini aşan savunma harcamalarının, şu anda yapısal açığı ülkenin GSYH’sinin maksimum yüzde 0,35’i olarak belirleyen borç freninden muaf tutulmasını önerdi.
Öneri ayrıca önümüzdeki 10 yıl içinde Almanya’nın gıcırdayan altyapısına yatırım yapmak üzere 500 milyar euroluk (yaklaşık 19,8 trilyon TL) bir fon kurulmasını ve Almanya’nın 16 eyaleti için borçlanma kurallarının gevşetilmesini öngörüyor.
Fakat uzun süredir borç freninde reform yapılmasını savunan Yeşiller şimdi Merz’e karşı geliyor. Parti, borç freninin değiştirilmesini desteklese de masadaki önerilerin Almanya’nın yenilenebilir enerji dönüşümüne yatırım yapma ihtiyacını ele almadığını savunuyor.
Yeşillerin sunduğu öneride, “savunma” tanımı genişletilirken, hükümetin mevcut bütçedeki fonlardan daha fazla yararlanması talep edildi.
Merz’den taviz
Perşembe günü Merz ve SPD, özel fonların 50 milyar euroluk (yaklaşık 1,9 trilyon TL) kısmını, iklim ve enerji dönüşümü politika teşviklerini finanse etmek üzere kurulan çok yıllı bir federal bütçe olan İklim Dönüşüm Fonu’na aktarmayı teklif ederek Yeşilleri yatıştırmaya çalıştı.
Merz ayrıca savunma harcamalarının kapsamının sivil savunma ve istihbarat harcamalarını da içerecek şekilde genişletileceğini kabul etti. “Bu kadar kısa sürede bizden daha ne istiyorsunuz?”
Yeşiller ise muhalefete devam etti ve partinin parlamento grup başkanı Katharina Dröge Perşembe günü yaptığı açıklamada yasa tasarısının amacının bir fondan diğerine “milyarların kaydırılması” olmaması gerektiğini savunup tasarıya “ilave” kelimesinin eklenmesini talep etti.
Partiden yetkililer, “ilave” kelimesi gibi güvencelerin kullanılmadığı senaryoda, toplanan paranın CDU ve SPD’nin kampanya vaatlerini yerine getirmek için kullanılacağından endişe duyuyor.
