Doğa bilimleri dergisi Nature Communications’ta 11 Haziran’da yayınlanan bir araştırmada bilim insanları, uzay yolculuğunun insan bağışıklık sistemi ve hücreler üzerindeki etkilerini inceledi. Araştırma sonuçlarıyla birlikte, kadınların uzay stresine erkeklerden daha dayanıklı olduğu görüşü gittikçe güçlendi.
Nature Communications dergisinde yayımlanan çalışma, örneklem açısından oldukça sınırlı ve bulgular henüz ön aşamada olsa da, araştırmacılar, “erkek hücrelerinin, neredeyse tüm hücre tipleri ve ölçümleri açısından uzay uçuşundan kadınlara göre daha fazla etkilendiğini” belirtiyor.
Araştırmacılar; yerçekimi, sıvı değişimleri ve radyasyon dahil olmak üzere uzay uçuşunun benzersiz koşullarının, astronotların bağışıklık sistemlerinde nasıl tepkilere neden olduğunu araştırdı. Sonuç, oldukça şaşırtıcı oldu.
UZAYA ÇIKAN SİVİLLER VE ASTRONOTLARI KARŞILAŞTIRDILAR
Araştırma kapsamında, 2021’de SpaceX Inspiration4 görevine katılan insanlara odaklanıldı, bu görev dünya yörüngesinde gerçekleştirilen ilk tamamen sivil görev olarak kayıtlara geçmişti.
Araştırmacılar, genel olarak, “korunmuş çeşitli bağışıklık sitemi bozulmaları” buldular. Örneğin, enflamasyon, yaşlanma ve kas homeostazı ile ilgili belirteçler uzay uçuşundan sonra değişti ve hücrelerde “uzay uçuşu imzası” olarak adlandırdıkları şeyi belirlediler.
Kısacası, uzaya çıkmanın vücut ve hücreler üzerinde büyük bir etkisi olduğu görüldü.
Şimdiye dek büyük ölçüde ihmal edilmiş bir araştırma alanı olan ”uzay uçuşuna vücudun verdiği yanıt” konusunda cinsiyete bağlı değişen bazı farklılıklar keşfedildi.
Ekip, Inspiration4’ün bir parçası olan iki erkek ve iki kadının bağışıklık sistemlerinin tepkilerini inceledi ve 64 NASA astronotundan elde edilen diğer verilerle karşılaştırdı.
ERKEK HÜCRELERİNDE DAHA FAZLA BOZULMA YAŞANIYOR
Bu karşılaştırma sonucunda, uzay uçuşunun ardından, erkeklerin hücrelerinde daha fazla bozulma yaşandığı, daha fazla değişikliğe uğramış hücre bulunduğu ve bu hücrelerin, daha yavaş iyileştiği gözlemlendi.
Enfeksiyon savunması, enflamasyon ve kan pıhtılaşmasında önemli rolleri olan proteinlerin de uzay uçuşu sonrasında cinsiyete özgü farklılıklar gösterdiği tespit edildi.
Yani, uzay uçuşunda yaşanan bozulmanın ardından, erkekler virüslere ve bakterilere karşı daha savunmasız hale geliyor ve bağışıklık sisteminin düzelmesi daha çok zaman alıyor.
