Genetik hastalıkların meydana gelmesindeki en büyük sebep olarak gösterilen akraba evliliği, son yıllarda Batı ülkelerinde daha sesli şekilde tartışılıyor. En yaygın akraba evliliği olan 'kuzen birliktelikleri' için harekete geçen İngiltere, bu tür evlilikleri yasal olarak engelleyecek bir düzenleme üzerinde çalışıyor.
Dünyada meydana gelen sağlık sorunlarının önemli bir bölümü akraba evlilikleri nedeniyle ortaya çıkmakta.
Dünya Sağlık Örgütü ve yerel kuruluşların ısrarlı uyarılarına rağmen akraba evlilikleri günümüzde hala yaygın olmaya devam ediyor. Türkiye’de en çok ‘kuzen evliliği’ olarak ortaya çıkan durum, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2022 yılında açıkladığı verilere göre ülke genelindeki evliliklerin yüzde 3.9’unu kapsamakta.
Avrupa’nın bazı ülkelerinde kan bağı bulunan şahısların evliliğini kısıtlayan yasal düzenlemeler bulunurken, son tartışma İngiltere kamuoyunda yankı uyandırdı. İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın hükümet yetkilileriyle birlikte üzerinde çalıştığı taslak yasaya ilişkin detaylar Haftalık İngiliz dergisi The Spectator’da tartışmaya açılırken, söz konusu makalede engelleme çalışmalarının yalnızca sağlıkla ilişkili olmadığı, aynı zamanda mafya ve çete sorununun kökenlerinde de akraba evliliklerinin yattığına dikkat çekildi.
Son yıllarda Avrupa’da artış gösteren mülteci akını, özellikle akraba evliliklerinin en yaygın olduğu Orta Doğu’daki bu alışkanlığın Batı ülkelerine de sıçramasına neden oldu. İsveç’te yapılan araştırma, son 5 yıl içerisinde akraba evliliklerinde yüzde 100’ün üzerinde artış görüldüğünü ortaya çıkarırken, toplumsal olarak hoş görülmeyen bu durum için kanuni düzenlemelerin hazırlandığı öğrenildi.
Harvard Üniversitesi’nde evrimsel biyoloji profesörü olan Joseph Henrich, kuzen evliliklerinin yalnızca aile yapısına zarar vermediğini, toplumları yeniden şekillendirdiğini belirtti. Avrupa’da kuzen evliliklerinin azalmasıyla birlikte liberal eğilimlerin arttığına dikkat çeken uzman isim, söz konusu durumun yasalarla teşvik edilmesi gerektiğini savundu.
