HABER MERKEZİ – Geçen ay içerisinde Çin ve Rusya’dan gelen açıklamalar dünyayı umutlandırmış fakat aynı zamanda da büyük bir tartışmayı da beraberinde getirmişti… İki ülkenin gerekli testleri yapmadan ve henüz net bir sonuç almadan aşı üretiminde bu kadar “aceleci” davranması ve umut verici açıklamalarda bulunması bilim dünyasında gerilime sebep olmuştu. Gerçekten de hem Çin’in hem
İki ülkenin gerekli testleri yapmadan ve henüz net bir sonuç almadan aşı üretiminde bu kadar “aceleci” davranması ve umut verici açıklamalarda bulunması bilim dünyasında gerilime sebep olmuştu.
Gerçekten de hem Çin’in hem de Rusya’nın aşı konusundaki açıklamalarının ardından bilim insanları bu aşıların aslında etkili olamayabileceği sonucuna vardı. Reuters’a konuşan bilim insanları, geliştirilen aşıların tip-5 adeno virüsü yani daha çok kullanılan adıyla Ad5’i baz aldığını ve bunun da soğuk algınlığı ve gripte kullanıldığını duyurdu.
Bilim insanları Ad-5 bazlı aşıların uzun yıllardır bazı enfeksiyonlara karşı kullanıldığını fakat bunların çok yaygın olmadığını duyurdu. Bu aşı, zararsız hastalık taşıyıcıları virüsle mücadele için genlere ulaştırıyor ve hücreler de bağışıklık sistemini güçlendirerek gerçek virüsle mücadele ediyor. Fakat birçok insanda Ad5 antikoru olduğunu açıklayan uzmanlar, bağışıklık sisteminin, corona virüsüyle mücadele yerine bu “hastalık taşıyıcılarla” mücadele ettiğini söyledi. Bu durumda da aşının etkisi daha da azalacak.
Öte yandan Rusya’nın Ağustos ayının ortasında duyurduğu ve Moskova’daki Gamaleya Enstitüsü tarafından onaylanan aşı Ad5 bazlı. Konuyla ilgili açıklama yapan Johns Hopkins Üniversitesi’nde görevli bilim insanı Anna Durbin, “Ad5 beni endişelendiriyor çünkü birçok insanın bağışıklığı var. Stratejilerini bilmiyorum ama bu aşının etkisi yüzde 70 bile olmayacak belki yüzde 40 olacaktır ama hiç olmamasından iyidir” dedi.
Oxford Üniversitesi ve AstraZeneca’nın geliştirdiği Covid-19 aşısı şempanzelerdeki adeno virüsünü baz alırken Johnson & Johnson’ın geliştirdiği aşı ise Ad26 isimli daha nadir bir yapıyı baz alıyor.
CanSino için bir dönem çalışan ve Kanada’daki McMaster Üniversitesi’nde görevli Dr. Zhou Xing de, “2011’de tüberküloz aşısı için Ad5 bazlı bir aşı üzerinde çalışmıştık. Oxford’un geliştirdiği aşı diğerlerine göre daha üstün gözüküyor. CanSino’nun aşısında yüksek dozda Ad5 taşıyıcı kullanılırsa bu kullanan kişide yüksek ateşe sebep olabilir ve bu durum da genel olarak aşıya karşı bir şüphe uyandırabilir” dedi.
Aralarında ABD’li ünlü bilim insanı Dr. Anthony Fauci’nin de yer aldığı 2015 imzalı bir başka makalede ise bu aşının yan etkisi sadece HIV aşısında görülüyordu. Fakat risk oranının yüksek olduğu ülkelerde yapılan Ad5 bazlı aşı denemelerinde incelemenin yakından izlenmesi gerektiği belirtildi.
