Yeni otomobil markası, dünya devlerini geride bıraktı

Elektrikli otomobil üreticisi Vietnam şirketi VinFast'ın piyasa değeri, New York borsasındaki ilk gününde Ford ve General Motors'u (GM) geçti.

PANORAMA - NEWS 17 Ağustos 2023 EKONOMİ

Yeni gelenekçi elektrikli araç üreticisi VinFast, New York Borsası’nda etkileyici bir başlangıç yaparak, hisse başına 37 dolarla kapanarak 85 milyar dolarlık bir piyasa değeri elde etti. Bu hamle, Ford ve GM gibi köklü Amerikan otomotiv devlerini geride bıraktı; zira Ford’un mevcut piyasa değeri 48 milyar dolar, GM’nin ise 46 milyar dolar.

VinFast’ın beklenmedik başarısı, otomotiv sektöründe köklü oyuncular ile yükselen şirketlerin hızla büyüyen elektrikli araç pazarında daha büyük bir pay elde etmek için rekabet ettikleri yoğun bir döneme denk geliyor.

New York Borsası’ndaki başarılı ilk gün, zaten Vietnam’ın en zengin kişisi olan VinFast’in kurucusu ve başkanı Pham Nhat Vuong’un servetini önemli ölçüde artırdı. Kendisinin serveti zaten 39 milyar dolar civarındaydı.

Pham Nhat Vuong, hisselerin yüzde 99’unu Vietnam’ın en büyük konglomerası Vingroup JSC üzerinden kontrol ediyor. Bu yoğun sahiplik, diğer yatırımcılar için payların sınırlı olmasına ve büyük fiyat dalgalanmalarına neden olabiliyor.

Bir önceki gün, yani Salı günü, VinFast hisseleri daha az hareketliydi ve 185 milyon dolarlık hisse el değiştirdi.

Şangay merkezli Automobility’nin kurucusu ve başkanı Bill Russo, yatırımcıların geleceğin elektrikli araçlarının Doğu Asya ülkelerinden birinin daha uygun maliyetle üreterek ABD ile rekabet edeceği inancını sürdürdüğünü belirtiyor; ve bu ülkenin Çin yerine jeopolitik nedenlerle Vietnam olduğuna işaret ediyor.

VinFast, hisselerini geleneksel bir halka arz yerine özel bir Amaçlı Amaçlı Şirket (SPAC) üzerinden halka açmaya karar verdi. Bu tür SPAC’lar genellikle bir özel şirketin halka arzın getirdiği yüksek maliyet ve gecikmelerden kaçınmak için kurulurlar. Basitçe söylemek gerekirse, henüz borsaya açılmamış bir şirket, zaten borsada işlem gören bir şirketle birleştirilerek işlem hızlandırılır.

Lordstown Motors ve Faraday Future gibi elektrikli araç üreticileri son üç yıl içinde bu yöntemi kullanarak hisselerini halka arz ettiler. Ancak bu şirketler her ikisi de birleşme sonrası piyasa değerlerinin yüzde 90’ından fazlasını kaybettiler.

Şangay merkezli girişimci Bill Russo, VinFast’in Vingroup’un sağlam destekçiliğinin arkasının sağlam olabileceğini düşünüyor:

“Elektrikli araç sektöründeki birçok yeni şirket, kârlı bir iş modeli ve güvenilir bir finansman kaynağı eksikliği nedeniyle, sermayelerini kazançlarından çok daha hızlı tüketiyorlar.”

Ancak VinFast, rekabetçi bir piyasada zorluklarla karşılaşacak; çünkü Warren Buffet’ın desteklediği BYD ve Elon Musk’ın Tesla gibi sektörün liderleri, satışları artırmak için fiyat indirimleri yapıyorlar.

Şirket sunumuna göre, VinFast yılın ilk yarısında 11,300 elektrikli araç üretti. Aynı dönemde Tesla ise 889,000 araç üretti.

Wedbush Securities’tan Dan Ives, “Tesla elektrikli araç sektöründe açık ara liderliğini sürdürecek, ancak bu sektörde birçok diğer kazanan da olacak. VinFast bu alanda başarılı olmak için iyi bir başlangıç yaptı,” şeklinde yorumladı.