Suriye'deki iç savaş, son beş gündür yeniden alevlendi Halep, İslamcı terörist örgüt HTŞ tarafından ele geçirilirken, Rusya ve Türkiye sahada etkisini artırmak için diplomasi trafiğini hızlandırdı. On yılı aşkın süredir donmuş cephe hatları yeniden hareketlenirken, Suriye Rejimi karşılık vermekte zorlanıyor.
Suriye rejimi, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, İslamcı Hayat Tahrir el-Şam (HTŞ) terörist grubu tarafından düzenlenen taarruzda Halep şehrini kaybettiklerini duyurdu.
Rusya Savunma Bakanlığı, Rus hava kuvvetlerinin Suriye rejiminin desteklemek amacıyla HTŞ militanlarına yönelik hava saldırıları düzenlediğini bildirdi. 2020’den bu yana donmuş olan savaşın cephe hatları, 4 yıl sonra ilk kez değişti. HTŞ’nin ‘Operasyon Odası’, taarruzu ‘Özgürlüğün Şafağı’ olarak tanıttı.
HTŞ, daha önce Nusra Cephesi olarak bilinen ve ABD, Rusya, Türkiye ile diğer devletler tarafından terör örgütü ilan edilen bir grup olarak tanımlanıyor. HTŞ, birden fazla ayrılıkçı militan örgütü “Operasyon Odası” adı altında yönetiyor. Militanlar, Halep’e doğudan taarruza başladı.
YPG’YE BAĞLI ÖRGÜT DE SAVAŞIYOR
Diğer yandan, Suriye Demokratik Güçleri olarak bilinen ve YPG terör örgütüne bağlı grup, Halep’e batıdan saldırı düzenledi. Bir süre için Halep Uluslararası Havalimanı’nı işgal eden grup, HTŞ’ye bağlı milislerle Suriye rejiminin çekildiği yerlerde çatıştı.
HTŞ militanları, bir sonraki hedef olarak Hama şehrini gösterdi. Suriye rejiminin bu bölgeden de çekildiği kaydedildi. HTŞ güçleri, Hama sınırındaki köyleri yoğun çatışmalar yaşamadan ele geçirdi. HTŞ güçlerinin Hama şehrine doğru girdiği, fakat geri püskürtüldüğü bildirildi.
Bu esnada, Şam’da silah sesleri yükseldi. HTŞ’ye bağlı olduğu iddia edilen bazı hücrelerin, Şam’da Suriye rejimiyle çatıştığı belirtildi. Büyük bir mal veya can kaybı yaşanmadı.
Bunun yanında, Halep’in kuzeyinde Şeyh İsa ve Tel Rıf’at tarafında Suriye Milli Ordusu’yla YPG/PKK’ya bağlı SDF güçlerinin çatıştığı kaydedildi.
GÜVENLİK KAYNAKLARINDAN AÇIKLAMA
“Suriye’nin kuzeyinde başta İdlib’te başlayan çatışmalar sonucu muhaliflerin, Suriye rejiminin kontrolü altındaki Halep’i ele geçirmeleri ile Suriye sahasında yeniden hareketlenmeler başladı.”
“Bu durumun ardından Suriye rejimi, muhalifler karşısında terör örgütü PKK/YPG’den destek istedi. Suriye rejimi, kontrolü altındaki toprakları Fırat’ın doğusunda yer alan PKK/YPG güçlerine devretmeye başladı. Bu nedenle Fırat’ın doğusundan çok sayıda PKK/YPG mensubu Halep bölgesine geçti.”
“Suriye rejim güçlerinin kontrolündeki bölgeleri kendilerine bırakışını fırsat olarak gören terör örgütü PKK/YPG ise Tel Rıfat ile Suriye’nin kuzeydoğusu arasında bir terör koridoru oluşturma planını devreye soktu.”
“SMO, PKK/YPG’nin Tel Rıfat ile Suriye’nin kuzeydoğusu arasında terör koridoru oluşturma planına karşı Özgürlük Şafağı Operasyonu’nu başlatmıştır”
HTŞ HAVA SAVUNMA SİSTEMİ ELE GEÇİRDİ
HTŞ militanları, Halep’teki Esad Askeri Akademi’sini de ele geçirdi. Akademi, Halep Askeri Mühendislik üssüyle birlikte rejim güçlerinin Halep’te dayandığı sayılı karargahlardan biriydi. Militanlar, Esad portrelerini yırttı ve silah depolarına girdi.
SMÖ militanlarıysa, dakikalar sonra Halep termik santralini de ele geçirdi. Santralle birlikte, Rus yapımı Pantsir S1 hava savunma sistemi de militanların eline geçti. Hava savunma sisteminin önünde fotoğraf çektiren militanlar, en büyük sorunlarından biri olan Rus savaş uçaklarına karşı önemli bir koz kazanmış oldu.
Pantsir S1 önünde HTŞ militanları
SON YILLARIN EN BÜYÜK TAARRUZU
2011’den beri süren, yüz binlerce insanın ölümüne ve milyonlarca kişinin ülkeden kaçmasına sebep olan savaş, yeni bir evreye girdi. 2016 yılında, İran ve Rusya’nın desteğiyle Esad yönetimindeki Suriye’nin tüm büyük şehirlerini kontrol altına almasıyla, büyük çaplı çatışmalar durmuştu.
2016’da Rusya destekli Suriye güçlerinin, muhaliflerin elindeki Halep’in doğu bölgelerini geri alması, savaşın dönüm noktalarından biri olarak kabul ediliyordu. O zamandan beri Halep, hükümetin sıkı kontrolü altındaydı.
Suriye rejimi, HTŞ’ye bağlı militanların Halep’i kontrol ettiklerini kabul etti. Ordu, karşı saldırı hazırlıklarına başladıklarını belirtirken, Rus hava saldırıları militanların toplanma alanlarını hedef aldı. Onlarca militan bu saldırılarda yaşamını yitirdi.
Rusya’nın Suriye’deki Tarafların Uzlaştırılması Merkezi, Rus Hava Kuvvetleri’nin Halep ve İdlib illerindeki militan mevzilerine yönelik füze ve bombalı saldırıların, “militan bölüklerini, karargahları, depoları ve topçu mevzilerini” hedef aldığını bildirdi. Yaklaşık 300 isyancının öldürüldüğü iddia edildi.
Suriye Ordu Komutanlığı, “militanların çok sayıda ve birçok yönden saldırıya geçtiğini” belirterek, “Saldırıyı karşılamak, sivillerin ve askerlerin hayatlarını korumak ve savunma hatlarını güçlendirmek amacıyla, silahlı kuvvetlerimizin hat boyunca yeniden konuşlanacağını” açıkladı.
TÜRKİYE VE RUSYA İLETİŞİM HALİNDE, ABD İSE GÖZLEMLİYOR
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye’deki durumu görüştü. Rusya Dışişleri Bakanlığı, iki tarafın, “durumun tehlikeli şekilde gelişmesinden ciddi endişe duyduğunu” ve durumu istikrara kavuşturmak için ortak eylemlerin iş birliği içinde yapılması gerektiği konusunda anlaştığını bildirdi.
Washington’daki Ulusal Güvenlik Konseyi, durumu yakından izlediklerini ve son iki gündür bölgedeki hükümetlerle temas halinde olduklarını belirtti.
Konsey Sözcüsü Sean Savett, “Suriye’nin siyasi bir sürece yanaşmaması ve Rusya ile İran’a olan bağımlılığı, şu anda meydana gelen olayların, kuzeybatı Suriye’deki Esad rejimi hatlarının çöküşü dahil, temelini oluşturmuştur” dedi.
Savett, ABD’nin, “terör örgütü ilan edilen HTŞ tarafından yönetilen bu saldırıyla hiçbir ilgisi olmadığını” belirtti ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2015 tarihli 2254 sayılı kararı kapsamında, çatışmaların azaltılması ve ciddi bir siyasi geçiş sürecinin başlatılması çağrısında bulundu.
Diğer yandan Irak, Suriye’ye olan tüm sınırlarını kapadığını açıkladı.