Depremle sarsılan antakya’da hristiyan cemaat, dünyanın en eski kaya kilisesi saint pierre’de noel’i kutladı. yıkımın izleri hâlâ görülürken, cemaat yeniden bir araya gelmenin mutluluğunu yaşadı.
Dünyanın en eski kaya kiliselerinden biri olan Saint Pierre Kilisesi, 6 Şubat 2023 depremleriyle büyük yıkım yaşayan Hatay’ın Antakya ilçesinde kalan az sayıdaki Hristiyan için Noel’de kutsal bir buluşma noktası oldu. Antik çağda Antakya olarak bilinen kentte, dağınık halde yaşayan Hristiyan cemaat, Noel arifesinde bu tarihi mekânda bir araya geldi.
İbadete katılan Mari Ibri, “Depremden sonra cemaatimiz dağıldı. Kalanlar yeniden toparlanmaya çalışıyor. Herkesin kendi kilisesi vardı ama benimki de dahil çoğu yıkıldı ya da kullanılamaz hale geldi,” dedi.
Depremlerin üzerinden yaklaşık üç yıl geçmesine rağmen Antakya’daki yıkımın izleri hâlâ silinmedi. Enkaz alanları, çatlamış ve terk edilmiş binalar ile kentin üzerine çöken gri toz, felaketin etkilerinin sürdüğünü gösteriyor. Depremlerden sonra şehir büyük ölçüde boşalırken, Hristiyan nüfus da ciddi şekilde azaldı. Antakya Ortodoks Kilisesi yetkililerinden Peder Dimitri Doğum, AFP’ye yaptığı açıklamada, Hristiyan cemaatin 350 aileden 90’ın altına düştüğünü söyledi.
Ibri, deprem öncesindeki Noel kutlamalarını hatırlatarak, “Eskiden Noel çok görkemliydi. Kiliseler dolup taşardı, her yerden insanlar gelirdi,” ifadelerini kullandı. Kent merkezindeki kilisesi depremler sonrası erişilemez hale gelen Ibri, bu yıl Noel arifesinde diğer cemaat üyeleriyle birlikte Saint Pierre Kilisesi’nde dua etti.
Hristiyan inancına göre, Hz. İsa’nın havarisi Petrus’un 1. yüzyılda ilk vaazını verdiği yer olarak kabul edilen mağara kilisesi, daha sonraki dönemlerde genişletildi ve 11. yüzyılda Haçlılar tarafından taş bir cephe eklendi. Günümüzde müze statüsünde olan yapı, yalnızca nadir günlerde ibadete açılıyor. Noel arifesi de bu özel günlerden biri oldu.
Sabahın erken saatlerinde Antakya Ortodoks Cemaati lideri Fadi Hurigil ve yardımcıları ayin hazırlıklarına başladı. Taş sunak örtülerle süslendi, mumlar, kutsal yağlar ve ayin gereçleri hazırlandı. Mağaranın önüne Hz. İsa ve azizleri temsil eden figürler, ekmek sepetleri ve çocuklar için hediyeler yerleştirildi. Ses sisteminden ise Antakya şehir merkezinde artık boş durumda olan Saint Peter ve Paul Kilisesi’nin çan kayıtları çalındı.
“Bu benim kilisemdi,” diyen Ibri, haç çıkararak duygularını dile getirdi.
Yaklaşık yüz kişi mağaranın içine sığarken, en az bir o kadar kişi de dışarıda ayini takip etti. Geniş güvenlik önlemleri dikkat çekerken, polis ve narkotik köpekleri alanı önceden kontrol etti. İskenderun’dan gelen 72 yaşındaki Iliye, “Bu normal. Azınlığız, bu önlemler bizi korumak için,” dedi.
Arapça ve Türkçe ilahilerle başlayan iki saatlik ayin, Ortodoks geleneğine uygun şekilde icra edildi. Peder Doğum, “Dünyanın ilk mağara kilisesinde, ilk Hristiyanların toplandığı yerde olmak bizim için çok anlamlı,” dedi. Deprem öncesinde katılımın çok daha yüksek olduğunu hatırlatan Doğum, “2022’de burada en az 750 kişi vardı, Hristiyan olsun olmasın,” diye konuştu.
Ayinin sonunda Noel ilahileri eşliğinde büyük bir pasta kesildi. Üzerinde Meryem, bebek İsa ve doğuş sahnesinin yer aldığı pasta, cemaat arasında paylaşıldı.
Bir ibadetçi, “Burada yeniden toplanabilmek çok önemli. 6 Şubat’tan sonra insanlar dağıldı ama yavaş yavaş geri dönmeye başlıyorlar. Buna seviniyoruz,” sözleriyle duygularını dile getirdi.
