Almanya–İspanya hattında Gazze gerilimi: Merz ve Sanchez’ten farklı mesajlar

Almanya–İspanya hattında Gazze gerilimi: Merz ve Sanchez’ten farklı mesajlar

Almanya Başbakanı Friedrich Merz, İsrail’in Gazze’de yürüttüğü askeri operasyonların “orantılı olmadığını” kabul ederken, bu eylemleri “soykırım” olarak tanımlamayı reddetti.

PANORAMA - NEWS 19 Eylül 2025 GÜNDEM

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Perşembe günü Madrid’de bir araya gelerek hem ikili ilişkileri hem de Ukrayna savaşı ile Orta Doğu’daki gelişmeleri ele aldı. Toplantı sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında iki lider, Avrupa Birliği’nin birliğinin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Ancak Gazze’deki savaş konusunda farklı tutumlar öne çıktı.

Merz, Perşembe günü İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ile Madrid’de düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu. Merz ayrıca, Filistin devletinin tanınmasının çözüm sürecindeki ‘son adımlardan biri’ olması gerektiğini belirtti.

“Soykırım” tartışması

Bir gazetecinin, “Neden İspanya Gazze’de olanları soykırım olarak adlandırıyor da Almanya aynı ifadeyi kullanmıyor?” sorusu üzerine Sanchez, farklı raporlara işaret etti:

“BM dahil çeşitli raporlar Gazze’de yaşananları soykırım olarak niteliyor. İspanyol halkının yüzde 82’si de bu şekilde görüyor. Ancak önemli olan hedeflerde birliğimiz: Filistin ve İsrail halklarının barış içinde bir arada yaşaması.”

Merz ise Almanya’nın bu tanımı kabul etmediğini yineledi:

“Gazze’deki sivil nüfusun çektiği büyük acıyı görüyoruz. Bunun orantısız olduğuna katılıyoruz. Ama biz bunu soykırım olarak tanımlamıyoruz. Savaş, Hamas rehineleri serbest bırakıp silah bıraktığında sona erer. Ancak İsrail’in izlediği yöntemle Hamas’ı kalıcı olarak ortadan kaldırabileceği görüşünü paylaşmıyoruz.”

“Gizli bir durum yok. Bunu açıkça söylemek isterim ki federal hükümet için farklı sonuçlar çıkarıyoruz. Bugün Filistin devletini tanıma konusu bizim masamızda değil,” diyen Merz, İspanya ile farklı yaklaşımlara sahip olduklarını kabul etti.

Alman lider, İsrail hükümetinin politikalarının eleştirilebileceğini ancak bunun antisemitizme dönüşmemesi gerektiğinin altını çizdi:

“İsrail hükümetinin politikalarını eleştirmek mümkündür ama bu asla Yahudi halkına nefret söylemi olarak kullanılmamalıdır.”

“Soykırım değil ama orantısızlık var”

Merz, Almanya’nın İsrail’in Gazze’deki operasyonlarını “soykırım” olarak görmediğini ancak askeri eylemlerin orantısız olduğuna inandıklarını vurguladı.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in İsrail’e yaptırım uygulanması yönündeki önerisine de değinen Merz, Berlin’in bu konudaki tutumunu Ekim ayında Kopenhag’da yapılacak toplantıdan önce belirleyeceğini açıkladı:

“Biz İsrail’in yanındayız. Bu, İsrail hükümetinin aldığı tüm kararları paylaştığımız anlamına gelmiyor. Önümüzdeki hafta federal hükümet içinde bu meseleleri ele alacağız.”

Sanchez’ten sert eleştiri: “İsrail terörü bu şekilde yenemez”

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ise Avrupa Birliği’nin İsrail’e yaptırım uygulaması gerektiğini yineledi. İsrail’i uluslararası insancıl hukuku ihlal etmekle suçlayan Sanchez, Netanyahu hükümetini ağır sözlerle eleştirdi:

“Terörizmin nasıl yenileceğini biliyoruz. Kesinlikle İsrail’in, Netanyahu hükümetinin yaptığı gibi sivillere karşı ayrım gözetmeyen saldırılarla yenilmez.”

Sanchez, farklı yaklaşımlara rağmen Avrupa Birliği’nin ortak amacını şu sözlerle özetledi:

“Hedefimiz, Filistin halkı ile İsrail halkının barış içinde birlikte yaşamasıdır.”

İspanya’nın adımları

Mayıs 2024’te Filistin devletini tanıyan İspanya, o tarihten bu yana İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonlarını en sert eleştiren AB ülkelerinden biri oldu.

Madrid hükümeti bu ay içinde İsrail’e yönelik yeni silah tedariki kısıtlamaları getirdi.

Ayrıca İsrail’in aşırı sağcı bakanları İç Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in ülkeye girişini yasakladı.

Almanya’ya yönelik suçlamalar

Almanya ise, ABD’den sonra İsrail’in en büyük ikinci silah tedarikçisi konumunda. Bu nedenle Berlin, çeşitli çevreler tarafından Gazze’deki yıkıcı saldırılarda “soykırıma ortak olmakla” suçlanıyor.

Merz’in açıklamaları, Almanya’nın İsrail’e koşulsuz desteğini sürdürürken, aynı zamanda Avrupa içindeki baskılar karşısında daha eleştirel bir tutum geliştirme ihtiyacını hissettiğini ortaya koyuyor.

ÖNE ÇIKANLAR