Kasım ayında siyasi çalkantılar ve Trump'ın yeniden ABD Başkanı seçilmesi nedeniyle Almanya'da ekonomiye olan güven geriledi.
Almanya’da ekonomiye olan güven endeksinde Kasım ayında keskin bir kayıp görülürken, uzmanlar bunun ardında Donald Trump’ın seçim zaferi ve ülkede yaşanan siyasi çalkantıların olduğunu düşünüyor.
Ekim ayındaki kısa süreli toparlanmaya rağmen, ülkenin koalisyon hükümetinin süregelen mücadeleleri ve Trump’ın öngörülemeyen ticaret gündemi nedeniyle Alman finans uzmanları arasında fikir ayrılığı yaşanıyor.
300’e yakın ekonomist, bankacı ve sektör analistinin görüşlerini irdeleyen ZEW Ekonomik Güven Endeksi, kasım ayında 7,1 puana geriledi. Bu rakam ekim ayında 13,1’di.
Böylece hem 13 puanlık beklentilerin hem de 25 puanlık bir yıllık ortalamanın önemli ölçüde altında kalmış oldu.
Bu son rapor, 2024 yılında kayıtlara geçmiş en düşük ikinci en seviyeydi. Ayrıca Almanya’nın mevcut ekonomik durumu hakkındaki görüşler de kötüleşti.
Finansal piyasa uzmanlarının mevcut ekonomik koşulları nasıl algıladığını izleyen ZEW’in mevcut durum endeksi 4,5 puan düşerek -91,4’e geriledi.
Yine, Federal İstatistik Ofisi salı günü Almanya’nın manşet enflasyon oranının eylül ayındaki yüzde 1,6 seviyesinden ekim ayında yıllık bazda yüzde 2’ye yükseldiğini ve daha önceki tahminlerle uyumlu olduğunu doğruladı.
Siyasi ve ekonomik riskler
Almanya’nın ekonomik görünümü, euro bölgesindeki genel endişeleri yansıtıyor.
Kasım ayında, euro bölgesi için ZEW Ekonomik Güven Endeksi 12,5 puana geriledi. Bu rakam ekim ayında 20,1’di. Bir bakıma 20,1 olan piyasa beklentisi karşılanamadı.
Benzer şekilde, euro bölgesinin mevcut ekonomik durumuna ilişkin endeks de geriledi ve 3,0 puan azalarak -43,8’e düştü.
ZEW Başkanı Achim Wambach’a göre Almanya’da ekonomiye olan güven, özellikle ABD’deki son gelişmelerle ilgili olarak siyasi ve ticari risklere ilişkin devam eden endişeleri yansıtıyor.
Wambach, ABD’de ekonomiye olan güvenin yükseldiğini, Çin ve euro bölgesine dair görünümlerin ise daha kötümser hale geldiğini sözlerine ekledi.
Wambach, “ABD başkanlık seçimlerinin sonucu muhtemelen bunun ana nedeni olacak. Ekonomik beklentilerde çok dinamik bir gelişme var” dedi.
Wambach, Almanya’daki ekonomik bunalımın, devam eden jeopolitik gerginliklerle daha da ağırlaştığını, Donald Trump’ın ticaret politikalarının da buna katkı sağlayacağını beklediğini vurguladı.
“Trump daha yüksek gümrük tarifeleri getirmeyi taahhüt ediyor ve ABD’deki şirketler için vergileri azaltmak istiyor. Bu, Avrupa’nın ekonomik sorunlarını daha da kötüleştirecek çünkü Avrupalı şirketler, bitmiş ürünleri ABD’ye teslim etmek yerine ABD’de üretim yapmaya daha da fazla mecbur kalacaklar,” diye belirtti.
Wambach ayrıca Almanya’nın acilen yatırım gündemini yönlendirecek, altyapıyı güçlendirecek ve Avrupa’nın ekonomik güvenliğine odaklanacak daha proaktif bir hükümete ihtiyacı olduğunu vurguladı.
Sadece bütçe disiplinine bağlı kalmanın Almanya’nın yapısal sorunlarını çözmeyeceğini vurgulayan Wambach, “Almanya’nın iklim politikasını verimli özüne indirgeyecek eylemlerde bulunabilecek bir hükümete acilen ihtiyacı var” dedi ve artan ekonomik zorluklar karşısında dayanıklılığı garanti altına almak için sağlam, yatırım odaklı bir yaklaşım çağrısında bulundu.
Euro düşüşte
Alman DAX endeksi salı sabahı yüzde 0,7 düşerek Avrupa’daki genel gerilemeye ayna tuttu ve Euro STOXX 50 endeksinde de yüzde 0,7’lik kayıp görüldü.
İlaç ve bitki bilimleri devi Bayer AG’nin hisseleri, kazançlarının düşük olması ve gelecek beklentilerinin düşürülmesi nedeniyle yüzde 11’in üzerinde değer kaybetti.
Fransa’nın CAC 40 endeksi yüzde 1’in üzerinde bir düşüşle kayıplara öncülük etti. Kering ve LVMH gibi lüks şirketlerin hisseleri sırasıyla yüzde 4,6 ve yüzde 2,2 düşerken, yatırımcılar Trump’ın önerdiği ticaret kısıtlamalarının Avrupa’nın Çin dahil önemli pazarlara ihracatına zarar verebileceği konusunda temkinli davrandı.
Yatırımcıların Trump yönetimine ilişkin endişeleri, Çin konusunda şahin olarak bilinen ABD’li Senatör Marco Rubio’nun Dışişleri Bakanı olarak atanabileceğine dair spekülasyonlarla daha da arttı.
Bu arada euronun, ABD doları karşısındaki performansı yüzde 0,4’lük değer kaybıyla devam etti ve 1,06 seviyelerinde, yedi ayın en düşük seviyesini yokladı.
Euro son sekiz haftanın yedisinde değer kaybetti. Bu düşüş, büyük ölçüde Trump’ın ticaret politikalarının ithalatı azaltarak ve iç büyümeyi teşvik ederek doları güçlendirebileceği yönündeki beklentilerden kaynaklanıyor.