HABER MERKEZİ – Almanya’da 2000-2007 yılları arasında 8’i Türk 10 kişiyi öldüren, bombalı saldırılar düzenleyen ve banka soygunlarını gerçekleştiren NSU terör örgütü davasında mahkeme, tutanak tutulmasına izin vermedi. Ancak dört gazeteci, NSU davasındaki her sözcüğü bir bir not etti. Tarihi belge değerindeki notlar şimdi beş cilt halinde kitap olarak yayınlandı. Almanya’da mahkemelerde stenograf ve tutanak geleneği
HABER MERKEZİ – Almanya’da 2000-2007 yılları arasında 8’i Türk 10 kişiyi öldüren, bombalı saldırılar düzenleyen ve banka soygunlarını gerçekleştiren NSU terör örgütü davasında mahkeme, tutanak tutulmasına izin vermedi. Ancak dört gazeteci, NSU davasındaki her sözcüğü bir bir not etti. Tarihi belge değerindeki notlar şimdi beş cilt halinde kitap olarak yayınlandı.
Almanya’da mahkemelerde stenograf ve tutanak geleneği yok. Alman ceza hukukunda sözlü ilkesi geçerli. Duruşmalarda ifadeler, konuşmalar ve diyaloglar kayda alınmıyor. Hatta, duruşmaları kayda veya filme almak yasak. Nedeni, duruşmada tanıkların rahatça ifade vermelerini sağlamak. 10 cinayet, 15 soygun ve iki bombalı saldırıdan sorumlu olan neonazi terör örgütü NSU davası, Münih Yüksek Eyalet Mahkemesi’nde 6 Mayıs 2013’te başladığında, böyle bir tarihi davada bir istisna yapılarak tutanak tutulması istendi. Mahkemeye bunun için dilekçe verildi. Ancak mahkeme, tutanak talebini reddetti. Dava 5 yıl sürdü. 438 duruşma yapıldı. 600 tanık ve bilirkişi dinlendi.
5 sanığın yargılandığı, 14 savunma avukatı, 91 müdahil davacının katıldığı yüzyılın davası 11 Temmuz 2018’de sona erdiğinde, sadece kararların düşük olması düş kırıklığı yaratmadı. Aynı zamanda böyle bir davanın tutanaklarının olmaması tarihi bir eksiklikti. Ama bu eksiği gazeteciler kapattı. Alman Süddeutsche gazetesi adına mahkemeye akredite olan Annette Ramelsberger, Wiebke Ramm, Tanjew Schultz ve Rainer Stadler, mahkemedeki tüm konuşmaları ‘stenografi’ usulü birebir not etti. Her duruşmayı nöbetleşe izleyen bu dört gazetecinin notları, 12 bin sayfa tuttu. Münih’teki Kunstmann Yayınevi de bu notların 2 bin sayfasını 5 cilt halinde yayınladı. ‘Der NSU Prozess. Das Protokoll’ (NSU Davası ve Tutanaklar) adlı kitap, geçtiğimiz günlerde piyasaya çıktı.
Beş ciltten oluşan kitap, Almanya yargı tarihi üzerine altın değerinde bir belgesel. Kitap, duruşmalarda sadece sanık ve tanık ifadeleri, yargıçlarla savunma avukatları arasındaki atışmaları içermekle kalmıyor. Sanıklar ve avukatları üzerine kısa portrelerin yanında aynı zamanda Almanya’nın bugününe de ışık tutuyor.
* 13 yıl boyunca elini kolunu sallayarak Almanya’da Türk avına çıkan katilleri, Alman istihbaratı ve polis neden bulamadı?
* Son olarak neonazilerin sokaklarda yabancı avına çıktığı Chemnitz olayları birden nasıl patladı?
* Aşırı sağcılar halk içinde nasıl taban buldu?
* Yabancılara karşı bu kin ve nefretin kaynağı ne?
Kitabı okuyunca, bu soruların cevabını bulmak daha da kolaylaşıyor.
